Theo quy định tại Điều 89 Luật Nhà ở 2023, từ ngày 1/8/2024, chuyển nhượng chung cư nhà ở xã hội sau 5 năm tính từ thời điểm hoàn thành nghĩa vụ tài chính, người bán không phải đóng 50% tiền sử dụng đất như trước kia, trừ liền kề nhà ở xã hội.
Như vậy, việc chuyển nhượng nhà ở xã hội sau 5 năm từ 1/8/2024 chỉ phải thanh toán tiền công chứng, thu nhập cá nhân, trước bạ, phí thẩm định sổ như căn hộ thương mại bình thường.
Trước đây, 1 căn nhà ở xã hội khi chuyển nhượng phải đóng 50% tiền sử dụng đất rơi vào khoảng 120 - 200 triệu đồng. Với quy định mới, người dân không phải mất phí này.
Hiện nay, tại Hà Nội, nhiều nhà ở xã hội đã sử dụng trên 5 năm và đủ điều kiện chuyển nhượng như: Đại Kim Building, Rice City Linh Đàm, 43 Trần Phú…
Do sức cầu về nhà ở trên thị trường ngày càng lớn, nhất là phân khúc bình dân và nhà ở xã hội. Song phân khúc này ngày càng hiếm, gần như không còn xuất hiện giỏ hàng mới. Thay vào đó, trên thị trường hiện tại sản phẩm đều thuộc phân khúc trung cấp và cao cấp, giá rất cao. Vì vậy, sức ép về nguồn cung đã khiến những căn nhà ở xã hội dù đã qua 5 năm sử dụng giá vẫn tăng nhiều lần.
Theo khảo sát, dự án nhà ở xã hội Ecohome (Bắc Từ Liêm, Hà Nội) được bàn giao từ năm 2020, giá gốc 16,5 triệu đồng/m2. Tuy nhiên, hiện nay nhiều căn nhà ở xã hội tại dự án này đang được rao bán lại với mức giá dao động từ 40 - 43 triệu đồng/m2, tăng gần gấp 3 lần so với trước.
Đơn cử, một căn nhà tại tòa N03 có diện tích gần 60m2 được thiết kế 2 phòng ngủ đang được rao bán với mức giá 2,55 tỷ đồng, tương đương 43 triệu đồng/m2. Người bán cho biết, chủ nhà cần tiền nên cần bán gấp mới có mức giá này, hiện căn nhà đã có sổ. Nếu thiện chí mua chủ nhà sẽ để lại hết đồ đạc sử dụng.
Dự án nhà ở Đại Kim (Hoàng Mai, Hà Nội) được mở bán từ 2016 với giá 14 triệu đồng/m2. Dự án được bàn giao và đi vào sử dụng từ năm 2017 tới nay, giá bán thứ cấp hiện tại ở mức giá từ 40 - 42 triệu đồng/m2.
Dự án Rice City Sông Hồng (Long Biên, Hà Nội) cách đây 6 năm được mở bán với giá hơn 13 triệu đồng/m2, nhưng đến nay giá bán thứ cấp cũng được đẩy lên 35 - 38 triệu đồng/m2.
Hay tại dự án nhà ở xã hội tại Tây Nam Linh Đàm (Hoàng Mai, Hà Nội) được bàn giao năm 2016 với giá bán hơn 13 triệu đồng/m2, thế nhưng đến nay giá căn hộ tại đây lên quanh mức 45 triệu đồng/m2.
Đáng chú ý, dự án nhà ở xã hội Ngô Thì Nhậm (Hà Đông, Hà Nội) là một trong những dự án nhà ở xã hội lần đầu tiên xuất hiện ở Hà Nội với hơn 300 căn giá hơn 8 triệu đồng/m2 cách đây hơn 10 năm. Đến nay giá bán tại dự án này dao động từ 35 - 37 triệu đồng/m2, tăng gấp hơn 4 lần so với trước.
Có thể thấy, trong bối cảnh nguồn cung khan hiếm, giá nhà ở xã hội thứ cấp thậm chí đã bị đẩy ngang ngửa so với chung cư thương mại. Song, xu hướng tăng giá nhà ở tại Hà Nội được dự báo sẽ tiếp tục đi lên.
Bộ Xây dựng cũng chỉ ra loạt địa phương có nhu cầu về nhà ở xã hội rất lớn, nhưng đầu tư còn hạn chế, trong đó có Hà Nội. Đến năm 2025, thành phố cũng chỉ dự kiến hoàn thành thêm 3 dự án, với 1.700 căn hộ, tương đương khoảng 9% nhu cầu của người dân.