Dự án Quản lý rừng bền vững và Bảo tồn đa dạng sinh học (VFBC) vừa công bố kết quả điều tra bằng bẫy ảnh lớn nhất từ trước đến nay tại Việt Nam.
Đây là dự án do Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID) tài trợ chính để giám sát tính đa dạng sinh học và độ che phủ của rừng.
Để tiến hành điều tra, dự án thiết lập 1.176 điểm bẫy ảnh tại 21 khu rừng đặc dụng và rừng phòng hộ trên địa bàn 8 tỉnh, thành.
Trong khoảng thời gian 2019-2023, các bẫy ảnh đã chụp được hàng triệu hình ảnh với hơn 120.000 ghi nhận động vật. Phần lớn những loài được ghi nhận là những loài có khả năng chống chọi tốt nhất với áp lực săn bắt như các loài Khỉ, Chồn bạc má và Lợn rừng.
Loài mang lớn Trường Sơn được ghi nhận bằng bẫy ảnh.
Bẫy ảnh cũng ghi nhận được quần thể Voi châu Á tại 2 khu vực dự án và loài thú móng guốc lớn như Bò tót tại một khu vực dự án. Tuy nhiên, không một bức nào ghi nhận được loài động vật ăn thịt lớn và động vật ăn cỏ như Hổ, Báo gấm, Sói lửa và Sao la – một trong số ít loài thú lớn được phát hiện trong 50 năm qua.
Kết quả khảo sát cũng ghi nhận, mặc dù động vật hoang dã đã suy giảm nghiêm trọng ở 21 khu rừng đặc dụng và rừng phòng hộ, nhưng mức độ phong phú loài và số lượng loài đặc hữu tương đối cao, với 9 loài đặc hữu và 21 loài đặc hữu của dãy Trường Sơn. Các loài quý hiếm như Mang lớn và Gấu chó cũng được phát hiện, góp phần cung cấp một vài ghi nhận về các loài này ở Việt Nam trong 20 năm qua.
Ngoài ra, có những dấu hiệu tích cực cho thấy việc đầu tư nhằm giảm thiểu mối đe dọa đa dạng sinh học ở một số khu vực dự án ở miền Trung Việt Nam, bao gồm cả những địa điểm được hỗ trợ trước đây bởi dự án Trường Sơn Xanh (2016-2020), đang giúp ổn định hoặc thậm chí tăng quần thể của một số loài.
Một cá thể tê tê được ghi nhận bằng bẫy ảnh thời gian qua.
Theo Ban quản lý Dự án, điều này nhấn mạnh sự cần thiết việc duy trì đầu tư đúng đắn và kịp thời vào các nỗ lực bảo tồn đa dạng sinh học, triển khai hoạt động của đội tuần tra tháo gỡ bẫy dựa vào cộng đồng.
Ông Bradley Bessire, Phó Giám đốc USAID Việt Nam bày tỏ hy vọng kết quả điều tra đa dạng sinh học bằng bẫy ảnh sẽ được sử dụng để cung cấp thông tin và cải thiện việc quản lý toàn diện tại các khu bảo tồn và góp phần thúc đẩy những chính sách phù hợp ở Việt Nam.
Ông Nick Cox, Giám đốc Hợp phần Bảo tồn Đa dạng Sinh học của dự án chia sẻ: Bây giờ là thời điểm vàng để bắt đầu một chương trình nhân nuôi bảo tồn quốc gia nhằm tái hoang dã các khu bảo tồn, đồng thời duy trì và tăng cường các nỗ lực bảo tồn đa dạng sinh học, đặc biệt là giảm nạn bẫy bắt động vật.
Đợt điều tra thứ hai đang được tiến hành tại 21 khu rừng đặc dụng và rừng phòng hộ, dự kiến kết thúc vào năm 2025. Kết quả từ đợt hai sẽ được so sánh với kết quả đợt đầu, cho phép dự án đánh giá xu hướng đa dạng sinh học các khu vực thực hiện dự án.