Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin thăm Iraq ngày 7/3. Ảnh: CNN
Cuộc xâm lược năm 2003 khiến hàng chục ngàn thường dân Iraq thiệt mạng và gây ra tình trạng bất ổn, cuối cùng mở đường cho sự nổi lên của tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng, sau khi Mỹ rút quân năm 2011.
Ông Austin trở thành quan chức cấp cao nhất trong chính quyền của Tổng thống Joe Biden đến thăm Iraq.
“Tôi ở đây để tái khẳng định quan hệ đối tác chiến lược Mỹ - Iraq khi chúng ta tiến về phía trước vì một Iraq an toàn hơn, ổn định hơn và có chủ quyền”, ông Austin nói.
Mỹ hiện còn 2.500 binh lính ở Iraq, cùng với lực lượng 900 binh lính ở Syria, đóng vai trò cố vấn và hỗ trợ lực lượng địa phương đối phó với IS.
IS đã trở nên yếu hơn rất nhiều so với thời kỳ đầu, nhưng một số nhóm vẫn hoạt động ở miền Bắc Iraq và Đông Bắc Syria.
Chuyến thăm của Bộ trưởng Austin cũng thể hiện sự ủng hộ dành cho nỗ lực của Thủ tướng Iraq Mohammed al-Sudani nhằm đẩy lùi ảnh hưởng của Iran ở quốc gia này.
Lực lượng dân quân được Iran hậu thuẫn thỉnh thoảng tấn công lực lượng và Đại sứ quán Mỹ ở Baghdad bằng rốc-két. Mỹ và Iran suýt tiến tới xung đột trực diện hồi năm 2020, khi lực lượng Mỹ ám sát tướng Qassem Soleimani của Lực lượng vệ binh cách mạng Iran.
“Tôi nghĩ các lãnh đạo Iraq chia sẻ mối bận tâm của chúng tôi rằng Iraq không thể trở thành địa bàn xung đột giữa Mỹ và Iran”, một quan chức quốc phòng Mỹ cho biết trước khi ông Austin thăm Iraq.
Trưởng thành sau sai lầm
Khi mở chiến dịch tấn công Iraq, chính quyền của cựu Tổng thống George W. Bush nêu lý do, rằng chính phủ của nhà lãnh đạo Saddam Hussein sở hữu vũ khí giết người hàng loạt. Lực lượng Mỹ và đồng minh sau đó không tìm thấy vũ khí nào như vậy.
Khoảng 185.000 – 208.000 thường dân Iraq thiệt mạng trong cuộc chiến.
Năm 2011, ông Austin, khi đó là tư lệnh các lực lượng Mỹ ở Trung Đông, tuyên bố Mỹ đã đạt được mục tiêu quân sự ở Iraq.
Tuy nhiên, 3 năm sau, chính quyền của Tổng thống Barack Obama khi đó đưa thêm hàng ngàn quân trở lại Iraq và Syria để chống IS.
Tướng Frank McKenzie, chỉ huy lực lượng Mỹ ở Trung Đông cho đến năm ngoái, nói rằng chuyến thăm của ông Austin lần này thể hiện cam kết của Washington sau những điều mà ông gọi là sai lầm trước đây.
“Nó cho thấy một cách tiếp cận trưởng thành hơn của Mỹ sau quyết định tai hại về việc rút quân cuối thời chính quyền Obama”, ông McKenzie đánh giá.