Ông Nguyễn Ngọc Oai, Quyền Tổng cục trưởng Thủy sản (Bộ NN&PTNT) cho biết, dự kiến tháng 10/2019 tới, phái đoàn của EC sẽ tiếp tục sang Việt Nam kiểm tra về nỗ lực khắc phục “thẻ vàng”.
Từ khi bị phạt “thẻ vàng” đến nay, dù không còn tàu cá, ngư dân Việt Nam vi phạm trên các quốc đảo Thái Bình Dương. Tuy nhiên, nhiều trường hợp vi phạm trên các vùng biển khác vẫn chưa chấm dứt. Năm 2018, số vụ vi phạm tiếp tục tăng so với năm 2017. Trong 5 tháng đầu năm 2019, tình hình tiếp tục diễn biến phức tạp, trong đó đã xảy ra 41 vụ/69 tàu/271 ngư dân vi phạm. Các tỉnh có nhiều tàu cá vi phạm là Kiên Giang, Bà Rịa-Vũng Tàu, Bến Tre, Cà Mau, Bình Định, Bình Thuận…“Đề nghị cần truy tố hình sự, bởi số liệu trên thực tế không phải như vậy, chắc chắn các địa phương biết việc này”, ông Oai nói.
“Địa phương phải chịu trách nhiệm trước Chính phủ, Thủ tướng nếu công tác chống khai thác IUU không đạt yêu cầu, ảnh hưởng đến nỗ lực gỡ cảnh báo “thẻ vàng” của Việt Nam”.
Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng
Đại diện Bộ Ngoại giao dẫn thông tin số liệu từ EU và các nước cho biết, số tàu cá, ngư dân Việt Nam vi phạm trên các vùng biển nước ngoài lớn hơn nhiều con số báo cáo của các địa phương. Theo lãnh đạo Tổng cục Thủy sản, một trong những nội dung mà EC khuyến cáo Việt Nam là lắp đặt thiết bị theo dõi, giám sát và kiểm soát tàu cá hoạt động trên biển cho 31.500 tàu (chiều dài từ 15 mét trở lên) đến nay triển khai còn chậm, không thực hiện đúng cam kết với EC do chưa được bố trí kinh phí.
Ðề nghị khởi tố một số vụ để răn đe
Tại cuộc họp Ban chỉ đạo Quốc gia về IUU (khai thác hải sản bất hợp pháp, không khai báo và không theo quy định) diễn ra cuối tuần qua, Phó Thủ tướng Chính phủ Trịnh Đình Dũng yêu cầu Bộ NN&PTNT, các bộ, ngành và địa phương phải xác định chống khai thác IUU là nhiệm vụ chính trị quan trọng hàng đầu.
“Mục tiêu là phải ngăn chặn, chấm dứt tình trạng tàu cá Việt Nam vi phạm các quy định đánh bắt cá của Việt Nam và quốc tế. Về lâu dài, phải đảm bảo cho nghề cá Việt Nam phát triển bền vững”, Phó Thủ tướng nhấn mạnh.
Phó Thủ tướng cho biết, từ lúc EC cảnh báo “thẻ vàng” (tháng 10/2017) đến nay, 100% lô hàng thủy sản có nguồn gốc khai thác từ Việt Nam bị kiểm tra khi xuất sang EU. Nếu không giải quyết được vấn đề khai thác IUU, Việt Nam sẽ bị xác định là quốc gia không hợp tác và có thể bị phạt “thẻ đỏ”.
Do vậy, nếu không gỡ được “thẻ vàng” hoặc bị nâng lên “thẻ đỏ” sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến ngành thuỷ sản, tiêu cực đến nền kinh tế; đời sống người dân sẽ bị ảnh hưởng. Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng giao Bộ Quốc phòng chủ trì, chịu trách nhiệm về việc ngăn chặn, chấm dứt tình trạng tàu cá và ngư dân Việt Nam vi phạm khai thác hải sản trái phép ở vùng biển nước ngoài.
Bộ Quốc phòng được yêu cầu chỉ đạo lực lượng chức năng: Kiểm soát chặt chẽ tàu cá khi xuất, nhập bến; tuần tra, kiểm tra, kiểm soát trên các vùng biển: Kiên quyết xử lý các tàu cá có hành vi vi phạm khai thác IUU…
“Bộ Công an tổ chức điều tra, xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân môi giới: Móc nối đưa tàu cá, ngư dân khai thác hải sản trái phép tại vùng biển nước ngoài: Tự ý sử dụng biển số giả, sơn tàu cá giống tàu cá nước sở tại để khai thác hải sản trái phép ở vùng biển nước ngoài”, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng nói và đề nghị “khởi tố hình sự một số vụ việc điển hình để đảm bảo tính răn đe”.