Từ kỳ vọng
Tháng 6/2004, UBND TP.HCM quyết định thu hồi đất ở một số ấp thuộc phường Thạnh Mỹ Lợi, Quận 2 để giao đất cho Công ty Đầu tư và Xây dựng Thanh niên xung phong triển khai dự án khu dân cư Thạch Mỹ Lợi. Hiện trạng của khu đất tại thời điểm thu hồi với hơn 95% là đất nông nghiệp, sông rạch và 5% là đất ở.
Sau khi công bố khu tái định cư, đa phần người dân có đất ở tại đây mong muốn được tái định cư bằng đất nền, nên đến năm 2017 khu tái định cư được chính quyền phê duyệt chuyển đổi toàn bộ sang nền đất ở trên cơ sở đổi ngang theo hạn mức đất tại khu vực cho người dân có đất ở tại dự án.
Điều đáng nói, sau khi được giao đất thì Công ty đầu tư và xây dựng Thanh niên xung phong gặp khó khăn về vốn đầu tư nên không thể triển khai dự án. Doanh nghiệp này sau đó đã đề nghị góp vốn cùng đơn vị khác và thành lập pháp nhân mới là Công ty Cổ phần Thạnh Mỹ Lợi để cùng triển khai. Nhưng đã 14 năm trôi qua dự án này vẫn chưa triển khai xây dựng, bao gồm cả khu tái định cu khiến biết bao hộ dân có đất ở tại khu vực ấp Bình Lợi, phường Thạnh Mỹ Lợi phải sống trong cảnh khó khăn.
Bà Nguyễn Thị Nên, một hộ dân ở đây bức xúc cho biết: “Dự án này đã “treo” suốt cả thập kỷ nay khiến cho người dân ở đây trong tình cảnh ở không được đi thì chẳng xong vì khu tái định cư dự án chưa có để di dời, còn nhà đang ở thì không thể xây dựng và sửa chữa do nhà nằm trong quy hoạch dự án”.
Theo bà Nên, do thời gian chờ đợi nền tái định cư lâu nên nhiều người đã bán cho các “đại gia” khác đến mua gom đất tại đây với giá cao hơn chủ đầu tư đang thỏa thuận. “Chỉ biết dân bán rồi chuyển đi nơi khác sống có điều kiện hơn ấp Bình Lợi, còn những người mua đất chờ dự án triển khai để đổi lấy đất nền thì ngày càng nhiều lên”, bà Nên nói.
Đến thổi giá rồi… gom đất
Theo tìm hiểu dự án Khu dân cư Thạnh Mỹ Lợi B được cấp giấy chứng nhận đầu tư cho chủ đầu tư, trong đó nêu rõ công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng dự án và các thủ tục về đất đai phải hoàn tất trong năm 2016.
Trước đó vào ngày 10/6/2004, UBND TP. HCM đã có quyết đinh thu hồi và tạm giao đất cho Công ty Đầu tư và Xây dựng Thanh Niên xung phong để tiến hành bồi thường và giải phóng mặt bằng để chuẩn bị đầu tư xây dựng khu dân cư tại phường Thạnh Mỹ Lợi, Quận 2. Nhưng đến nay dự án vẫn nằm trên giấy vì do công tác giải quyết đền bù thiệt hại về đất đai cho người dân chưa được dứt điểm.
Nguồn cơn của sự việc bắt đầu khi tình trạng gom đất bắt đầu diễn ra vào năm 2004, khi dự án khu dân cư Thạnh Mỹ Lợi được UBND TPHCM phê duyệt và có quyết định thu hồi đất. Sau thời điểm này, rất nhiều cá nhân và các “đại gia” cùng đội quân “cò đất” xuất hiện tìm hiểu thông tin và bắt đầu quá trình nâng giá đất nông nghiệp tại đây lên gấp 3-4 lần giá nhà nước đền bù, sau đó gom đất…chờ thời cơ.
"Nhận thấy giá đất đền bù cho các hộ dân ở khu vực dự án thấp, các cá nhân, công ty môi giới bất động sản cùng các “đại gia” bắt đầu nâng giá và dần dần thâu tóm diện tích gần 20ha đất ở khu vực này. Đây cũng chính là diện tích đất nông nghiệp còn lại của dự án mà chủ đầu tư chưa thương lượng được", một người dân trong dự án cho hay.