Trải nghiệm khác biệt dường như không bao giờ được lập kế hoạch. Hai lần Amy Tần bị cách ly ở Mỹ, nơi gần như mù tịt từ đầu hiểm hoạ. Một lần ở Trung Quốc, hiềm nghi số một về nguồn lây và bưng bít thông tin. Đợt giam lỏng thứ tư là ở Đài Loan, chỗ kiểm soát khủng hoảng từ rất sớm.
Thực tình không dễ cảm nhận dấu hiệu của địa chấn. Thường trú tám năm cho báo New York Times (NYT) bị chủ nhà liệt vào sổ đen, Tần từ trụ sở ở Bắc Kinh lao đến tâm dịch từ sớm. Hết xông vào bệnh viện lại hồn nhiên phỏng vấn các cư dân đang ốm đến mức không nói được.
Nỗi sợ bắt đầu hiện hữu dù muộn. Tần nằm trong số 350 hành khách được chính phủ Mỹ rước về hôm 12/2. Sau 11 giờ bay, 35 giờ nếu tính từ lúc làm thủ tục ở Vũ Hán, mọi người giãn cách hai mét và trẻ em không được chuyển đồ chơi cho nhau.
Mây đen mới lởn vởn chân trời. Thời điểm ấy, Mỹ có nhõn 12 ca mắc coronavirus còn cả Trung Quốc công bố chỉ 563 người chết. Đúng hôm ấy, bốn ngày sau rằm Tháng Giêng theo lịch âm, bất đồ chủ tịch Tập Cận Bình tuyên bố đất nước đang ở “thời khắc nguy kịch”.
Hầu như không nước phương tây nào giải mã được tính nghiêm trọng của lời tuyên bố vào thời điểm tưởng vẫn yên ổn ấy. Đầu tháng ba, khi Tần cùng các nhà báo Mỹ bị trục xuất từ Bắc Kinh và về cách ly tại Los Angeles, số người mắc covid-19 tại Mỹ vọt lên mức không tưởng 244.000 với 5.900 ca tử vong.
Làm thủ tục cách ly lần thứ tư ở Đài Loan, Tần cảm nhận gần như trực tiếp hiệu quả ứng phó thảm hoạ ở lãnh thổ này. Cô trải qua hàng loạt chốt kiểm dịch ở sân bay do nhân viên y tế trực tiếp vận hành. Một thẻ điện thoại được phát và kiểm tra tại chỗ xem nó có hoạt động không. Tại khách sạn cách ly, cơm ngày ba bữa và ba lần báo cáo thân nhiệt tất cả đều từ xa.
Nữ hoàng Cách ly vừa có bài trên NYT về các trải nghiệm hai châu lục Á-Mỹ. Thuật lại tâm trạng cỗ xe cuộc đời chạy hết tốc lực bỗng khựng lại, cô thấy bỗng nhiên ấp ủ tình yêu kỳ lạ mọi thứ thường ngày mà cho chưa chắc lấy. Thế thì phải cám ơn coronavirus, chưa phải là một cơ thể sống tức chưa được gọi là con, đã cho hàng tỷ con người đồng loại của Tần cú nốc ao để đời.