Khu vực Phong Nha – Kẻ Bàng được xem là rốn lũ của Quảng Bình. Hằng năm, cứ đến mùa mưa bão, nước lũ dâng cao khiến giao thông tê liệt, các khu dân cư với hàng ngàn hộ dân ở đây bị chia cắt, cô lập. Đặc biệt, đã xảy ra nhiều trường hợp khách du lịch nước ngoài bị mắc kẹt giữa nước lũ khi đang đi tham quan hang động trong vùng Phong Nha- Kẻ Bàng.
Với ý tưởng thoát lũ cho vùng Phong Nha - Kẻ Bàng, UBND tỉnh Quảng Bình đã quyết định trích nguồn thu phí từ hoạt động du lịch của Phong Nha - Kẻ Bàng, giao Sở Nông nghiệp Phát triển nông thôn làm dự án thoát lũ. Nhà thầu tư vấn, khảo sát là Phòng thí nghiệm trọng điểm Quốc gia về động lực học Sông và Biển, thuộc Viện khoa học thủy lợi Việt Nam.
Qua quá trình điều tra, các Nhà khoa học cho rằng, sở dĩ Phong Nha thường ngập nặng là do nơi đây có địa hình đồi núi cao bao bọc xung quanh. Sông Son chảy qua Phong Nha- Kẻ Bàng hẹp, nhiều nút co thắt nên giảm khả năng thoát lũ về xuôi.
Dự án sẽ phá núi, khơi thông, nắn dòng nhằm thoát lũ cho Phong Nha - Kẻ Bàng
Các nhà khoa học đã tính toán, đưa ra các phương án khá táo bạo để thoát lũ. Trong đó có việc phá các quả núi để mở rộng các điểm co thắt dọc theo sông Son, nạo vét lòng sông Son để tăng khả năng thoát lũ.
Đồng thời, phá dỡ hai cây cầu Ngân Sơn và Xuân Sơn ở huyện Bố Trạch. Các nhà khoa học cũng tính phương án phân dòng nước lũ sang sông Lý Hòa bằng cách đào một kênh dẫn. Tuy nhiên phương án này có thể gây ngập lụt nặng nề cho khu vực hạ lưu Lý Hòa, nơi có nhiều dân cư sinh sống.
Dự án thoát lũ, giảm ngập cho Phong Nha ước tính với số tiền ban đầu rất lớn, trên 1.500 tỷ đồng. Ông Nguyễn Thành Long, Phó Chi cục trưởng Chi cục thủy lợi tỉnh Quảng Bình cho biết, dự án thoát lũ sẽ giúp phát triển kinh tế du lịch ở Phong Nha. Tuy nhiên dự án thiếu tính khả thi, một phần việc tác động vào thiên nhiên sẽ ảnh hưởng rất lớn đến cảnh quan và môi trường.
Nếu Dự án này được phê duyệt, tỉnh Quảng Bình sẽ kêu gọi nguồn lực từ xã hội, các cộng đồng doanh nghiệp, nhà đầu tư lớn mang tầm quốc tế xây dựng các cơ sở hạ tầng, công trình phân lũ, giảm lũ, thoát lũ.