Lãnh đạo Hezbollah Sayyed Hassan Nasrallah. (Ảnh: AP)
Israel được cho là đã nhắm vào ông Nasrallah khi thực hiện cuộc tấn công vào vùng ngoại ô phía nam thủ đô Beirut, thành trì của lực lượng Hezbollah.
Một nguồn tin thân cận với Hezbollah cho biết ông Nasrallah vẫn còn sống sau cuộc tấn công. Một quan chức an ninh cấp cao của Iran cho biết Tehran đang kiểm tra tình trạng của ông Nasrallah.
Việc tìm người thay thế ông Nasrallah vào thời điểm này sẽ là một thách thức lớn, nhất là sau một loạt cuộc tấn công gần đây của Israel khiến các chỉ huy hàng đầu của Hezbollah thiệt mạng, đồng thời đặt ra câu hỏi về khả năng bảo đảm an ninh nội bộ của lực lượng này.
Mohanad Hage Ali, phó giám đốc nghiên cứu của Trung tâm Trung Đông Carnegie ở Beirut, đánh giá: “Toàn bộ bối cảnh sẽ có sự thay đổi lớn. Ông ấy là chất keo gắn kết một tổ chức đang mở rộng”.
Được Lực lượng Vệ binh Cách mạng Iran thành lập vào đầu những năm 1980 để chống lại Israel, Hezbollah dần trở thành một phong trào xã hội, tôn giáo và chính trị lớn đối với người Hồi giáo dòng Shi'ite ở Li-băng, trong đó ông Nasrallah giữ vai trò trung tâm.
“Ông ấy đã trở thành một nhân vật huyền thoại đối với người Shia ở Li-băng”, Hage Ali nói.
Ông Nasrallah trở thành người đứng đầu Hezbollah sau khi Israel giết chết người tiền nhiệm của ông. Vì thế, ông Nasrallah luôn đối mặt với nguy cơ bị ám sát.
“Nếu mất một lãnh đạo, họ sẽ có lãnh đạo mới”, một nhà ngoại giao châu Âu nói về cơ cấu của Hezbollah.
Tuy nhiên, sau một loạt thành công bất ngờ của Israel trong cuộc chiến chống lại Hezbollah, cái chết của ông Nasrallah càng làm trầm trọng thêm tình hình vốn đã đầy khó khăn của lực lượng này.
"Hezbollah sẽ không sụp đổ nếu ông Nasrallah bị giết hoặc mất năng lực, nhưng đây sẽ là một đòn giáng mạnh vào tinh thần của nhóm. Nó cũng cho thấy ưu thế về an ninh và quân sự cũng như khả năng tiếp cận của Israel", Lina Khatib, một thành viên tại viện chính sách Chatham House ở London, đánh giá.
Cảnh tượng tan hoang sau vụ tấn công của Israel vào trụ sở của Hezbollah ở Beirut. (Nguồn: Viory)
Người kế nhiệm
Chưa rõ năng lực quân sự của Hezbollah sẽ bị tác động như thế nào nếu ông Nasrallah thiệt mạng.
Giao tranh giữa Israel và Hezbollah diễn ra suốt 1 năm qua ở khu vực biên giới chung, khi lực lượng ở Li-băng muốn chia lửa với Hamas.
“Israel muốn biến áp lực này thành một hiện trạng mới để miền bắc của họ được an toàn, nhưng điều này sẽ không xảy ra nhanh chóng ngay cả khi ông Nasrallah bị loại bỏ”, Khatib nhận định.
Hezbollah tuyên bố đã thực hiện một số cuộc tấn công bằng tên lửa vào Israel trong vài giờ sau khi Beirut trúng tên lửa. Các nhà phân tích cho rằng đây là nỗ lực để chứng tỏ Hezbollah vẫn có thể gây tổn thất cho Israel.
Fawaz Gerges, giáo sư quan hệ quốc tế tại Trường Kinh tế London, đánh giá: "Israel đã tuyên chiến. Đây là một cuộc chiến tranh toàn diện và Israel đang tận dụng cơ hội này để loại bỏ cơ cấu lãnh đạo và phá hủy cơ sở hạ tầng của Hezbollah".
"Họ đang phá vỡ quyền lực của Hezbollah. Không cần phải giết từng thành viên của Hezbollah, vì khi phá hủy cơ cấu chiến tranh của họ và buộc họ phải đầu hàng thì sẽ mất uy tín", GS. Gerges nói.
Philip Smyth, một chuyên gia về dân quân Shi'ite, cho rằng bất kỳ nhà lãnh đạo kế nhiệm nào của Hezbollah cũng phải được cả tổ chức ở Li-băng và Iran chấp nhận.
Nguồn tin thân cận với Hezbollah cho biết, nhân vật được đánh giá có khả năng kế nhiệm ông Nasrallah là Hashem Safieddine, người vẫn sống sót sau vụ tấn công ngày 27/9.
Ông Safieddine là anh em họ của ông Nasrallah, phụ trách các vấn đề chính trị của Hezbollah và là thành viên trong Hội đồng Jihad của lực lượng.
Bộ Ngoại giao Mỹ đưa ông Safieddine vào danh sách khủng bố từ năm 2017. Tháng 6 năm nay, Safieddine đưa ra tuyên bố cứng rắn với Israel tại lễ tang một vị chỉ huy của Hezbollah: “(Kẻ thù) hãy chuẩn bị tinh thần để khóc lóc và than vãn”.