Ông Thọ cho hay, khi mới ra quả, vườn cam sai trĩu rất đẹp. Tuy nhiên từ khoảng tháng 9 trở lại đây, cam bắt đầu có hiện tượng rụng hàng loạt. Có nhiều cây cam rụng gần hết nhưng có những cây chỉ rụng một số ít.
Trong thời gian ngắn, vườn cam của ông Thọ đã rụng gần một nửa. "Hiện trong vườn vẫn còn hơn 4.000 quả. Tuy nhiên từ nay đến tết, cam sẽ tiếp tục rụng và dự đoán sẽ còn khoảng hơn 2.000 quả", ông Thọ nói.
Ông Thọ cho hay, những quả cam nhìn rất đẹp nhưng ở cuống hoặc đuôi có dấu vết thâm thì quả cam đó sẽ rụng và không thể thu hoạch.
Thời điểm này những năm trước, khách đến các vườn cam Xã Đoài đặt cọc mua rất nhiều. Tuy nhiên vì tình trạng cam rụng khiến ông Thọ không dám nhận đặt cọc của khách mua. "Một quả cam có giá từ 70-80 nghìn đồng. Khách có đến đặt cọc nhưng mình không dám nhận vì sợ cam rụng đến tết không có mà giao cho khách", ông Thọ chia sẻ.
Cũng trong tình trạng tương tự, vườn cam Xã Đoài 35 cây của ông Phạm Đình Khang (60 tuổi, trú xã Nghi Diên) rụng hàng loạt khi quả cam bắt đầu lớn. Ban đầu, ông Khang ước tính vườn cam sẽ cho thu hoạch khoảng 1.000 quả. Tuy nhiên mấy tháng qua, vườn cam đã bị rụng hơn 1 nửa và đến nay chỉ còn khoảng 400 trái trên cây.
Là một trong những vườn cam lớn của xã Nghi Diên, gia đình ông Phan Công Hưởng trồng hơn 400 gốc cho thu hoạch hàng năm với số lượng rất lớn. Tuy nhiên năm nay gia đình ông thất thu. "Chưa năm nào cam rụng nhiều như vậy. Có cây đã rụng hơn nửa số quả, có cây rụng đến 90% quả. Năm nay tôi không nhận tiền đặt cọc mua cam của khách vì sợ đến tết không còn cam nữa”, ông Hưởng nói.
Theo ông Hưởng, hàng năm cam rụng quả là bình thường. Tuy nhiên số lượng không nhiều và hiện tượng này thường chỉ xảy ra vào những năm mưa lụt nhiều khiến cây cam bị ngập úng. "Đây là lần đầu tiên vườn cam rụng hàng loạt nhưng không rõ nguyên nhân. Trong khi cây cam vẫn xanh tốt, không bị sâu bệnh. Nhiều chuyên gia có về xem xét, nghi ngờ do sương muối", ông Phan Công Hưởng nói.
Những quả cam đang trên cây nhưng có nhiều dấu hiệu thối ở cuống.
Chỉ một thời gian ngắn sau, những quả cam này sẽ rụng hàng loạt.
Những quả cam hư hỏng sẽ được các hộ dân nhặt về để làm phân bón thay vì sử dụng các loại phân bón trên thị trường.
Bà Nguyễn Thị Thiết - cán bộ Nông nghiệp xã Nghi Diên cho biết, toàn xã hiện trồng khoảng 30ha cam Xã Đoài. Trong đó có 20ha ở 2 trang trại cam lớn, còn lại 10ha nằm rải rác trong các vườn nhà của 50 hộ dân. Năm nay cam bị rụng số lượng lớn nên sản lượng trên địa bàn xã giảm mạnh.
Nhiều chủ vườn thất thu trong dịp tết này.
Cam Xã Đoài nổi tiếng và từng được dùng để tiến Vua thời xa xưa. Cam Xã Đoài có vị ngọt thanh và hương thơm đặc trưng. Ruột cam có màu vàng óng, vỏ mịn, mỏng đều, khác với những loại cam khác.
Cam Xã Đoài được bán theo quả với giá từ 70-80 nghìn đồng/1 quả. Cam được thu hoạch vào dịp tết hàng năm. Thông thường khách mua sẽ đến đặt tiền từ nhiều tháng trước và chờ đến sát tết sẽ hái cam về.