Nhẽ ra, mọi việc đã không ầm ĩ vậy nếu hành động này của ca sĩ Lệ Quyên không bị một hành khách chụp ảnh lại và chuyển câu chuyện lên facebook. Thậm chí, câu chuyện còn được một trang báo nước ngoài loan tin...
1. Theo trần tình của nữ ca sĩ Lệ Quyên thì một ngày sau chặng bay dài từ Mỹ trở về Việt Nam, trưa hôm sau cô lại cùng gia đình bay từ TP HCM ra Hà Nội. Khi máy bay sắp hạ độ cao và đã có loa thông báo hành khách hạn chế sử dụng nhà vệ sinh thì cậu con trai hơn 4 tuổi của cô muốn đi toilet. Chồng của ca sĩ Lệ Quyên vừa nhổm dậy để đưa con đi vệ sinh thì nhân viên phục vụ trên máy bay yêu cầu anh ngồi yên tại chỗ nhằm đảm bảo an toàn. Không còn cách lựa chọn, ca sĩ Lệ Quyên phải sử dụng túi chứa chất lỏng được phục vụ trên máy bay để cho cậu con trai tè vào đấy.
Vẫn theo lời của Lệ Quyên, cậu con trai đã tè vào túi chứa chất lỏng rất nhanh gọn. Cẩn thận hơn, chồng của cô còn chồng hai túi đựng chất lỏng vào nhau, sau đó buộc chặt. Hoàn toàn không có sự vung vãi như các thông tin trước đó.
Thế nhưng, theo mô tả của hành khách đi cùng chuyến bay - người tạo nên sự ầm ĩ thì "Khi chiếc máy bay A350 xinh đẹp mới cáu còn thơm mùi mới gần đáp (cao độ 9.000m - vẫn có thể sử dụng toilet được), một vị khách nữ xinh đẹp số ghế 11B, 10 ngón tay sơn 10 màu, ăn bận rất model, xé cái túi nôn cho con trai tè thẳng vào, văng tứ tung. Tiếp viên trưởng nhắc nhở sao không vào toilet, làm bẩn máy bay, nữ hành khách này còn phản ứng lạnh lùng, không thèm ngó lại cô tiếp viên trưởng. Khó coi thật. Cô này là ca sĩ rất nổi tiếng, cát-sê cao nhất nhì Việt Nam".
Được hỏi vì sao có thái độ với tiếp viên phục vụ máy bay như vậy, ca sĩ Lệ Quyên trả lời: "Khi tôi đang buộc chặt túi thì cô tiếp viên trưởng xuất hiện. Thay vì nhận được những lời nhắc nhở nhẹ nhàng, tôi lại bị tra hỏi lớn tiếng, khiến mọi người xung quanh chú ý. Tôi cảm thấy bị xúc phạm nên không nói. Vì lẽ đó, người đàn ông đi chung chuyến bay với chúng tôi đã nghe lóm được câu chuyện, tự tiện chụp ảnh tôi, đăng trên facebook của anh ta với hình ảnh úp mở và câu chuyện hoàn toàn khác với bối cảnh thực tế".
Tiếp đến, ca sĩ Lệ Quyên công kích người đã chuyển tải câu chuyện ấy trên facebook cá nhân: "Hai tuần qua, tôi có lúc sống trong cảm giác như bị rơi vào một cái hố. Tôi tự ngồi phân tích, xâu chuỗi mọi việc và thấy rằng, trong tình huống đó, là một người mẹ, thật sự tôi không kịp nghĩ đến hành động nào khác. Việc cho con tè vào túi nôn là một sự bất đắc dĩ, để giữ vệ sinh cho chỗ ngồi, cho chuyến bay, để các cô tiếp viên đỡ vất vả nếu chẳng may con trai tôi nhịn không nổi mà tè lênh láng ra ghế.
Tại sao tôi đã cố gắng hết sức như thế mà giờ cuộc sống tôi gần như bị xáo trộn vì những điều tiếng, phán xét. Tại sao có nhiều người chỉ căn cứ vào một dòng trạng thái facebook chưa kiểm chứng với cách miêu tả sai sự thật như bịa chuyện con tôi làm bẩn máy bay, rồi tay tôi 10 ngón sơn 10 màu...
Người đàn ông đăng ảnh tôi lên facebook, anh ta đang nghĩ gì? Tại sao có thể đơm đặt câu chuyện làm ảnh hưởng đến một bà mẹ và đứa bé, vẽ nên hình ảnh một người mẹ vô ý thức trong khi tôi đang ý thức rõ việc mình làm. Tự nhiên ít nhiều vụ việc xảy ra làm cho tôi cảm thấy mặc cảm với xung quanh. Tôi thấy dè chừng, không còn dám cởi mở như trước".
Cần phải nhắc lại chi tiết này, vụ việc của ca sĩ Lệ Quyên được loan tải vào giữa tháng 7 vừa qua, Lệ Quyên chọn cách im lặng. Cho đến khi thông tin cô bị Cục Hàng không phạt thì cô mới lên tiếng.
2. Máy bay là phương tiện đã không còn dành cho một lớp người có tiền như trước đây, bây giờ máy bay đã đại trà lắm rồi. Nhiều lúc ra sân bay thấy cảnh nhộn nhịp như một bến xe khách nào đó. Thế nên, một câu chuyện trên máy bay đã không còn khó khăn để mường tượng.
Khi máy bay hạ độ cao để chuẩn bị hạ cánh, hành khách trên chuyến bay sẽ nhận được khuyến cáo hạn chế sử dụng nhà vệ sinh, hạn chế đi lại nếu không có nhu cầu. Chữ hạn chế hoàn toàn không có nghĩa là cấm sử dụng.
Rất đáng tiếc là khi bị tiếp viên yêu cầu ngồi nghiêm ngắn để đảm bảo an toàn, chồng của ca sĩ Lệ Quyên đã không trình bày về nhu cầu sử dụng nhà vệ sinh của cậu con trai? Nếu chồng của ca sĩ Lệ Quyên cho tiếp viên biết chuyện con trai của anh muốn đi toilet, tôi tin rằng tiếp viên sẽ không nguyên tắc cứng rắn đến độ ép anh ngồi vào vị trí đã được ấn định. Bởi ai làm cha làm mẹ đều biết, một cậu nhóc dưới 5 tuổi thì chỉ đòi đi toilet khi bị thúc bách đến cực điểm. Ngay như con trai tôi ở nhà, mải chơi tôi đều phải canh thời gian để giục cháu đi vệ sinh.
Thế nhưng, xét về tâm lý thông thường nhất, bất cứ bậc làm cha làm mẹ nào khi con có nhu cầu đi vệ sinh đều luôn tất tả, vội vàng lẫn hấp tấp để lo lắng cho con mình. Sự hấp tấp này thường không quan tâm đến người xung quanh hay ngoại cảnh. Đó là một dạng hành động bản năng của tình thương.
Thế nên, gặp hoàn cảnh đó không chỉ Lệ Quyên mà rất nhiều cá nhân khác biết đâu sẽ chọn cách hành xử như Lệ Quyên trên chuyến bay vừa rồi.
Ca sĩ Lệ Quyên.
Nữ ca sĩ Ngọc Phạm, người có con trai nhỏ trả lời câu hỏi của tôi: "Nếu chị là ca sĩ Lệ Quyên, chị có hành động như vậy không?". Ngọc Phạm trả lời: "Nếu đặt trường hợp tôi là ca sĩ Lệ Quyên, vì lý do gì đó không thể đứng dậy để đưa con vào toilet thì có thể tôi cũng sẽ chọn cách làm như ca sĩ này. Nhưng thường thì đi đâu xa, tôi vẫn mang nhiều tã dành cho con trai.
Giả như tã đã hết và con trai muốn đi vệ sinh, tôi sẽ hỏi tiếp viên trong trường hợp khẩn cấp này con tôi có thể sử dụng toilet của máy bay không? Nếu nhận được câu trả lời là không, tôi sẽ sử dụng túi đựng chất lỏng. Tuy nhiên, sau đó thì tôi sẽ xin lỗi vì sự bất tiện mà tôi đã gây ra cho mọi người xung quanh. Tôi nghĩ, quan trọng nhất là thái độ ứng xử tình huống thôi mà".
Nhà báo Thu Hà, cũng đồng quan điểm này, chị nói: "Tôi cũng có con nhỏ, tôi thông cảm cho nữ ca sĩ Lệ Quyên. Nhưng thông cảm không có nghĩa là ngồi trên luật. Giả mà đặt tôi trong hoàn cảnh của Lệ Quyên, chắc chắn tôi sẽ xin lỗi những người xung quanh vì tôi đã không còn cách lựa chọn khác và im lặng nộp phạt".
Đọc toàn bộ những trả lời của ca sĩ Lệ Quyên, không thấy cô nhắc đến điều mà nữ ca sĩ Ngọc Phạm hay nhà báo Đỗ Thu Hà đã nói.
Một trong những đặc tính của số đông người Việt theo quan sát của tôi chính là sự đổ thừa. Phần lớn người Việt luôn có những cái cớ rất hợp lý, rất cần được thông cảm khi có hành động không chuẩn mực trong bối cảnh nào đó. Hiếm khi, người ta nhận sai lầm. Đa phần đều bằng đầu bằng những từ: "Tại, vì, bởi, do…".
Nếu như ca sĩ Lệ Quyên xin lỗi vì hành động đấy, có lẽ mọi chuyện đã không trở nên rối rắm như thời điểm này.
Quan điểm cá nhân, tôi nghĩ nói đến văn minh trong trường hợp của ca sĩ Lệ Quyên e rằng khiên cưỡng, nhưng một xã hội văn minh phải được xây dựng từ tính kỷ luật của mỗi người đang sinh sống trong xã hội đấy. Khi còn chấp nhận những ngoại lệ và bao biện cho ngoại lệ, chúng ta rất khó hy vọng điều tích cực đến từ tương lai.
3. Ca sĩ Lệ Quyên và những người ủng hộ hành động của ca sĩ này đang mạt sát, truy tìm người đã tung câu chuyện của Lệ Quyên lên facebook. Họ lần tìm và hồ nghi về một danh tính đã được xác định.
Trong thời đại mà chúng ta đang sống, mỗi cá nhân đều có một kênh thông tin cho chính mình, đó là tài khoản facebook. Đã có rất nhiều vụ việc nảy sinh từ facebook, từ chuyện lớn cho đến chuyện nhỏ.
Nhìn vào làng giải trí, người ta sẽ càng dễ dàng nhận ra facebook tác động mạnh mẽ như thế nào đối với người nổi tiếng. Tôi điểm một vài vụ vừa xảy ra gần đây như là minh chứng.
Nếu không bị tố cáo trên facebook, ca sĩ Hồ Ngọc Hà đã không bị tẩy chay mạnh mẽ đến vậy vì nghi án "yêu người đã có gia đình". Nhiều người tẩy chay Hồ Ngọc Hà đến mức, họ lập hội, từ chối những sản phẩm tiêu dùng do Hồ Ngọc Hà quảng cáo hay làm đại sứ thương hiệu.
Nếu không có facebook, ca sĩ Tuấn Hưng sẽ không bị ném đá trối chết vì văng tục trên facebook cá nhân.
Nếu không có facebook, nhà thiết kế Đỗ Mạnh Cường đã không chứng minh được khả năng chửi nhau đến kinh hồn bạt vía khi bộ thiết kế mới của anh bị tố là đạo nhái, ăn cắp ý tưởng.
Ca sĩ Lệ Quyên.
Nếu không có facebook, đám đông đã không được chứng kiến khả năng ngoa ngôn của ca sĩ Đàm Vĩnh Hưng khi anh cho rằng ca sĩ Quang Lê cố tình cướp "gà son" của anh. Gà son, là cậu thanh niên có giọng hát giống nam ca sĩ Đan Nguyên, được gọi là “Đan Nguyên hè phố”.
Làm người nổi tiếng thì bắt buộc phải chấp nhận những phiền toái mà người không nổi tiếng ít khi vướng phải. Điều này cũng hết sức bình thường, bởi người nổi tiếng luôn có những cơ hội mà người không nổi tiếng thường không có được. Cuộc sống nào cũng có quy luật bù trừ cả.
Trở lại câu chuyện của ca sĩ Lệ Quyên, tôi cho rằng không phải đám đông khắt khe với hành vi của cô. Mà nói như những người bảo vệ cô thì: "Ai làm mẹ sẽ hiểu được cảm giác này" hay "Người lớn mà đi soi con nít tè". Vấn đề chính là thái độ ứng xử của Lệ Quyên đã không thật trọn vẹn.
Nếu sòng phẳng hơn, ca sĩ Lệ Quyên sẽ nhận thấy rằng việc cô lo lắng cho cậu con trai nhỏ của mình là việc hoàn toàn mang tính cá nhân trong mối quan hệ mẫu tử giữa cô và con trai.
Thế nên, cái cách mà cô lý giải như "Đừng vì cái danh "người của công chúng" mà quá cay nghiệt với chúng tôi. Tôi luôn luôn ý thức được điều phải giữ gìn hình ảnh đẹp để không làm khán giả yêu quý mình thất vọng. Có lẽ thời buổi thông tin hiện đại này với mạng xã hội là con dao hai lưỡi. Bên cạnh giá trị tích cực, mạng xã hội còn là môi trường béo bở cho những người vô ý thức. Họ dễ dàng đả kích, ném đá người khác dù đó là việc họ chưa hiểu rõ và sau đó không phải chịu trách nhiệm lời nói của mình".
Nhưng biết làm sao được khi mà lời xin lỗi không có với cá nhân này nhưng lại là đỉnh núi không thể vượt qua đối với cá nhân khác. Một cá nhân luôn có đầy đủ lý do để bao biện cho hành vi của chính mình.
Máy bay là loại phương tiện đặc biệt với những nguyên tắc đặc biệt và cho dù là người nổi tiếng hay người không nổi tiếng vẫn phải tuân thủ những nguyên tắc này. Ngoại trừ, những thông lệ nhất định cho hành khách đi ghế hạng C (VIP).
Và giả như nếu nói túi đựng dung dịch chất lỏng có thể chứa nước tiểu mà không ảnh hưởng thì có lẽ nên bớt đi một chức năng của nhà vệ sinh trên máy bay chăng?
Vấn đề, Lệ Quyên đã bị phạt. Mà không ai lại đi phạt người toàn đúng cả.
Theo Ngô Nguyệt Hữu
An Ninh Thế Giới