Bồi thường cho ai?
Cơ quan điều tra (CQĐT) Công an tỉnh Bắc Giang vừa đề nghị viện kiểm sát cùng cấp truy tố các bị can: Phan Đức Hạnh (SN 1973), nguyên Phó Giám đốc Trung tâm Kỹ thuật Tài nguyên Môi trường (KT TNMT) tỉnh Bắc Giang; Thân Đức Thanh (SN 1974) - nguyên Trưởng phòng Đo đạc bản đồ Trung tâm KT TNMT; Nguyễn Văn Lực (SN 1982) - cán bộ Trung tâm KT TNMT về tội “Vi phạm quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất”. Cùng vụ án, bị can Ngọc Minh Phụng (SN 1962), nguyên cán bộ Phòng TN&MT huyện Sơn Động (Bắc Giang) bị đề nghị truy tố về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”.
Theo điều tra, năm 2016, UBND tỉnh Bắc Giang chấp thuận cho Cty CP dịch vụ Tây Yên Tử đầu tư Dự án Khu du lịch Tây Yên Tử tại huyện Sơn Động với số vốn hơn 1.400 tỷ đồng. Để thực hiện dự án, Trung tâm KT TNMT được giao nhiệm vụ đo đạc, nghiệm thu với chủ đầu tư; lập phương án bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng. Trong phương án bồi thường tại xã Tuấn Mậu (Sơn Động) được bị can Nguyễn Văn Lực lập, có hộ ông Nguyễn Văn Chung sẽ nhận hơn 3,7 tỷ đồng; hộ bà Dương Thị Bích được nhận hơn 2,7 tỷ đồng.
Tuy nhiên, cơ quan chức năng phát hiện ông Chung và bà Bích cùng quê huyện Hiệp Hòa, có mua đất tại xã Tuấn Mậu từ 6 hộ dân khác nhau trong giai đoạn 2005 đến 2011; việc mua bán này chưa hoàn tất thủ tục pháp lý. Thấy vậy, bị can Phan Đức Hạnh đã xin chỉ đạo từ ông Ngô Văn Xuyên, Phó Giám đốc Sở TN&MT tỉnh Bắc Giang và nhận được ý kiến cần bồi thường cho 6 hộ dân hiện vẫn đứng tên trong “sổ đỏ”.
Các bị can thực hiện ý kiến này, hủy việc bồi thường cho hộ ông Chung, bà Bích và thay vào đó là 6 hộ dân có đất ở xã Tuấn Mậu. Năm 2017, Trung tâm KT TNMT chi trả tiền bồi thường, hỗ trợ tại UBND xã Tuấn Mậu nhưng 6 hộ dân nói trên không đến, có 4 người khác cầm giấy ủy quyền của họ đến nhận thay. Số này gồm ông Ngô Quốc Bình (cán bộ kiểm lâm đã nghỉ hưu) và con gái ruột nhận hơn 3,8 tỷ đồng; ông Nguyễn Hữu Ngoạn nhận hơn 722 triệu đồng; ông Phạm Tuấn Nam (cả 4 người cùng ở TP Bắc Giang) nhận hơn 1,9 tỷ đồng.
Phó chủ tịch huyện liên đới trách nhiệm
Điều tra xác định, ông Nguyễn Văn Chung và bà Nguyễn Thị Bích có góp tiền cho ông Ngô Quốc Bình để mua đất tại xã Tuấn Mậu nhưng 2 người không tham gia làm các thủ tục và không biết khu đất đã mua ở đâu. Đến nay, CQĐT đã khởi tố vụ án để làm rõ hành vi chiếm đoạt tài sản của các ông Ngô Quốc Bình, Nguyễn Hữu Ngoạn và Phạm Tuấn Nam. Trong đó, ông Bình bị bắt tạm giam.
Cơ quan tố tụng khẳng định, việc bồi thường cho 6 hộ dân rồi để 4 người khác nhận tiền là sai quy định, gây thất thoát cho ngân sách nhà nước hơn 4,5 tỷ đồng. Trong vụ việc, bị can Ngọc Minh Phụng (nguyên cán bộ phòng TN&MT huyện Sơn Động, tỉnh Bắc Giang) đã không thực hiện đúng nhiệm vụ được giao; không chỉ đạo nhân viên cấp dưới thẩm định phương án bồi thường tại địa phương. CQĐT cho rằng, hành vi của ông Phụng là thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.
Ngoài ra, ông Giáp Văn Tâm, Phó Chủ tịch UBND huyện Sơn Động bị xác định không nghiên cứu kỹ dẫn tới phê duyệt phương án bồi thường sai về chế độ cho các hộ dân. Hành vi của ông Tâm có dấu hiệu thiếu trách nhiệm trong thực hiện nhiệm vụ được giao nhưng CQĐT cho rằng, không cần xử lý hình sự, chỉ áp dụng các biện pháp hành chính với ông Tâm đã đủ sức răn đe.
Quá trình điều tra, Trung tâm Phát triển quỹ đất và Cụm công nghiệp huyện Sơn Động có giao nộp tài liệu liên quan dự án nâng cấp tỉnh lộ 239 trong đó có hồ sơ bồi thường cho các ông Ngô Quốc Bình và Phạm Tuấn Nam số tiền hơn 169 triệu đồng. Bước đầu, CQĐT xác định việc bồi thường này sai quy định nhưng sẽ được tách ra, xử lý trong một vụ án khác.
Cơ quan tố tụng khẳng định, việc bồi thường cho 6 hộ dân rồi để 4 người khác nhận tiền là sai quy định, gây thất thoát cho ngân sách nhà nước hơn 4,5 tỷ đồng. Trong vụ việc, bị can Ngọc Minh Phụng (nguyên cán bộ phòng TN&MT huyện Sơn Động, tỉnh Bắc Giang) đã không thực hiện đúng nhiệm vụ được giao; không chỉ đạo nhân viên cấp dưới thẩm định phương án bồi thường tại địa phương. CQĐT cho rằng, hành vi của ông Phụng là thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.