Đây là thông tin được ra trong Báo cáo sơ bộ kết quả khai quật thăm dò khu vực Chính điện Kính Thiên năm 2024 do Trung tâm Bảo tồn Di sản Thăng Long - Hà Nội công bố. PGS.TS Tống Trung Tín - phụ trách công trường khai quật - cho biết kết quả khai quật tiếp tục phát lộ Ngự Đạo, sân Đan Trì thời Lê Trung hưng, thời Lê sơ tương tự các đợt khai quật trước đây.
"Điểm mới ở khu vực này là lần đầu phát hiện cống nước ngầm khá lớn thời Lê sơ chạy ngầm dưới Ngự Đạo. Điều đó báo hiệu lòng đất của không gian Chính điện Kính Thiên thời Lê sơ, Lê Trung hưng vẫn luôn tiềm ẩn nhiều phát hiện bất ngờ mà chúng ta chưa thể biết hết được", PGS.TS Tống Trung Tín nêu.
Cuộc khai quật thăm dò khu vực Chính điện Kính Thiên năm 2024 được thực hiện trên diện tích khá nhỏ.
Cống ngầm được phát hiện dưới khu vực Ngự Đạo và Đan Trì thời Lê Trung hưng khoảng 30 cm. Cống thoát nước ngầm khá lớn với chiều cao 53 cm, lòng rộng 37 cm. Đây được dự đoán là cống thoát nước của toàn bộ khu vực sân Đại Triều.
"Cống ngầm thể hiện kỹ thuật, tài năng xây dựng của chúng ta. Cống ngầm có công năng tiêu thoát toàn bộ nước nhanh trên sân Đại Triều - nơi có diện tích lên tới hàng chục nghìn mét vuông. Chúng tôi dự đoán để tiêu thoát nước trên một khu vực có diện tích lớn như trên cần sử dụng hệ thống thoát nước trên bề mặt và hệ thống thoát nước dưới lòng đất", PGS.TS Tống Trung Tín cho biết.
Phát lộ cống ngầm khá lớn dưới đường Ngự Đạo là điểm nổi bật của cuộc khai quật thăm dò khu vực Chính điện Kính Thiên năm 2024.
Sau cuộc khai quật năm 2024, nhà khảo cổ học cũng phát hiện các dấu tích móng cột có sự tiếp nối về phía Tây của kiến trúc hành lang thời Lê sơ đã xuất lộ trong cuộc khai quật năm 2023. Kết quả khai quật hố H2 - trên nền điện Kính Thiên - góp phần làm rõ cấu trúc nền điện Kính Thiên thời Lê Trung hưng và nền điện Long Thiên thời Nguyễn.
Cuộc khai quật năm 2024 được thực hiện trên diện tích nhỏ nhưng đã đem lại nhiều nhận thức mới, tiến thêm một bước quan trọng trong nhận diện về Chính điện Kính Thiên và không gian Chính điện Kính Thiên thời Lê sơ (thế kỷ 15-16) và Lê Trung hưng (thế kỷ 17-18), đặc biệt là dấu ấn về kiến trúc, vật liệu, mặt bằng tổng thể và kỹ thuật xây dựng.
Để các cuộc khai quật trong những năm tới chi tiết hơn, chính xác hơn, các nhà khảo cổ học nhấn mạnh sự cần thiết xây dựng kế hoạch hoặc chiến lược khai quật tổng thể như UNESCO đã khuyến nghị, việc này góp phần làm sáng tỏ, gia tăng các giá trị nổi bật toàn cầu của khu di sản. Đây cũng là căn cứ để nghiên cứu khôi phục không gian Chính điện Kính Thiên và Chính điện Kính Thiên.