Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an vừa hoàn tất kết luận điều tra vụ việc kể trên, đề nghị truy tố 8 bị can về các hành vi đưa, nhận hối lộ, lừa đảo chiếm đoạt tài sản, thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.
Xả bùn xuống vịnh Hạ Long
Đầu tháng 11/2013, gói thầu nạo vét duy tu luồng Hòn Gai - Cái Lân bắt đầu khởi công nạo vét 243.138 m3 bùn, với kinh phí hơn 80 tỷ đồng. Riêng chi phí cho việc vận chuyển bùn đi đổ ở phao số 0, cách nơi nạo vét 42km, là 68 tỷ đồng. Gói thầu này do Tổng Cty Bảo đảm An toàn Hàng hải miền Bắc làm chủ đầu tư. Đơn vị trúng thầu cũng là Tổng Cty Xây dựng Đường thủy (VINAWACO) - đơn vị trúng thầu dự án Vũng Tàu - Thị Vải) liên danh với Cty Cổ phần Thi công cơ giới và dịch vụ và Cty TNHH Minh Hằng.
Theo hợp đồng, VINAWACO nạo vét 179.401 m3 bùn, Cty Cổ phần Thi công cơ giới dịch vụ nạo vét 58.735m3, Cty TNHH Minh Hằng nạo vét phần còn lại.
Tuy nhiên, VINAWACO chỉ nạo vét 65.352 m3 bùn ở luồng ngoài (khu vực thuộc vịnh Hạ Long). Còn bùn ở luồng trong, VINAWACO giao thầu lại cho Cty Cổ phần Đầu tư và xây dựng Bảo Quân (gọi tắt là Cty Bảo Quân, trụ sở tại Hà Nội) thi công. Nhưng Cty Bảo Quân không nạo vét mà bán lại cho Cty Cổ phần Xây dựng và cơ khí Tân Việt (gọi tắt là Cty Tân Việt, trụ sở ở Hải Phòng) thi công.
Khoảng 14 giờ 30 ngày 21/11/2013, lực lượng liên ngành tỉnh Quảng Ninh bắt quả tang 2 sà lan mang số hiệu HP-2338 và HP-3695 xả trộm khoảng 300m3 bùn thải xuống khu vực Hòn Bái Đông trên vịnh Hạ Long. Thuyền trưởng Lê Văn Cương khai nhận được Cty Tân Việt thuê vận chuyển bùn từ nơi nạo vét ở cảng Cái Lân đi đổ, nhưng đang trên đường vận chuyển ra phao số 0, tới khu vực Hòn Bái Đông thì cho đổ luôn, quay về để tiết kiệm mỗi chuyến 1 triệu đồng tiền dầu.
Khu vực Hòn Bái Đông thuộc khu vực vùng lõi của vịnh Hạ Long, được bảo vệ nghiêm ngặt, cấm mọi hoạt động đổ thải. Một số thuyền trưởng không chỉ đổ trộm bùn xuống vịnh Hạ Long, mà còn kéo sà lan ồ ạt bên trong luồng vào của hai công ty đóng tàu Hạ Long và Ba Lan, cách nơi nạo vét chưa đầy 1 km.
Sang thầu, thu tiền chênh lệch
Khi đương chức Tổng Giám đốc VINAWACO, ông Lưu Đình Tiến thừa nhận: “Nếu chỉ mình VINAWACO sẽ không trúng thầu, còn tự các Cty chuyên về nạo vét tham gia đấu thầu cũng không thể trúng thầu, vì cả VINAWACO và các công ty đều không đủ thiết bị thi công. VINAWACO chỉ có tàu hút bụng nên không thể thi công những luồng khó, trong khi các công ty chuyên về nạo vét thì có cạp ngoạm thi công được những luồng khó hơn. Chính vì vậy, VINAWACO mới liên danh, sau đó chia các phần việc ra cho các công ty cùng thi công”.
Chiều 27/11, trao đổi với phóng viên, một điều tra viên của C46 Bộ Công an cho biết, về sai phạm ở những công trình nạo vét luồng Hòn Gai - Cái Lân, do Tổng Cty Bảo đảm An toàn Hàng hải miền Bắc làm đại diện chủ đầu tư, cơ quan điều tra đã kết thúc vụ án, chuyển hồ sơ sang Viện KSND Tối cao đề nghị truy tố 8 bị can, chuẩn bị xét xử. Một lãnh đạo Vụ 1 của Ban Nội chính Trung ương cho biết, từ việc phối hợp tốt giữa Ban Nội chính Trung ương, cơ quan điều tra và báo chí, một phần của vụ án tham nhũng trong lĩnh vực nạo vét ở phía Bắc mới kết thúc. Tổ công tác của Ban Nội chính tiếp tục theo dõi, đôn đốc cơ quan điều tra mở rộng ở phía Nam (Tiền Phong phản ánh trong bài 1), nếu có thông tin, phóng viên cứ chuyển về cho Ban Nội Chính xử lý.
Ở gói thầu thi công nạo vét duy tu luồng Hòn Gai - Cái Lân, VINAWACO liên danh với Cty TNHH Minh Hằng và Cty Thi công cơ giới và dịch vụ. Theo hợp đồng, VINAWACO thi công 179.401 m3 bùn, với tổng trị giá gói thầu gần 41 tỷ đồng.
Sau đó, VINAWACO “bán” (dưới hình thức thuê thiết bị) một phần gói thầu này (trị giá hơn 10 tỷ đồng) cho Cty Bảo Quân để rồi Cty Bảo Quân “bán” cho Cty Tân Việt. Một phần gói thầu khác được VINAWACO “bán” thẳng cho Cty Tân Việt. Cụ thể, trong gói thầu nạo vét duy tu luồng Vũng Tàu - Thị Vải năm 2013, VINAWACO có 48,54% (tương đương 28,206 tỷ đồng). Ngày 4/10/2013, VINAWACO ký hợp đồng kinh tế với Cty Cổ phần Đầu tư, xây dựng và nạo vét đường thủy (gọi tắt là CIWACO - Cty con của VINAWACO) ở TPHCM gói thầu này với giá là 26,797 tỷ đồng.
Cùng ngày, CIWACO sang tiếp gói thầu này cho Cty TNHH Trục vớt Song Thương với giá 25,385 tỷ đồng. Như vậy, chỉ trong ngày, CIWACO thu được 1,4 tỷ đồng tiền chênh lệch. CIWACO không có một phương tiện thi công nạo vét nào làm được ở gói thầu này, nhưng vẫn được VINAWACO ưu ái ký hợp đồng. VINAWACO là cổ đông lớn của CIWACO.
Sà lan nạo vét ở luồng Hòn Gai - Cái Lân
“Cất lưới”
Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an vừa hoàn tất kết luận điều tra, đề nghị truy tố 8 bị can về các hành vi đưa, nhận hối lộ, lừa đảo chiếm đoạt tài sản, thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng trong dự án duy tu, nạo vét luồng Hòn Gai - Cái Lân.
Theo kết luận điều tra, ngày 1/4/2014, tổ công tác của Ban Nội chính Trung ương sang làm việc với Tổng Cục Cảnh sát - Bộ Công an để phối hợp thực hiện. Tối 6/5/2014, tại khách sạn P.L, trên đường Yết Kiêu, Hà Nội, tổ công tác C46 - Bộ Công an bắt quả tang ông Trịnh Văn Thắng (33 tuổi) và ông Vũ Thanh Huyền (48 tuổi) - Giám đốc và Chủ tịch HĐQT Cty Tân Việt đưa hối lộ cho phóng viên 20 triệu đồng.
Ngay sau đó, 2 tổ công tác đi Hải Phòng thực hiện lệnh khám xét Cty Tân Việt. Đồng thời, nhiều tổ công tác đi thu thập toàn bộ hồ sơ liên quan 3 gói thầu nạo vét duy tu luồng, gồm Hòn Gai - Cái Lân (Quảng Ninh), Vũng Tàu - Thị Vải (BR-VT) và Soài Rạp - Hiệp Phước (TPHCM) đã giải ngân từ ngân sách gần 200 tỷ đồng.
Ngày 23/5/2014, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an bắt giam ông Phạm Đình Hòa (Trưởng Phòng Kế hoạch thị trường) và ông Hồ Thành Nghĩa (Giám đốc Ban điều hành các dự án nạo vét phía Bắc) của VINAWACO để điều tra về hành vi “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn khi thi hành công vụ”.
Theo đó, để cho Cty Tân Việt thi công công trình nạo vét trị giá gần 14,6 tỷ đồng, hai ông Hòa và Nghĩa nhận hối lộ của hai ông Thắng và Huyền 1,2 tỷ đồng. Tại cơ quan điều tra, hai ông Hòa và Nghĩa thừa nhận đã nhận hối lộ của hai ông Thắng và Huyền số tiền trên. Từ kế quả điều tra này, ngày 27/8/2015, cơ quan điều tra thay đổi quyết định khởi tố bị can từ tội “Lợi dụng chức vụ quyền hạn” sang tội “Nhận hối lộ”.
Tiếp tục điều tra mở rộng vụ án, ngày 10/7/2015, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an ra quyết định khởi tố bị can đối với Nguyễn Tiến Cường, Lê Quang Hiệp, Nguyễn Hoài Nam, Nguyễn Đăng Hiếu (đều thuộc Ban Quản lý dự án Hàng hải II) về hành vi “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”.
Bắt tay rút tiền Nhà nước
Theo kết luận điều tra của cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an, giai đoạn 1 của công trình nạo vét duy tu luồng Hòn Gai - Cái Lân do Tổng Cty Bảo đảm An toàn Hàng hải miền Bắc làm đại diện chủ đầu tư. Trong quá trình thi công nạo vét và nghiệm thu, đã xác nhận Cty Tân Việt vận chuyển tổng cộng 135 chuyến bùn thải đi đổ đúng vị trí.
Tuy nhiên, cơ quan điều tra xác định chỉ có 11 chuyến là đổ đúng vị trí cách nơi nạo vét 43 km. Số còn lại đều đổ sai vị trí, nhưng được các bị can xác nhận. Nguyễn Tiến Cương xác nhận 32 chuyến, Lê Quang Hiệp 43 chuyến, Nguyễn Hoài Nam 49 chuyến, Nguyễn Đăng Hiếu 11 chuyến. Hành vi này của các bị can đã tạo điều kiện cho Cty Tân Việt chiếm đoạt 12,5 tỷ đồng của Nhà nước.
Ngày 31/8/2015, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an kết thúc điều tra vụ án, chuyển toàn bộ hồ sơ sang Viện KSND Tối cao đề nghị truy tố 8 bị can với các tội danh như sau: Vũ Thanh Huyền, Trịnh Văn Thắng “đưa hối lộ” (hơn 1,22 tỷ đồng và 1.000 USD); Phạm Đình Hòa và Hồ Thành Nghĩa “nhận hối lộ” (1,2 tỷ đồng); Nguyễn Tiến Cường, Lê Quang Hiệp, Nguyễn Hoài Nam, Nguyễn Đăng Hiếu “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”.
Kiên trì đưa phong bì hòng mua chuộc phóng viên
Theo kết luận điều tra, sáng 20/12/2013, phóng viên làm việc với ông Lưu Đình Tiến - Tổng giám đốc VINAWACO, đề nghị cung cấp hồ sơ về các công trình nạo vét và xử lý những đơn vị thi công sai phạm. Ông Tiến gọi ông Phạm Đình Hòa - Trưởng Phòng Kế hoạch thị trường của VINAWACO chỉ đạo cung cấp hồ sơ theo yêu cầu. Chiều cùng ngày, ông Hồ Thành Nghĩa - Phó Phòng Kế hoạch, kiêm Chỉ huy trưởng Công trình nạo vét duy tu luồng Hòn Gai - Cái Lân từ Quảng Ninh lên Hà Nội làm việc với phóng viên về vụ việc đổ bùn sai vị trí. Ông Nghĩa thừa nhận, là Chỉ huy trưởng công trình nhưng đã để cho đơn vị thi công vi phạm, đổ bùn bậy. Ông nói rằng, mong phóng viên bỏ qua, sẽ yêu cầu nhà thầu đến gặp phóng viên để giải thích thêm. Lúc về, ông Nghĩa đưa một phong bì dày cho phóng viên nhưng bị từ chối nhận.
Khi ông Nghĩa về rồi, một người đàn ông xưng là Vũ Thanh Huyền (Chủ tịch HĐQT Cty Tân Việt) gặp phóng viên, khẳng định rằng, các thuyền trưởng và công nhân phụ tàu muốn hưởng lợi mỗi chuyến gần 1 triệu đồng tiền dầu nên đã đổ bùn bậy. Ông Huyền bày tỏ mong muốn vụ việc được bỏ qua, đồng thời lấy ra một xấp tiền toàn mệnh giá 500.000 đồng và nói: “Mai anh vào sài Gòn, em gửi anh ít quà…” nhưng bị từ chối nhận. Ngày 4/1/2014, ông Huyền hẹn gặp phóng viên tại quán cà phê Trung Nguyên trên đường Phạm Ngọc Thạch, quận 3, TPHCM. Ông Huyền đưa ra một phong bì nhưng cũng bị từ chối.
Theo lời khai của các bên tại kết luận điều tra, ngày 25 Tết Giáp Ngọ (2014), hai ông Huyền và Thắng vào TPHCM xin tới nhà phóng viên chúc Tết, nhưng bị từ chối. Sau đó, ông Huyền xin gặp ở quán cà phê Cõi Riêng trên đường Nguyễn Trọng Tuyển, phường 2, quận Tân Bình. Hai người này đưa quà cho phóng viên 1.000 USD và 500.000 đồng. Phóng viên lập tức tới Công an phường 2, quận Tân Bình nộp toàn bộ số tiền trên.