Ngày 16/9, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng, Trưởng Ban chỉ đạo Trung ương về Phóng chống thiên tai chủ trì cuộc họp ứng phó với bão số 5 (tên quốc tế là Noul).
Ông Mai Văn Khiêm, Giám đốc Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, đêm 15/9, áp thấp nhiệt đới trên biển Đông đã mạnh lên thành bão, là cơn bão số 5 trên vùng biển này từ đầu năm đến nay.
Theo ông Khiêm, bão số 5 đang có xu hướng di chuyển lệch về phía Tây, khi di chuyển vào gần bờ tâm bão tuy ở phía ngoài nhưng mưa, gió của bão đã ảnh hưởng vào phía trong.
Dự kiến, trưa và chiều 18/9, bão số 5 sẽ đổ bộ vào đất liền của khu vực Trung Trung Bộ (Hà Tĩnh – Quảng Ngãi), trọng tâm là khu vực từ Quảng Bình đến Đà Nẵng. Khi đổ bộ vào bờ bão số 5 có thể đạt cường độ cấp 11 – 12, giật cấp 13. Mức độ rủi ro do bão đạt cấp độ 4 (thuộc cấp độ rủi ro thiên tai Thủ tướng chỉ đạo công tác ứng phó)
Bão sẽ gây mưa lớn, tập trung ở các tỉnh Bắc Trung Bộ và Trung Bộ. Từ chiều 17/9 đến đêm 18/9, ở các tỉnh từ Hà Tĩnh đến Quảng Ngãi có mưa rất to. Lượng mưa phổ biến 200-300mm, có nơi trên 400mm. Các tỉnh Thanh Hóa, Nghệ An, Nam Trung Bộ, Tây Nguyên có mưa 50-150mm/đợt.Nguy cơ lũ quét sạt lở đất và ngập úng đô thị rất cao.
“Bão số 5 gây sóng to và nước dâng cao nhất đạt 5 - 7m. Triều cường trưa đến chiều, khi bão vào gây nguy cơ ngập rất cao”, ông Khiêm nhận định.
Ông Trần Quang Hoài, Phó Trưởng ban chỉ đạo Trung ương về Phòng chống thiên tai cho biết hiện khu vực dự kiến chịu ảnh hưởng của bão còn lúa Mùa trên 98.500 ha lúa chưa thu hoạch, trong đó lớn nhất là Thanh Hóa 70.000 ha, Nghệ An 26.000 ha…
Các hồ thủy điện từ Thanh Hóa đến Quảng Nam (37 hồ) đang vận hành bình thường, mực nước ở mức thấp, nhiều hồ xấp xỉ mực nước chết và không xả tràn.
Về hồ chứa thủy lợi có 55 hồ hư hỏng cần lưu ý (Thanh Hóa 16, Nghệ An 10, Hà Tĩnh 8, Quảng Bình 12, Quảng Trị 6, Thừa Thiên- Huế 3) và 41 hồ đang thi công.
Từ Thanh Hóa – Đà Nẵng có 99 vị trí xung yếu đê biểu cần sẵn sàng phương án bảo vệ khi bão đổ bộ, 26 công trình đê điều đang thi công.
Tại cuộc họp, đại diện các Bộ cho biết, công tác lên phương án ứng phó đang được khần trương thực hiện. Trong đó, các phương tiện hiện đại như máy bay, lực lượng quân sự cũng được huy động để sẵn sàng ứng phó với bão số 5.
Bão số 5 được dự báo có mức rủi ro thiên tai cao nhất
Theo ông Trần Quang Hoài, thời điểm bão đổ bộ vào đất liền đúng lúc thủy triều cao nhất trong ngày, nên đây là yếu tố gây sự tàn phá lớn.
Ngoài tàu thuyền, một số đối tượng cũng bị tác động như khu vực nuôi trồng thủy sản ven biển, các hồ chứa thủy lợi, thủy điện xung yếu.
Một số hồ chứa ở Thanh Hóa và Nghệ An đã tích nước ở mức cao, cần kiểm tra, theo dõi sát sao để có phương án đảm bảo an toàn.
Theo dự kiến, với bão mạnh cấp 10, giật cấp 13, Ban chỉ đạo Trung ương về phòng, chống thiên tai đã xây dưng phương án sơ tán trên 107.000 hộ với hơn nửa triệu dân và có thể cho học sinh nghỉ học để đảm bảo an toàn.
Đặc biệt có thể là phải kích hoạt tin nhắn cảnh báo cho các thuê bao trong vùng người dân bị ảnh hưởng.
Chỉ đạo tại cuộc họp, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng cho rằng, bão số 5 có cường độ rất mạnh với mức rủi ro lên tới mức cao nhất (cấp 4) vì vậy đề nghị các bộ, ngành và địa phương không chủ quan, nếu chủ quan sẽ gây thiệt hại nặng nề như cơn bão số 12 ở Khánh Hòa trước đó.
Theo Phó thủ tướng, các đơn vị cần lên các phương án sẵn sàng ứng phó với bão số 5, đặc biệt sơ tán dân, đảm bảo an toàn cho các công trình đang thi công, hồ chứa, nhà dân, trường học, nhà trẻ, tháp cao, công trình sản xuất, dịch vụ, khu công nghiệp,…đảm bảo an toàn cho khách du lịch cả trên đảo và trong đất liền. Kiểm tra, gia cố đê điều, đặc biệt là đê biển, đê cửa sông.
Phó Thủ tướng lưu ý, bão gây mưa lớn, dễ gây lũ quét, sạt lở đất. Do vậy, địa phương chủ động, rà soát lại các vị trí nhà ở của người dân. Sơ tán ngay người dân ra khỏi khu vực nguy hiểm, không để thiệt hại cho người dân.
“Cần vận hành an toàn hồ đập, vận hành liên hồ chứa, gắn với việc giữ nước ngọt phục vụ sản xuất. Không để mất an toàn cho hạ du. Tập trung vào công tác dự báo, chính xác, kịp thời để người dân và các cơ quan biết để ứng phó”, Phó Thủ tướng nói.
Chủ động, bố trí lực lượng để ứng phó với bão với phương châm 4 tại chỗ, đảm bảo an toàn cho tàu thuyền trên biển. Đồng thời triển khai các phương án bảo vệ sản xuất, chủ động tiêu nước, chống úng, đảm bảo năng suất cây trồng.