Tại phiên họp thường kỳ Chính phủ tháng 3 ngày 26/3, Bộ trưởng Bộ Tài chính đã lên tiếng, giải trình về con số 3.500 tỷ đồng áp sai giá xăng dầu nhập khẩu. Về lỗ hổng trong chính sách thuế nhập khẩu ưu đãi đối với xăng dầu, Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng cho biết, mặt hàng xăng dầu hiện nay được hưởng thuế nhập khẩu ưu đãi và thuế nhập khẩu ưu đãi đặc biệt theo cam kết của các FTA với các bước thuế suất khác nhau phụ thuộc vào tình hình nhập khẩu.
Cụ thể dầu hoả, dầu diesel, dầu mazut… hưởng thuế suất 20%; thuế nhập khẩu ưu đãi đặc biệt hiện nay Việt Nam đã cam kết và ký 10 FTA thì mặt hàng xăng dầu là mặt hàng được loại trừ, nhưng trong một số FTA thì xăng dầu sẽ được cắt giảm thuế nhập khẩu theo lộ trình.
Theo các Hiệp định thương mại tự do khối Asean thì thuế suất thuế nhập khẩu các mặt hàng xăng dầu: dầu hoả, dầu diesel, dầu nhiên liệu bay hưởng thuế suất 0% từ 2016 trở đi. Theo Nghị định 83 của Chính phủ, giá bán xăng dầu được thực hiện theo lộ trình có sự quản lý của Nhà nước và liên bộ Công thương – Tài chính chịu trách nhiệm điều hành giá bán lẻ xăng dầu.
“Vừa rồi báo chí có nêu 2 Bộ “đá” nhau trong chính sách điều hành và đổ trách nhiệm cho nhau, nhưng chúng tôi sai thì chịu trách nhiệm, không đổ trách nhiệm cho nhau. Chúng tôi sai phải nhận, nhận phải sửa và thực tế đang làm như thế”, Bộ trưởng Dũng trần tình.
Theo Bộ trưởng Tài chính, việc giảm thuế nhập khẩu theo cam kết của các FTA ảnh hưởng tới sức cạnh tranh xăng dầu trong nước, nên Bộ Tài chính ban hành Thông tư 48 giảm thuế suất dầu xuống 7%, xăng giữ nguyên 20%.
Bộ trưởng Dũng cho hay, việc lấy thuế nhập khẩu ưu đãi để tính giá cơ sở xăng dầu không còn phù hợp tới tình hình thực tế hiện nay. Do đó, Bộ Tài chính đã báo cáo Thủ tướng Chính phủ và được đồng ý xác định thuế suất thuế nhập khẩu ưu đãi trong tính giá cơ sở là bình quân giá thuế nhập khẩu ưu đãi và các biểu thuế AFTA.
Theo phương án này, Bộ trưởng Dũng cho rằng, quyền lợi người tiêu dùng được đảm bảo và được lợi về thuế suất, vì trước đây thuế nhập khẩu với xăng 20%, nay chỉ còn 18,8%, dầu 7% xuống chỉ còn 0,6%, giảm tới 6,4%.
“Theo thống kê của Bộ Tài chính, hiện nay giá xăng dầu Việt Nam đứng thứ 27/198 quốc gia, vùng lãnh thổ và thấp hơn các nước trong khu vực. Chúng tôi cũng thấy giá càng thấp thì càng tốt cho người tiêu dùng nhưng vẫn phải đảm bảo lợi ích Nhà nước – doanh nghiệp – người tiêu dùng”, Bộ trưởng Dũng cho hay.
Về con số 3.500 tỷ đồng, Bộ trưởng Dũng khẳng định, Bộ Tài chính sẽ thanh tra kiểm tra các doanh nghiệp cụ thể và có hướng xử lý. Nhưng qua kiểm tra sơ bộ ban đầu, ông Dũng cho biết, tổng số xăng dầu nhập khẩu đã thu năm 2015 là 35.000 tỷ đồng, tổng số thuế được hoàn năm 2015 của 23 doanh nghiệp xăng dầu đầu mối 3.475 tỷ đồng.
Trong đó, số thuế VAT là 335 tỷ đồng, được hoàn không làm giảm tổng số thu của ngân sách Nhà nước. Bộ trưởng Dũng khẳng định, doanh nghiệp không được hưởng cái này, vì thế, số tiền hoàn thuế chỉ còn 3.120 tỷ đồng của 23 doanh nghiệp thương nhân dầu mối, trong đó có 2.794 tỷ của 11 doanh nghiệp Nhà nước, chiếm 88% thị phần tiêu thụ xăng dầu cả nước. Còn lại 325 tỷ đồng của 12 doanh nghiệp tư nhân, chiếm 12% thị phần.
Bộ trưởng Dũng phân tích thêm, tổng số 3.120 tỷ đồng của doanh nghiệp được hoạch toán, thu nộp thuế 22% thu nhập doanh nghiệp vào ngân sách Nhà nước là 686 tỷ, còn lại 2.434 tỷ đồng, trong đó của 11 doanh nghiệp Nhà nước 2.179 tỷ đồng. Khoản lợi nhuận này sau khi trích lập các quỹ thì lợi nhuận đã được nộp vào ngân sách Nhà nước theo Nghị quyết 78 của Quốc hội. 12 doanh nghiệp tư nhân còn lại khoảng 254 tỷ đồng, đang nghiên cứu nhưng theo Bộ trưởng Dũng thì “rất khó thu hồi”.
Như vậy, theo Bộ trưởng Dũng, số tiền chênh 3.500 tỷ đồng được đề nghị thu về Quỹ bình ổn giá thực chất chỉ còn 254 tỷ của 12 doanh nghiệp tư nhân đầu mối. “Bộ Tài chính sẽ thanh tra, kiểm tra và có hướng xử lý theo quy định của pháp luật. Hiện chúng tôi đang chỉ đạo các cơ quan chức năng của Bộ Tài chính – Công thương tiến hành thanh tra, nhưng không thể trong thời gian ngắn”, Bộ trưởng Dũng nói.
Về con số hoàn thuế VAT 3.500 tỷ đồng, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng yêu cầu phải báo cáo rõ ràng, 11 doanh nghiệp Nhà nước phải làm theo đúng Nghị quyết của Quốc hội. Với 12 doanh nghiệp tư nhân, tổng số thực có 254 tỷ đồng phải điều tra, làm rõ và công khai để người dân hiểu.