Vắc xin - vũ khí mới trong phòng chống sốt xuất huyết tại Việt Nam

Mục tiêu của chuỗi hội thảo nhằm cung cấp thông tin khoa học về chiến lược quản lý sốt xuất huyết dengue mới, và giới thiệu vắc xin sốt xuất huyết, đã có mặt tại các trung tâm tiêm chủng trên cả nước.

Sốt xuất huyết dengue là bệnh truyền nhiễm cấp tính do vi-rút Dengue lây truyền qua muỗi vằn. Bệnh được Tổ chức Y tế Thế giới đánh giá là một trong 10 mối đe dọa hàng đầu đối với sức khỏe cộng đồng.

Bệnh đang lưu hành tại hơn 100 quốc gia, với khoảng 390 triệu ca nhiễm mỗi năm. Tạị Việt Nam, sốt xuất huyết dengue đang ngày càng nghiêm trọng hơn khi không còn mang tính chu kỳ, có xu hướng mở rộng các vùng lưu hành dịch. Trong giai đoạn 1980-2018, Việt Nam ghi nhận đỉnh dịch 10 năm một lần, riêng giai đoạn 2019-2023, Việt Nam trải qua 2 đỉnh dịch vào năm 2019 (với hơn 300,000 ca) và năm 2022 (361,813 ca).

PGS.TS.BS.CKII. Nguyễn Vũ Trung, Viện trưởng Viện Pasteur TPHCM nhấn mạnh: "Trước đây, đỉnh dịch sốt xuất huyết tại Việt Nam thường xảy ra vào mùa mưa, từ tháng 6 đến tháng 11 hàng năm. Nhưng gần đây, tháng nào các cơ sở y tế cũng ghi nhận các ca bệnh, bao gồm cả các trường hợp nguy hiểm đến tính mạng. Hơn nữa, nếu trước đây các ổ dịch thường tập trung tại khu vực miền Trung và Nam thì nay, sốt xuất huyết đã dần được ghi nhận ở miền Bắc. Thực trạng này cho thấy cần phải gia tăng nguồn lực và bổ sung biện pháp dự phòng sốt xuất huyết chủ động như tiêm chủng khi có vắc xin."

Tháng 5/2024 vừa qua, Cục Quản lý Dược, Bộ Y tế cấp phép lưu hành vắc xin phòng sốt xuất huyết do Takeda sản xuất cho người từ 4 tuổi trở lên, không phân biệt đã nhiễm bệnh hay chưa, tương tự với phê duyệt của Ủy ban Liên minh châu Âu. Vắc xin này đã được phê duyệt tại hơn 40 quốc gia, được tiêm dưới da dưới dạng liều 0,5 ml theo lịch trình hai liều (0 và 3 tháng). Đây được kỳ vọng là một giải pháp bổ sung hiệu quả, góp phần toàn diện hóa chiến lược phòng chống sốt xuất huyết hiện nay.

Viện trưởng Viện sinh Dịch tễ Trung ương (NIHE), Chủ tịch Hội Y học Dự phòng Việt Nam, GS.TS.BS. Phan Trọng Lân cho biết: "Việc đưa vắc xin sốt xuất huyết dengue vào sử dụng cùng các biện pháp dự phòng truyền thống như kiểm soát véc-tơ, phòng chống muỗi đốt và nâng cao nhận thức cộng đồng là một bước tiến quan trọng đối với công cuộc phòng chống sốt xuất huyết dengue. Chiến lược phòng ngừa tích hợp này, nếu hiệu quả, sẽ giúp giảm gánh nặng của dịch bệnh sốt xuất huyết dengue đối với người dân và hệ thống y tế, từ đó đóng góp nhiều lợi ích cho các hoạt động kinh tế-xã hội khác.”

BS. Derek Wallace, Chủ tịch Toàn cầu Vắc-xin, Tập đoàn Dược phẩm Takeda chia sẻ: “Mặc dù áp dụng các biện pháp phòng ngừa hiện tại là cần thiết, việc bổ sung giải pháp vắc xin với khả năng dự phòng phủ rộng đã đánh dấu một bước đột phá trong cuộc chiến phòng chống sốt xuất huyết dengue. Việc Tổ chức Y tế Thế giới khuyến nghị sử dụng vắc xin sốt xuất huyết dengue của Takeda cho thấy vắc xin này nên được sử dụng như một công cụ quan trọng trong chiến lược tích hợp giúp giảm thiểu mối đe dọa toàn cầu của sốt xuất huyết dengue.”