VND sẽ mất giá 3% trong 2018?

NDT mất giá quá đà?

Đầu năm 2017 đến tháng 4/2018, NDT tăng giá trở lại do xu hướng yếu đi của USD trên thị trường thế giới nhưng kể từ giữa tháng 4/2018 cho đến nay, NDT đã và đang có đợt giảm giá rất mạnh do dòng vốn nước ngoài có xu hướng rút ra khỏi các thị trường mới nổi và đặc biệt là rủi ro chiến tranh thương mại Mỹ-Trung leo thang.

Quan sát chính sách tỷ giá của Trung Quốc kể từ năm 1994 cho đến nay, BVSC cho rằng mục tiêu xuyên suốt của Chính phủ Trung Quốc là cải cách chế độ tỷ giá nhằm giúp đồng NDT có biến động linh hoạt và ngày càng sát với cung cầu thực tế trên thị trường.

Theo số liệu từu Bloomberg, cán cân tài chính lũy kế của Trung Quốc kể từ quý I/2014 đến hết quý I/2018 là -654 tỷ USD. Điều này cho thấy trong 4 năm gần đây, Trung Quốc đã trở thành một nước đầu tư ròng ra nước ngoài. Việc đồng NDT giảm giá quá mạnh sẽ không có lợi về mặt kinh tế cho hoạt động đầu tư ra nước ngoài của Trung Quốc cũng như ảnh hưởng đến vị thế “nước lớn” của Trung Quốc, đặc biệt tại các quốc gia đang tiếp nhận vốn đầu tư từ Trung Quốc. Ngoài ra, kể từ cuối năm 2016, NDT đã chính thức được đưa vào rổ tiền tệ nhằm tính quyền rút vốn đặc biệt (SDR) của IMF. Đây là nhân tố hoàn toàn khác với giai đoạn trước năm 2016, khiến Chính phủ Trung Quốc phải cân nhắc kỹ hơn trong việc can thiệp mạnh tay vào tỷ giá hối đoái.

 Nợ nước ngoài của Trung Quốc có xu hướng tăng liên tục kể từ năm 2015 cho đến nay. Tổng nợ vay nước ngoài của Trung Quốc tính đến hết quý I/2018 đạt 1.214 tỷ USD (tương đương khoảng 13% GDP của Trung Quốc). Dù tỷ lệ này chưa quá lớn nhưng việc đồng NDT giảm giá quá mạnh cũng sẽ ít nhiều ảnh hưởng đến khả năng trả nợ của Trung Quốc. Yếu tố này là điểm khiến Chính phủ Trung Quốc quan tâm khi Nhân dân tệ có biến động quá mạnh.

Mặc dù đánh giá rủi ro chính phủ Trung Quốc chủ động phá giá mạnh đồng NDT trong thời điểm hiện tại là không lớn nhưng BVSC cho rằng vẫn có khả năng những lo ngại có phần thái quá của nhà đầu tư cũng như các nhân tố mang tính thị trường có thể sẽ vẫn khiến đồng NDT tiếp tục giảm giá thêm (dù biên độ không còn quá lớn).

Xét ở khía cạnh rủi ro thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc, tính đến thời điểm này, tổng giá trị hàng hoá mà Tổng thống Trump đã và dự định áp lên hàng hoá nhập khẩu từ Trung Quốc là 250 tỷ USD (áp mức thuế 25% lên 50 tỷ USD trong vòng đánh thuế đầu tiên và 10%, thậm chí có thể có thể tăng lên 25% lên gói hàng hóa trị giá 200 tỷ USD bắt đầu từ tháng 9 tới). Tổng mức thuế cao nhất mà chính quyền Trump dự kiến áp dụng sẽ có giá trị tuyệt đối khoảng 62,5 tỷ USD. Điều này đồng nghĩa với việc tổng giá trị hàng xuất khẩu của Trung Quốc sau khi Mỹ áp thuế sẽ đắt hơn khoảng 62,5 tỷ USD so với trước khi có thuế.

Với tổng kim ngạch xuất khẩu của Trung Quốc năm 2017 là 2.300 tỷ USD thì để trung hoà rủi ro tăng thuế và giữ cho giá hàng hóa xuất khẩu nói chung của Trung Quốc ra thị trường thế giới ở mức như cũ (tức vẫn đảm bảo khả năng cạnh tranh của hàng xuất khẩu) thì đồng NDT cần giảm giá khoảng 2,7% (62,5 tỷ USD/2.300 tỷ USD). So sánh với mức mất giá khoảng 8% kể từ khi rủi ro thương mại leo thang thì đà lao dốc vừa qua của Nhân dân tệ đã có phần thái quá.

 VND sẽ mất giá khoảng 3%

BVSC thống kê: Nhằm ứng phó với diễn biến căng thẳng của tỷ giá USD/VND trong nước, NHNN đã có những động thái điều hành khá linh hoạt. Sau khi bán ra USD nhằm bình ổn thị trường kể từ ngày 3/7/2018, vào ngày 23/7/2018, NHNN đã tăng mạnh giá bán ra USD (thêm 223 đồng, tương đương 0,9%). “Chúng tôi cho rằng đây là tín hiệu cho thấy NHNN quyết định tạm thời dừng việc bình ổn thị trường bằng cách bán ra USD với giá thấp. Điều này cũng nhằm mục đích đưa giá tỷ giá về đúng diễn biến của thị trường, nhất là trong bối cảnh đồng NDT vẫn chưa thoát khỏi xu hướng giảm giá trong ngắn hạn”, nhóm phân tích nhấn mạnh.

Ở một góc độ khác, nhóm này lưu ý: trong tổng giá trị xuất khẩu của Việt Nam hiện nay, khu vực có vốn đầu tư nước ngoài FDI có tỷ trọng chiếm tới trên 70% trong khi khu vực trong nước chỉ chiếm chưa đến 30%. Đối với nhóm doanh nghiệp FDI, do hoạt động của các doanh nghiệp này tại Việt Nam chủ yếu mang tính chất gia công nên dù các doanh nghiệp này xuất khẩu nhiều nhưng đồng thời cũng phải nhập khẩu một lượng lớn nguyên vật liệu đầu vào.Trong chuỗi thanh toán của họ, đồng USD đóng vai trò chính nên vấn đề VND tăng hay giảm giá so với USD có thể không phải là vấn đề lớn đối với nhóm doanh nghiệp này. Do đó, theo BVSC, thực chất VND lên giá sẽ chủ yếu ảnh hưởng đến xuất khẩu của khu vực kinh tế trong nước, trong đó trọng tâm là ảnh hưởng đến xuất khẩu nhóm hàng nông lâm thủy sản.

Việc đồng NDT lao dốc so với USD khoảng 8% kể từ cuối tháng 4 đến nay đã khiến cho VND lên giá khoảng trên 5% so với NDT. Chính điều này đang phần nào làm giảm khả năng cạnh tranh của hàng nông lâm thủy sản xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc. Cũng cần lưu ý là xuất khẩu nông lâm thủy sản có ý nghĩa lớn đối với Việt Nam trong vấn đề ổn định kinh tế xã hội do khu vực này hiện vẫn đang thâm dụng nhiều lao động.

Trên cơ sở đó, theo BVSC, việc điều hành tỷ giá USD/VND của NHNN trong thời gian còn lại của năm 2018 sẽ tiếp tục phù hợp với diễn biến thị trường và đảm bảo các cân đối vĩ mô lớn. Việc giảm giá VND quá mạnh sẽ ảnh hưởng đến lạm phát và niềm tin vào VND nhưng nếu đồng NDT có diễn biến tiếp tục lao dốc so với USD trên thị trường thế giới thì việc điều hành tỷ giá USD/VND trong nước cũng cần có ứng phó linh hoạt. “Chúng tôi duy trì quan điểm VND sẽ có mức mất giá khoảng 3% cho cả năm nay”, BVSC khẳng định