Bức phù điêu chạm khắc 11.000 năm tuổi, được tìm thấy ở Thổ Nhĩ Kỳ, là bức chạm khắc lâu đời nhất được ghi nhận.
Các nhà khảo cổ đã phát hiện ra những hình chạm khắc gây tò mò trên những chiếc ghế dài tích hợp trong một tòa nhà thời kỳ đồ đá mới (hay Thời kỳ đồ đá mới) ở vùng Urfa.
Với chiều cao khoảng 0,7 đến 0,9 m và dài 3,7 m, bức phù điêu đá mới được phát hiện có hình hai con báo, một con bò tót và hai người đàn ông - một người đang cầm dương vật của mình và người kia đang cầm một cái lục lạc hoặc con rắn.
Phù điêu kể chuyện
Toàn cảnh bức phù điêu bằng đá với người đàn ông cầm dương vật và một người đàn ông đối đầu với chú bò tót.
Theo nghiên cứu của Özdoğan - nhà khảo cổ học tại Đại học Istanbul: "Về kỹ thuật và tay nghề thủ công, các hình phù điêu phẳng cũng có thể so sánh với các hình ảnh thời kỳ đồ đá mới khác trong khu vực, nhưng các bức phù điêu Sayburç khác biệt bởi vì các hình vẽ tạo thành một câu chuyện, gợi ý các sự kiện có liên quan hoặc những câu chuyện được kể, một kiểu "phản ánh ký ức tập thể đã lưu giữ các giá trị của cộng đồng."
Trong một email, Özdoğan giải thích rằng "ở những nơi như Göbekli Tepe và Sayburç, có một thế giới nam tính và những hình ảnh phản chiếu của nó — động vật săn mồi giống đực, dương vật và các mô tả giống đực. Những cái ở Sayburç khác ở chỗ chúng được mô tả cùng nhau để tạo thành một cảnh."
Jens Notroff, một nhà khảo cổ học thời kỳ đồ đá mới tại Viện Khảo cổ học Đức, người không tham gia vào nghiên cứu này, đồng ý rằng tác phẩm nghệ thuật nhằm truyền đạt sự nam tính. Ông viết: “ Sự kết hợp của việc thể hiện sức sống và sự mạnh mẽ - sự xuất hiện của dương vật - một mặt và mối nguy hiểm đe dọa đến tính mạng - những kẻ săn mồi nhe răng gầm gừ - mặt khác có vẻ đặc biệt đáng chú ý ở đây."
Notroff nói thêm rằng, phát hiện này tại Sayburç là một cái nhìn sâu sắc mới đầy hấp dẫn và rất mong được thấy thêm kết quả của các cuộc nghiên cứu và khai quật đang diễn ra trên các địa điểm thời kỳ đồ đá mới khác ở khu vực Urfa và hơn thế nữa.