Lâu nay, hiện tượng thời tiết này được xem là nguyên nhân gây ra mưa lớn và lũ lụt tại Việt Nam. Sau đây là cuộc trao đổi với TSKH Nguyễn Duy Chinh, viện phó Viện Khí tượng thủy văn.
Thưa ông, dự báo La Nina xuất hiện có thể gây ra mưa lớn, lũ lụt rất nguy hiểm cho Việt Nam?
La Nina là hiện tượng biển lạnh đi ở trung tâm nhiệt đới Thái Bình Dương. Hiện tượng này xuất hiện sẽ gây mưa nhiều hơn, ẩm nhiều hơn ở vùng lục địa, cụ thể là ở Việt Nam và bán đảo Đông Dương.
Hệ quả của mưa là lũ, ngập lụt. La Nina xuất hiện cũng sẽ ảnh hưởng đến cơ chế của bão nhưng vấn đề này phải có nghiên cứu cụ thể mới kết luận được chính xác.
Vì sao La Nina lại xuất hiện vào thời điểm này?
La Nina thường xuất hiện khi nhiệt độ mặt nước biển thấp hơn nhiệt độ chuẩn (khoảng 25oC) từ 0,5oC trở đi. Nếu nhiệt độ mặt nước biển chỉ thấp hơn nhiệt độ chuẩn trong phạm vi từ 0 - 0,5oC thì đó là trạng thái trung gian. Ngược lại, nếu nhiệt độ mặt nước biển cao hơn nhiệt độ chuẩn thì đó là hiện tượng El Nino.
La Nina thường xuất hiện theo chu kỳ mà tôi đã nghiên cứu là sau một khoảng thời gian từ 5 - 7 năm. Thông thường, sau một chu kỳ El Nino thì đến chu kỳ trung gian hoặc chu kỳ La Nina.
Trong một số trường hợp nhất định, sau một đợt El Nino, nhiệt độ hạ xuống ở trạng thái trung gian nhưng lại xuất hiện tiếp một đợt El Nino chứ không có La Nina. Một đợt La Nina thường kéo dài từ mùa thu của năm này đến mùa hè năm sau.
Như vậy, dự báo La Nina sẽ xuất hiện trong thời gian tới cũng có nghĩa năm nay Việt Nam sẽ chịu nhiều đợt mưa lũ, ngập lụt nguy hiểm?
Đúng là khi nói tới có hiện tượng La Nina thì người ta nghĩ tới việc ngập lụt, nhiều mưa ở Việt Nam. Tuy nhiên, vẫn có những năm Việt Nam không xuất hiện La Nina, thậm chí có năm El Nino hoặc chỉ là hiện tượng trung gian nhưng vẫn mưa lụt nhiều.
Ví dụ như hồi tháng tư, tháng 5-2005, do ảnh hưởng của hội tụ nhiệt đới và một số hiện tượng khác, ở vùng Thừa Thiên - Huế, Quảng Trị bị lụt rất nhiều, mưa rất to. Tôi cho rằng không thể cứ thấy La Nina là có thể đánh giá mưa hoặc lụt nghiêm trọng ở Việt Nam vì hệ thống thời tiết của Việt Nam chịu rất nhiều sự tác động từ các khu vực lân cận.
Những tác động này hoàn toàn có thể khiến hiện tượng La Nina yếu đi. Dự báo La Nina xuất hiện gây ra mưa to, lũ lụt chỉ có xác suất đúng khoảng 70%.
Theo Tuổi Trẻ