Ông Peter Daszak, nhà động vật học từ New York đang tham gia chuyến điều tra được WHO hậu thuẫn, nói rằng ông ước chừng kết luận của cuộc điều tra sẽ được công bố trước ngày 10/2. Phát biểu từ Vũ Hán, nơi đầu tiên bùng phát đại dịch COVID-19 vào tháng 12/2019, ông Daszak nói rằng nhóm 14 chuyên gia đã làm việc với các chuyên gia Trung Quốc, đến thăm những điểm nóng chính và các trung tâm nghiên cứu để tìm ra “những manh mối thực sự về những điều đã xảy ra”.
Các nhà điều tra muốn biết cách virus SARS-CoV-2 bùng nổ ở Vũ Hán trước khi gây ra đại dịch nghiêm trọng nhất cho thế giới trong hơn 1 thế kỷ. Ông Daszak nói rằng cuộc điều tra báo trước một bước chuyển trong nỗ lực giảm thiểu đại dịch.
“Đây là khởi đầu của sự hiểu biết thực sự sâu sắc về những điều đã xảy ra để chúng ta có thể ngăn chặn đại dịch tiếp theo”, ông Daszak nói với Reuters. Ông Daszak từ chối tiết lộ cụ thể về những manh mối mới được phát hiện.
Đến nay đại dịch COVID-19 đã khiến hơn 105,7 triệu người mắc bệnh và 2,3 triệu người chết.
Việc chưa xác định được một con đường lây nhiễm rõ ràng của virus từ dơi sang người đã làm dấy lên suy đoán rằng mầm bệnh này có thể thoát ra từ phòng thí nghiệm virus Vũ Hán, nơi đang lưu trữ nhiều virus corona từ dơi, nhưng ông Daszak bác bỏ điều này,
Nhóm điều tra đã đến thăm phòng thí nghiệm Vũ Hán và hỏi nhà nghiên cứu Shi Zhengli, người đã thu thập và phân tích 3 loại virus trong hơn 1 thập kỷ qua về nghiên cứu trên những virus corona đã được biết đến trước đây.
Ông Daszak nói rằng cuộc điều tra này là kết quả của tập thể, và các nhà khoa học Trung Quốc đã giúp nhóm chuyên gia đào sâu để tìm ra manh mối. “Chúng tôi trao đổi với họ mỗi ngày và xem xét kỹ các thông tin, dữ liệu mới, sau đó chúng tôi đến những nơi quan trọng. Họ yêu cầu cung cấp danh sách. Chúng tôi gợi ý những nơi chúng tôi cần đến và những người chúng tôi cần gặp. Chúng tôi đến từng nơi trong danh sách đó và họ thực sự hỗ trợ”, nhà khoa học người Anh nói.
Ông Daszak là một trong 10 nhà khoa học độc lập đang hỗ trợ nhiệm vụ của WHO. Tổ chức này điều 5 thành viên tham gia, còn Tổ chức Nông lương Liên Hợp Quốc và Tổ chức Thú y thế giới cử 2 người.
Lo ngại biến thể Nam Phi
Ngày 6/2, hãng dược Anh AstraZeneca cho biết dữ liệu thử nghiệm ban đầu cho thấy vắc-xin của họ hợp tác với ĐH Oxford có vẻ chỉ có tác dụng hạn chế trong bảo vệ con người trước biến thể Nam Phi của SARS-CoV-2.
Nghiên cứu của ĐH Witwatersrand ở Nam Phi và ĐH Oxford cho thấy hiệu quả của vắc-xin AstraZeneca bị giảm đáng kể khi gặp chủng virus Nam Phi, Financial Times đưa tin.
Những biến chủng virus ở Anh, Nam Phi và Brazil đang gây quan ngại nhất cho các nhà khoa học và chuyên gia y tế cộng đồng vì chúng có vẻ lây lan nhanh hơn.
“Trong thử nghiệm quy mô nhỏ, số liệu ban đầu cho thấy vắc-xin có hiệu quả hạn chế đối với các ca bệnh nhẹ chủ yếu do biến chủng Nam Phi”, phát ngôn viên của AstraZeneca nói. Bài báo của Financial Times nói rằng không ca nào trong số hơn 2.000 người tham gia phải nhập viện hay thiệt mạng.
“Tuy nhiên, chúng tôi vẫn chưa thể chắc chắn về hiệu quả của vắc-xin đối với các trường hợp nghiêm trọng và phải nhập viện vì đối tượng tham gia chủ yếu là những thanh niên khoẻ mạnh”, phát ngôn viên của AstraZeneca cho biết.
Dù hàng nghìn thay đổi phát sinh từ khi virus biến thể thành nhiều chủng, nhưng chỉ một số thay đổi quan trọng hoặc thay đổi virus theo cách đáng kể, theo Tạp chí Y học Anh. “ĐH Oxford và AstraZeneca đã bắt đầu thay đổi vắc-xin để phù hợp với biến chủng và sẽ đẩy nhanh thử nghiệm lâm sàng để có thể sẵn sàng giao hàng trong mùa thu năm nay nếu cần thiết”, phát ngôn viên của AstraZeneca cho biết. Ngày 5/2, Oxford cho biết vắc-xin của họ có hiệu quả tương tự đối với biến chủng virus ở Anh, giống như đối với các biến chủng phát hiện trước đây.