Với thói quen uống rượu quá liều, uống khi bụng đói cồn cào hoặc uống cùng lúc nhiều loại rượu khác nhau, trong đó có không ít rượu kém chất lượng, rượu giả, nhiều “đệ tử của Lưu Linh” đã nhanh chóng phải nhập viện cấp cứu vì ngộ độc rượu.
Mới đây, Trung tâm Chống độc Bệnh viện Bạch Mai (78 Giải Phóng, Đống Đa, HN) vừa cấp cứu cho bệnh nhân N.V.T (44 tuổi, cư trú tại quận Hai Bà Trưng) mắc chứng nghiện rượu nặng. Bệnh nhân này có thói quen uống rượu từ lâu và khi không có rượu đã uống cồn pha với nước để thỏa mãn cơn thèm.
Ông T. nhập viện trong tình trạng kích thích, vật vã, huyết áp tụt không đo được, suy hô hấp nặng, đồng tử giãn tối đa, không còn phản xạ với ánh sáng, tất cả những chỉ số xét nghiệm sinh hóa có được đều chống lại sự sống của người bệnh. Bác sĩ kết luận ông T. bị ngộ độc cồn công nghiệp methanol rất nặng.
Sau 30 giờ lọc máu liên tục, bệnh nhân đã qua cơn nguy hiểm và may mắn ông không bị tổn thương giác mạc có thể dẫn đến mù hai mắt.
Theo Tiến sĩ Nguyễn Kim Sơn (Phó Giám đốc Trung tâm Chống độc – Bệnh viện Bạch Mai): Trung tâm thường xuyên tiếp nhận các ca ngộ độc rượu trong đó có cả ngộ độc rượu thường (ethanol) và rượu công nghiệp (methanol) – chiếm số lượng nhiều hơn. Điều đặc biệt, do xu hướng muốn “chơi trội”, tự thể hiện mình, số bệnh nhân nữ bị ngộ độc rượu cũng tăng đột biến so với thời gian trước.
Theo thống kê của Cục An toàn Thực phẩm - Bộ Y tế, trong quý III/2010 có 12 người tử vong do ngộ độc thực phẩm trong đó 2 trường hợp ngộ độc rượu do hàm lượng methanol cao, 9 ca do ngộ độc các độc tố tự nhiên như nấm, rau rừng, cá nóc, cóc, 1 trường hợp chưa rõ nguyên nhân.
Tiến sĩ Sơn cho biết: Các trường hợp bị ngộ độc rượu công nghiệp (methanol) thường có tỷ lệ tử vong rất cao vì đây là dung môi dùng để sản xuất sơn, nước rửa kính, mực in photocopy,… Ngộ độc methanol mức độ nguy hiểm khó lường: Nhẹ thì cũng bị mù mắt, nặng dẫn đến suy gan, suy thận, suy đa phủ tạng.
Methanol sau khi được uống vào sẽ chuyển hóa thành formaldehyde nhờ men alchoholdehydrogenase và sau đó chuyển thành acid formic nhờ men acetaldehyde dehydrogenase. Triệu chứng ngộ độc có thể xuất hiện từ 8 đến 12 giờ, nhanh có thể sau 1 giờ, bao gồm biểu hiện đau đầu, các triệu chứng về thị lực (nhìn mờ, nhìn có màu trắng), buồn nôn, nôn, thở nhanh, suy hô hấp. Nhiễm độc methanol nặng gây hôn mê, co giật giống Parkinson, tụt huyết áp và tử vong nhanh chóng.
Bia cũng gây ngộ độc
Ngoài việc uống rượu tràn lan, “vô tội vạ”, Tiến sĩ Nguyễn Kim Sơn cũng lo ngại nhiều “phong trào” uống bia giải nhiệt, uống bia thay cơm đang rất thịnh hành. Nhiều người coi bia rất “lành” và bổ nhưng thực chất bia cũng là rượu cũng được làm từ ethanol, có thể khiến người uống bị say, gây ngộ độc nếu uống nhiều. Những trường hợp ngộ độc bia rượu chủ yếu là do uống quá chén và uống trong tình trạng: Bụng đang cồn cào đói.
Tiến sĩ Sơn phân tích: Khi dạ dày trống rỗng, uống bia, rượu vào sẽ làm cho ethanol ngấm vào máu qua hệ tiêu hóa nhanh hơn khi đã ăn no. Ngoài ra, nhiều trường hợp bị ngộ độc rượu vì có thói quen uống nhiều loại rượu khác nhau cùng lúc hoặc vừa uống bia vừa uống rượu.
Theo Tiến sĩ Sơn, phần lớn rượu gây ngộ độc không phải là rượu sắn mà là rượu trong dân gian nấu. “Rượu này không khử được anđehit nên thường gây đau đầu. Ngoài ra, vì muốn tăng độ trong của rượu, người dân thường hòa thêm phân đạm urê hoặc thuốc trừ sâu, gây ngộ độc cho người uống rượu” - Tiến sĩ nhận xét.
Từ đó, Phó Giám đốc Trung tâm Chống độc – Bệnh viện Bạch Mai khuyến cáo người dân: Không nên lạm dụng bia rượu quá nhiều theo kiểu “miếng trầu vào đầu câu chuyện”. “Chúng ta nên tạo thói quen văn hóa khi ăn uống”. Tiến sĩ khuyên: Với tác dụng kích thích, sử dụng bia rượu đúng và thích hợp nhất khi: Người uống chỉ dùng 15 – 20 ml rượu Vodka hoặc Brandy/bữa, hoặc 30ml rượu vang/bữa, còn đối với bia, chỉ khoảng 300 - 500ml/bữa.
Hầu hết những bệnh nhân ngộ độc rượu cấp đều vào bệnh viện cấp cứu trong tình trạng nặng vì thường được phát hiện muộn. Mức độ ngộ độc rượu (ethanol) biểu hiện nhẹ ở dạng say rượu, người uống thường không làm chủ được bản thân (đi, đứng loạng choạng, dễ ngã và tự gây tai nạn cho bản thân và cho người khác, nhất là dễ gây tai nạn giao thông khi lái xe), thường dễ kích động (hay gây gổ, chửi, đánh nhau). Mức độ nặng hơn thì đau đớn, vật vã, cần nhanh chóng đưa ngay đến trung tâm y tế gần nhất để cấp cứu kịp thời.
Tiến sĩ Sơn còn nhấn mạnh: Khi người say ngủ li bì cũng rất nguy hiểm bởi có thể hạ đường huyết, hạ nhiệt độ dẫn tới tử vong. Không chỉ vậy, nhiều người khi say rượu nằm ngủ, dịch dạ dày nôn ra và bị hít vào phổi gây sặc cũng rất nguy hiểm.
Rượu làm teo não, giảm khả năng lao động trí óc
Theo PGS.TS Lê Lương Đống - Viện trưởng Viện nghiên cứu y dược cổ truyền Tuệ Tĩnh rượu có rất nhiều tác dụng tốt đối với sức khoẻ con người cũng như trong y học. Trong y học cổ truyền rượu dùng để dẫn thuốc chữa bệnh. Rượu cung cấp cho cơ thể năng lượng, góp phần lưu thông huyết mạch. Nếu những người bị bệnh tim mạch có thể dùng một ly nhỏ trước khi đi ngủ, tăng chuyển hoá cho cơ thể.
Nhưng việc lạm dụng rượu là không nên vì rượu hiện nay có rất nhiều loại rượu kém chất lượng. Những người uống rượu nhiều có thể nhiễm độc mãn tính gây xơ gan, viêm dây thần kinh và hư biến về tâm thần, có người còn bị tăng huyết áp, có thể dẫn đến viêm tuỵ cấp. Có nhiều nghiên cứu cho rằng rượu làm teo não, giảm khả năng lao động trí óc. Nhiều trường hợp sau khi uống rượu đã không làm chủ được bản thân, gây ngộ sát lẫn nhau.PGS – TS Lê Lương Đống cho biết những trường hợp cao tuổi hoặc mắc các bệnh về tim mạch, gan không được uống rượu nhất là trời lạnh có thể dẫn đến hôn mê sau khi uống rượu.
VTC News