Gặp họa vì giác hơi sai cách

Cứ mệt thì giác hơi

Một manh chiếu cói, một lọ cồn, thêm hộp dầu xoa bóp, vài cái cốc/lọ thủy tinh cùng một cái bật lửa, đồ nghề của các “chuyên gia” tẩm quất, giác hơi dạo chỉ có thế. Chả cần qua trường lớp đào tạo nào cũng không cần cửa hàng, cửa hiệu vừa tốn kém, họ thường tập trung về các địa điểm công cộng, đông người qua lại như bãi cỏ SVĐ Mỹ Đình, công viên Thủ Lệ, bến xe... để hành nghề.

Nhiều khách hàng vì không muốn bị làm phiền thì ậm ừ, đồng ý cho yên chuyện. Nhưng cũng có người giác nhiều đâm nghiện, “cứ thấy mệt mệt trong người thì giác hơi”. Điều đáng nói là, người được (hay bị) giác hơi lơ mơ về công dụng của giác hơi là một nhẽ nhưng cả người hành nghề nhiều khi cũng mù tịt về nó.

Câu chuyện của anh Hưng (Thanh Xuân, Hà Nội) là một ví dụ điển hình. “Hôm ấy thấy mệt mỏi trong người, đoán là bị cảm lạnh, tôi đồng ý để người ta giác hơi cho. Người này dùng cồn đốt lửa để lấy hết oxy trong ống giác sau đó “đóng mộc” nhanh lên vùng da lưng. Nhưng không may gặp phải một tay mới vào nghề, lóng nga lóng ngóng thế nào làm đổ nguyên lọ cồn vào lưng tôi. Cồn gặp lửa bốc cháy, xém cả phần tóc phía sau, bỏng hết một mảng lưng. Lần ấy tôi cũng nằm viện mất vài ngày, sợ đến tận giờ”, anh Hưng vẫn chưa hết hãi hùng kể lại.

Khốn đốn vì giác hơi sai

Giác hơi từ trước đến nay vẫn được biết đến như một phương pháp hỗ trợ điều trị bệnh được sử dụng trong Đông y có tác dụng hút mủ ở mụn nhọt, trị cảm lạnh, bệnh cơ khớp (nhức mỏi, cứng cơ, viêm cơ) và các bệnh về máu như tụ huyết, chấn thương gây ứ máu, máu không lưu thông…

Nguyên lý chữa bệnh bằng giác hơi là dùng lửa đốt vào lòng ống giác cho cháy hết không khí, sau đó úp nhanh vào các bộ phận (chủ yếu là các vùng cơ dày), huyệt vị trên cơ thể. Tác dụng của nhiệt, sức hút chân không sẽ tạo nên phản ứng xung huyết tại chỗ, có tác dụng chữa bệnh.

Trong trường hợp bị ứ huyết do chấn thương ngã, va đập, hoặc phong tích tụ lâu ngày làm huyết ngưng trệ, phương pháp giác hơi thường kết hợp với chích máu để máu độc hoặc mủ thoát ra ngoài. Giác hơi còn có tác dụng làm giãn cơ, giúp tuần hoàn máu, tăng sức đề kháng cho cơ thể; thông kinh hoạt lạc.

Tuy nhiên, các bác sĩ đông y cho biết, giác hơi trong nhiều trường hợp chỉ là phương pháp hỗ trợ điều trị chứ không thể thay thế việc chữa bệnh (giác hơi chủ yếu điều trị triệu chứng thể hiện ở phần da cơ). Hiểu sai về giác hơi đang khiến nhiều người phải khốn đốn vì nó.

Giác hơi khi bị cảm nhiệt:

Giác hơi vẫn được nhiều người đánh giá là có hiệu quả trong việc trị cảm. Tuy nhiên, nó chỉ đúng khi bạn bị cảm lạnh. Trong trường hợp bị cảm nóng (người sốt, lưỡi đỏ, rêu lưỡi vàng, mạch phù sác, táo bón, tiểu tiện vàng…) phải dùng hàn để chữa, mà giác lửa (dùng nhiệt) là trái nguyên tắc. Người bệnh sẽ sốt cao hơn, có thể bị co giật, trường hợp bệnh nhân mắc bệnh cao huyết áp thì nguy cơ tử vong rất cao.

Có thể gây mất máu:

Với trường hợp sốt do mất máu, nếu giác hơi có chích máu thì tình trạng mất máu càng tăng. Ngay cả khi giác hơi không chích máu nhưng nếu người thực hiện mạnh tay vẫn có thể gây bật máu ở những nơi tụ máu hoặc gây tụ máu tạm thời, hụt máu ở một số vùng nhất định của cơ thể do máu bị huy động tới vùng giác. Vì vậy những người thiếu máu đặc biệt không nên giác hơi dù trong bất cứ trường hợp nào.

Ngoài ra, để đảm bảo an toàn và tránh lẫy nhiễm (do chảy máu), các bạn cần lựa chọn những cơ sở có uy tín và tay nghề cao.

Giác hơi có thể bị bỏng vì nhiệt độ cao:

Không chỉ gây bỏng do bất cẩn làm đổ cồn lên người bệnh nhân (như trường hợp của anh Hưng nói trên), nếu đốt ống giác quá nóng cũng dễ gây bỏng, tổn thương da cho bệnh nhân.

Phương pháp này đòi hỏi người giác hơi phải có kinh nghiệm và kỹ thuật đốt lửa đến độ vừa phải, thực hiện đúng kỹ thuật. Ngay cả khi với nhiệt độ vừa phải nhưng nếu giác lâu thì vẫn có thể gây bỏng và để lại sẹo.

Một điểm trừ nữa của giác hơi chính là luôn để lại vết bầm đen trên da dù sử dụng phương pháp nào (lửa hay nước), tùy theo mức độ hút của ống, mạch máu bị ứ đọng mà sẽ cho bạn vết bầm đen đậm hay nhạt. Vết bầm thường rất lâu tan, kéo dài hàng tuần.

Phản tác dụng khi thực hiện giác hơi quá lâu:

Giác hơi được áp dụng trong đông y như một biện pháp hiệu quả làm giảm hiện tượng co cứng cơ, mỏi cơ và tán ứ. Nhưng khi thực hiện quá lâu hoặc thường xuyên thì lại gây ra phản tác dụng, trái ngược hoàn toàn với lợi ích ban đầu của nó.

Các bác sĩ cho biết, khi cơ đã được làm mềm (nhờ giác hơi) mà vẫn tiếp tục giác thì có thể gây ra tổn thương cơ. Ngay cả khi bạn thực hiện giác hơi với mục đích tán ứ nhưng thực hiện quá lâu lại có thể gây ứ máu nhiều hơn.

Những vùng cấm địa giác hơi

Các bác sĩ khuyến cáo, liệu pháp giác chỉ nên thực hiện ở những vị trí có cơ bắp đầy đặn và lớp mỡ dưới da vừa phải (lưng, đùi, eo). Không giác ở nơi có mạch máu nông, nơi có xương gồ lên, vùng tim đập, vùng da quá non và có sẹo.

Vùng mắt, mũi, môi, vú, vùng da nhão có nhiều nếp nhăn, vùng thắt lưng cùng, bụng dưới và những vùng da mất tính đàn hồi cũng là các vị trí cấm kỵ.

Giác hơi thường để lại vết bầm khá lâu, vì vậy trong lần giác tiếp theo bạn cần tránh những vị trí còn lưu lại dấu vết của vùng giác trước để tránh gây tổn thương cho da.

Bên cạnh đó, bạn cũng cần chú ý đến địa điểm thực hiện giác hơi. Bạn không nên giác hơi ở ngoài trời, những nơi quá nóng hoặc quá lạnh, nơi có gió lùa để tránh nhiễm phong hàn, phong nhiệt, nhất là ngoài biển hoặc trong phòng máy lạnh nhiệt độ thấp.