Lớn nhặt, bé bỏ
Lý Thị H nhanh tay bắt những con giun to bỏ vào xô rồi khi xô đã nặng lại đổ vào chiếc thùng xốp buộc đằng sau yên xe máy. Trong đó đã cho thêm một ít đất vụn giúp cho lũ giun được tươi hơn để tiện việc vận chuyển đến đại lý thu mua. Những con giun nhỏ hơn chiếc bút bi hay những con giun rút lên chẳng may bị đứt ngang thân hoặc chết liền bị loại, vứt bỏ tại chỗ hoặc gom về cho gà vịt. Đó là cảnh kích giun thường thấy mấy tháng nay ở xã Minh Dân, huyện Hàm Yên, tỉnh Tuyên Quang.
H hăm hở đặt mua chiếc máy cũ trên mạng của một người ở tỉnh Thái Bình với giá 4,5 triệu đồng, rẻ hơn được 1 triệu đồng so với máy mới.
Rốt cuộc sau 3 ngày hồi hộp đợi chờ nó cũng về tới Ngòi Khang để vợ chồng cô thay phiên nhau vác đi kích khắp các triền đồi, vườn cây hay dọc đường đi, lối lại: “Bình thường mỗi ngày kích 4 tiếng là hết điện, phải sạc qua đêm mới dùng được tiếp. Trung bình mỗi lần thu được 10 - 12kg nhưng có lần em kích ở ven đường chỗ gần nhà văn hóa thôn Thượng Lâm, gặp đất ẩm lại chưa có ai kích nên nhặt tới 25kg, bán được 500.000đ. Sau khoảng hai chục buổi giờ đây cái máy này đã thu hồi được vốn, còn lại là lãi. Nếu không muốn làm tiếp nữa thì bán lại, chỉ lỗ 500.000đ - 1 triệu đ thôi”.
Một đại lý thu mua giun
Cũng theo H ở trong vùng có 2 nhà thu mua giun là Độ ở thôn Đồng Mới và Kiên ở thôn Trung tâm. Toàn bộ giun của các thợ kích trong vùng đều được gom về đây để bán. Tôi theo chân H đi đến nhà của đại lý Lê Văn Kiên để bán giun và tận mắt chứng kiến quy trình chế biến chúng từ A - Z.
Kích giun hiện chưa có trong văn bản quy phạm pháp luật nào như kích cá nên việc xử lý gần như bị bỏ ngỏ, chưa có trường hợp nào bị phạt cả. Tuy nhiên đây lại là hành vi phá hoại môi trường cả theo chiều rộng lẫn chiều sâu bởi giun đóng vai trò rất lớn trong việc tăng độ phì cũng như độ tơi xốp, thông thoáng của đất. Bởi vậy, rất mong các cơ quan chức năng vào cuộc để ngăn chặn kịp thời hiện tượng này.