Hôm qua, đại diện Viện Kiểm sát đã công bố bản luận tội và đề nghị mức phạt đối với từng bị cáo trong vụ án liên quan đến sự cố sạt trượtnghiêm trọng xảy ra tại Gói thầu 02XL Dự án hạ tầng kỹ thuật KCN Nhân Cơ.
Viện kiểm sát nhận định, bị cáo Phạm Văn Cửu (Tổng Giám đốc Cty CP ĐTXD Đường Việt, gọi tắt Cty Đường Việt, chủ nhiệm đồ án), phải chịu trách nhiệm chính về hồ sơ thiết thiết kế bản vẽ thi công hạng mục san nền và bảo vệ mái dốc không đảm bảo quy định, là nguyên nhân chính dẫn đến sự cố sụt trượt phần san nền, mái taluy đất đắp khi thi công hạng mục San nền và bảo vệ mái dốc; Nguyễn Thanh Hà (Trưởng phòng thiết kế 1, Cty Đường Việt), chịu trách nhiệm với vai trò giúp sức cho Cửu, nên cả 2 “Vi phạm quy định về xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng” theo BLHS năm 2015. Bị cáo Cửu bị đề nghị từ 10 - 11 năm tù, bị cáo Hà bị đề nghị 8 - 9 năm tù.
Còn các bị cáo Đặng Gia Dũng (cựu Giám đốc Sở Xây dựng Đắk Nông), Hồ Sĩ Điệp (Phó Giám đốc Ban quản lý các dự án ĐTXD tỉnh Đắk Nông), Trần Quốc Đạt (Trưởng phòng dự án 1, Ban quản lý các dự án ĐTXD tỉnh Đắk Nông), Đặng Thái Sơn (nguyên công chức Phòng Quản lý Chất lượng Công trình thuộc Sở Xây dựng tỉnh Đắk Nông), bị buộc tội "Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng" theo BLHS 1999. Các bị cáo này vi phạm các quy định trong thẩm định, dẫn đến không phát hiện ra sai sót mà duyệt hồ sơ thiết kế của Cty Đường Việt.
Bị cáo Dũng, Sơn và Đạt bị đề nghị từ 2 năm đến 2 năm 6 tháng tù. Bị cáo Điệp, bị đề nghị phạt từ 4 năm đến 4 năm 6 tháng tù. VKSND còn đề nghị Cty Đường Việt chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại đối với sự cố sạt trượt công trình trên.
“Râu ông này cắm cằm bà kia”
Tại phần tranh tụng, các luật sư bào chữa cho bị cáo Cửu đưa ra nhiều luận cứ chứng minh việc buộc tội không đúng. Nhất là khi căn cứ chủ yếu vào bản kết luận giám định tư pháp của Viện khoa học và Công nghệ Giao thông Vận tải (Bộ Giao thông Vận tải), để xác định nguyên nhân chính dẫn đến sạt trượt trong quá trình thi công là do lỗi khảo sát, thiết kế.
Theo các luật sư, đơn vị giám định đã kết luận không rõ ràng về khái niệm “nước ngầm”, làm thay đổi bản chất sự việc; sử dụng khung tiêu chuẩn của hạng mục này áp dụng cho hạng mục khác theo kiểu “râu ông này, cắm cằm bà kia”. Nội dung này, bị cáo Cửu nêu dẫn chứng đơn vị giám định đã nhầm lẫn khi sử dụng tiêu chuẩn 9362 (áp dụng cho thiết kế nền nhà và công trình) để áp vào hạng mục san lắp mặt bằng. Từ đó đơn vị này cho rằng, khi thiết kế nền phải chú ý đến sự dao động của nước trong đất (nước ngầm tầng mặt). Chính việc nhầm lẫn này làm sai hoàn toàn bản chất, từ đó kết luận đơn vị tư vấn thiết kế không khảo sát nước ngầm, không đưa ra giải pháp thoát nước ngầm… Chưa kể tiêu chuẩn 9362 không có trong khung phê duyệt của dự án trên.
Chưa hết, các luật sư còn nêu 8 tài liệu rất quan trọng chứng minh bản chất vấn đề nhưng không được thu thập trong quá trình điều tra. Cụ thể, đó là 8 báo cáo của Tổ công tác do UBND tỉnh Đắk Nông thành lập (gọi tắt Tổ 142) vào tháng 1/2018 để theo dõi, đôn đốc Dự án hạ tầng kỹ thuật KCN Nhân Cơ.
Trong 8 báo cáo này được cơ quan chuyên môn của tỉnh lập ra trong lúc dự án đang thi công. Tại đây, chỉ ra loạt vi phạm của các nhà thầu thi công gói thầu 02XL: Không thực hiện đúng hồ sơ thiết kế được duyệt, không có giải pháp thoát nước tạm thời khi thi công trong mùa mưa… Thậm chí, Tổ này còn phát hiện vị trí bãi đất dự trữ để đắp thuộc gói thầu 02XL có đọng nước, nếu không xử lý triệt để sẽ dẫn đến sạt lở; taluy đất đắp có dấu hiệu sạt mái dốc. Hậu quả, ngày 27/8/2018 gói thầu 02XL bị sạt trượt, sau đó thêm 4 lần nữa.
Ngoài ra, các luật sư còn nêu, bản thiết kế chưa được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt nhưng chủ đầu tư đã cho thi công trước 10 tháng. Theo đó, ngày 15/12/2015, bản thiết kế thi công của gói thầu 02XL mới được Sở Xây dựng Đắk Nông phê duyệt. Thế nhưng, từ tháng 3/2015, chủ đầu tư đã thống nhất cho 3 nhà thầu thi công trước khi bản thiết kế được nghiệm thu…
Đối với nội dung này, đại diện VKSND đối đáp rằng khi vụ án chuẩn bị xét xử, đã được TAND tỉnh, thẩm phán đã chuyển các báo cáo của Tổ 142. Qua nghiên cứu, nhận thấy trong báo cáo có nêu một số khuyến cáo về vét bùn, thi công nước mặt. Tuy nhiên các nội dung này trùng với một số nội dung khác đã được giải thích. Tổ 142 chỉ hoạt động trong thời gian ngắn không phản ánh toàn bộ quá trình thi công. Đồng thời qua nghiên cứu các báo cáo nhận thấy Tổ này lập nhằm kiểm tra, đôn đốc tiến độ, chất lượng công trình của toàn bộ dự án, chứ không riêng gói 02XL…