Ung thư vòm họng là bệnh lý ác tính phát sinh từ các tế bào ở vùng vòm họng - phần cao nhất của hầu họng, ngay phía sau của mũi. Ðây là loại ung thư thường gặp hàng đầu trong các loại ung thư vùng đầu mặt cổ và đứng thứ 4 trong các loại ung thư nói chung.
Ung thư vòm họng dễ mắc phải ở những người có thói quen sống không lành mạnh và những người có tiền sử gia đình mắc ung thư vòm họng. Khi có các triệu chứng cảm cúm, sổ mũi không chữa khỏi, người bệnh nên đi khám để kiểm tra vòm họng sớm.
Ở Việt Nam, tỷ lệ người mắc ung thư vòm họng là 12%, chiếm một tỷ lệ khá cao so với các bệnh ung thư khác. Trong số đó có tới 70% bệnh nhân mắc ung thư vòm họng phát hiện bệnh ở giai đoạn cuối khiến cho việc điều trị trở nên rất khó khăn.
Giai đoạn đầu hay còn gọi là giai đoạn ủ bệnh, khối u bắt đầu hình thành một cách âm thầm, sau đó xuất hiện các triệu chứng giống các bệnh đường hô hấp như viêm họng, cảm cúm làm người bệnh chủ quan. Ảnh minh họa: Internet
Nguyên nhân gây bệnh ung thư vòm họng vẫn chưa được xác định chính xác, chỉ tồn tại một số các yếu tố làm tăng nguy cơ. Vì là bệnh ung thư nên các yếu tố mang tính chất lâu dài như nhiễm virus EBV hoặc HPV, môi trường sống bị ô nhiễm (thường xuyên tiếp xúc với khói, bụi, chất độc hại), thói quen ăn uống (ăn nhiều thực phẩm muối như trứng muối, cá muối, dưa cà muối), uống nhiều bia rượu, hút thuốc lá, yếu tố di truyền (người có người thân trong gia đình bị ung thư vòm họng thì có nguy cơ bị bệnh cao hơn người bình thường) và tuổi tác (càng lớn tuổi thì nguy cơ mắc bệnh càng cao).
Dấu hiệu của ung thư vòm họng giai đoạn đầu
Giai đoạn đầu hay còn gọi là giai đoạn ủ bệnh, khối u bắt đầu hình thành một cách âm thầm, sau đó xuất hiện các triệu chứng giống các bệnh đường hô hấp như viêm họng, cảm cúm làm người bệnh chủ quan.
Đau rát họng, khản tiếng
Biểu hiện này chứng tỏ khối u đang phát triển gây tổn thương tế bào lành và chèn ép các cơ quan. Khối u bắt đầu chèn vào hạch bạch huyết gây đau rát họng khi nuốt nước bọt. Sau vài ngày, cổ họng bắt đầu đau rát nặng hơn dẫn tới hiện tượng khản tiếng. Các triệu chứng trên tuy dễ nhầm lẫn nhưng có thể phân biệt với các bệnh hô hấp khác bằng 1 đặc điểm chung đó là thường đau ở cùng 1 bên cổ họng, tăng dần và dùng thuốc điều trị không đỡ.
Do đó, người có các triệu chứng trên về đường hô hấp thì nên chú ý thêm các triệu chứng phân biệt. Nếu đã tự dùng thuốc điều trị các bệnh như cảm cúm, đau họng,... mà không khỏi, thời gian kéo dài 3 tuần trở nên thì nên đến cơ sở chuyên khoa để tầm soát bệnh ung thư ngay.
Hạch chỉ nổi lên khi có các tổn thương xung quanh vị trí của nó. Người bị ung thư vòm họng có nổi hạch ở vùng cổ, dùng tay sờ vào 2 vị trí hạch dưới cằm có thể phát hiện dễ dàng. Vì đau họng làm lâu dài nên hạch không mất đi mà phát triển to lên và gây cảm giác đau nhức. Ảnh minh họa: Internet
Ngạt mũi
Triệu chứng điển hình là ngạt mũi một bên, lúc đầu ngạt từng lúc, kèm theo chảy máu mũi. Có biểu hiện này là do họng bị đau làm ảnh hưởng đến các cơ quan khác trên đường hô hấp, và làm hệ miễn dịch suy giảm tạo điều kiện cho virus, vi khuẩn gây bệnh.
Ho có đờm
Biểu hiện ho trong ung thư vòm họng là ho có đờm và dai dẳng. Các loại thuốc chữa ho, cảm cúm chỉ làm giảm triệu chứng nhất thời.
Đau đầu
Cơn đau đầu mang tính chất âm ỉ và xuất hiện từng cơn. Vì cơn đau chỉ mang tính chất thoáng qua, mức độ nhẹ nên ít làm người bệnh bận tâm đến. Ảnh minh họa: Internet
Ù tai
Biểu hiện là ù một bên tai, lúc tại bị ù cảm giác như nghe tiếng ve kêu bên tai.
Nổi hạch
Hạch chỉ nổi lên khi có các tổn thương xung quanh vị trí của nó. Người bị ung thư vòm họng có nổi hạch ở vùng cổ, dùng tay sờ vào 2 vị trí hạch dưới cằm có thể phát hiện dễ dàng. Vì đau họng làm lâu dài nên hạch không mất đi mà phát triển to lên và gây cảm giác đau nhức.
Thay đổi giọng nói
Nếu khối u phát triển xung quanh các dây thanh, sẽ dẫn đến việc thay đổi giọng nói.
Không nên ăn quá nhiều và quá thường xuyên đồ nướng là một trong những cách hữu hiệu để phòng chống ung thư vòm họng. Ảnh minh họa: Internet
Đau nhức và khó nuốt
Cảm giác đau nhức và khó chịu khi nuốt, bất kể nuốt nước hay thức ăn, điều này xảy ra bởi sự hiện diện của khối u ngay tại khu vực vòm họng khiến cho quá trình nuốt diễn ra khó khăn hơn. Thức ăn bị bám dính trong cổ họng có nguy cơ khiến bệnh nhân mắc nghẹn. Bên cạnh đó, đi kèm với triệu chứng ung thư vòm họng này là chảy máu khi khối u phát triển.
Cách phòng ngừa ung thư vòm họng
Duy trì chế độ ăn uống thích hợp
Không sử dụng đồ uống khi còn quá nóng
Không nên ăn quá nhiều và quá thường xuyên đồ nướng
Không sử dụng cách chất kích thích
Thường xuyên thể dục thể thao
Phát hiện và điều trị sớm các bệnh tai - mũi - họng