Người Việt đang hoang mang
Anh Nguyễn Văn Hùng, 42 tuổi (Hà Nội) gần như không ăn đậu phụ và các sản phẩm của nó. Không những thế mỗi khi vợ anh chế biến cho con trai, làm sữa đậu nành cho cả nhà cũng đều bị anh mắng vì anh cương quyết cả anh và hai con trai không nên ăn vì làm kém cương cứng, mất chất đàn ông và ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của con sau này.
Thực tế không chỉ người trẻ mà nhiều quý ông trung niên cũng hạn chế ăn vì sợ suy giảm khả năng chăn gối?
Rất nhiều người Việt đã củng cố thêm niềm tin đậu nành làm giảm khả năng sinh sản khi lý luận: các nhà sư tích cực ăn đậu nành là để diệt dục. Một số nghiên cứu nhỏ lẻ của một số nhà khoa học trên thế giới cũng cho thấy đậu nành ảnh hưởng không tốt đến khả năng sinh sản.
Một nghiên cứu của các nhà khoa học Trường Y tế công cộng Johns Hopkins Bloomberg (bang Maryland, Mỹ) tiến hành thử nghiệm trên những con chuột mang bầu được dùng chế độ ăn chứa nhiều genistein (có trong đậu nành) cho thấy, sự biến đổi rõ rệt ở các cơ quan sinh dục của chuột đực con: tuyến tiền liệt to ra, trong khi tinh hoàn nhỏ lại, tuy số lượng tinh trùng vẫn bình thường nhưng khả năng xuất tinh bị giảm.
Một nghiên cứu khác ở Anh cho thấy: Nếu người phụ nữ ăn đậu nành và các thực phẩm khác giàu genistein thì có thể ảnh hưởng lớn đến khả năng sinh sản của nam giới. Đó là bởi vì chất này dễ tác động lên tinh trùng khi tinh trùng xâm nhập vào cơ thể nữ giới.
Tuy nhiên những nghiên cứu này vẫn chỉ trong phạm vi nhỏ. Trên thực tế, người Phương Đông có chế độ ăn giàu đậu nành (đậu hũ, tào phớ, tương đậu nành, sữa đậu nành…) nhưng không có dấu hiệu nào cho thấy họ giảm khả năng sinh sản. Còn chuyện các nhà chùa ăn nhiều đậu nành không phải lý do chính là để giảm ham muốn tình dục mà vì đó là thực phẩm ăn chay nhiều dinh dưỡng.
Giới khoa học lên tiếng
Dược sĩ Phan Đức Bình, Phó chủ tịch Hội bảo vệ người tiêu dùng - một chuyên gia chuyên nghiên cứu về dinh dưỡng cho biết, những nghiên cứu mới đây cho thấy, trong đậu nành có chứa các chất nội tiết tố thực vật (phytoestrogen) như daidzein và genistein thuộc nhóm isoflavon, có tác dụng dược lý như kích thích nội tiết tố nữ estrogen.
Hàm lượng phytoestrogen trong đậu nành vào khoảng 2-5%. Do cấu trúc của các isoflavon này cũng tương tự như estrogen, nó có thể gắn vào các thụ thể estrogen để tạo ra phản ứng tương tự nhưng nhẹ hơn. Vì thế, nhiều nhà nghiên cứu cho rằng phytoestrogen không tạo ra các phản ứng phụ như nội tiết tố tổng hợp.
Còn PGS. TS. Nguyễn Thị Lâm, Phó Viện trưởng Viện Dinh dưỡng cho rằng tuy trong đậu nành có chất daidzein và genistein kích thích nội tiết tố nữ estrogen nhưng đây là dạng hormone thực vật, yếu hơn 500 lần so với tiết tố của động vật. Vì vậy, nam giới sử dụng đậu nành và các chế phẩm từ đậu vẫn không bị ảnh hưởng.
Đến nay những ý kiến về khả năng nữ hóa do ăn đậu nành vẫn chưa được đông đảo giới khoa học thế giới công nhận. Theo TS. Petra Peeters thuộc Đại học Utrecht (Hà Lan), người tổng hợp các công trình nghiên cứu về đậu nành, nỗi lo sợ về thành phần estrogen thực vật trong đậu nành là không có cơ sở, vì estrogen thực vật không gây hại cho người sử dụng. Nếu thực sự đậu nành làm suy giảm chức năng sinh sản, biến đàn ông thành đàn bà thì các tổ chức y tế lớn trên thế giới không thể làm ngơ. Nhưng thực tế Cục Quản lý Thuốc và Thực phẩm (FDA) của Mỹ và Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cũng không hề có khuyến cáo nào về việc nam giới sử dụng sữa đậu nành.
Nhiều đàn ông phương Tây đang tích cực ăn đậu nành
Trên thực tế đang có nhiều đàn ông Âu Mỹ hưởng ứng chế độ ăn giàu đậu nành để bảo vệ sức khỏe. Nhiều nghiên cứu đã cho thấy ngoài việc có lợi cho tim ( việc thay thế các sản phẩm từ động vật bằng đậu nành, bạn có thể giảm được lipoproteins mật độ thấp - một loại cholesterol có hại và tăng mật độ các cholesterol có lợi), đậu nành còn có khả năng ngăn ngừa ưng thu tuyến tiền liệt.
Bởi trong đậu nành rất giàu isoflavanones, một chất chống ôxy hóa hết sức hiệu quả. Protein trong đậu nành có khả năng ngăn chặn các enzyme kích thích sự tăng trưởng của tế bào tuyến tiền liệt. Từ các nghiên cứu này, nhiều người đã cho rằng tỷ lệ đàn ông châu Á mắc bệnh ung thư tiền liệt tuyến thấp hơn Âu Mỹ là nhờ đậu nành.