PGS. TSKH Nguyễn Chu Hồi: 'Khánh Hòa hướng tới một nền kinh tế biển xanh, bền vững'

Tại Hội thảo Khoa học Khánh Hòa 370 năm xây dựng và phát triển được tổ chức tại thành phố Nha Trang nhân kỷ niệm 370 năm xây dựng và phát triển, 48 năm ngày giải phóng tỉnh Khánh Hoà. Hội thảo quy tụ 35 diễn giả uy tín là các nhà khoa học, lãnh đạo quản lý nhà nước, học giả và doanh nhân trong và ngoài nước đã đóng góp rất nhiều ý kiến có giá trị nhằm phát triển những tiềm năng về kinh tế, xã hội của Khánh Hoà. Các tham luận tại Hội thảo đều nhận định, Khánh Hòa là địa phương được thiên nhiên ưu đãi, có nhiều lợi thế phát triển.Một trong những ý kiến nổi bật là bài phát biểu của PGS. TSKH Nguyễn Chu Hồi, Đại biểu Quốc hội, Phó Chủ tịch thường trực Hội Nghề cá Việt Nam – đã nhấn mạnh: “Khánh Hòa hướng tới một nền kinh tế biển xanh, bền vững”

Khánh Hòa là tỉnh ven biển “cực Đông” của lãnh thổ đất liền Việt Nam, nằm ở vùng Nam Trung Bộ, có lợi thế vượt trội về biển và tiềm năng phát triển kinh tế biển lớn: gần đường hàng hải quốc tế cắt qua Biển Đông, có thềm lục địa rất hẹp, sườn lục địa dốc với khoảng 200 đảo lớn, nhỏ và các vịnh ven bờ nổi tiếng, cùng với quần đảo san hô Trường Sa ở ngoài khơi. Vùng biển, đảo và vùng ven biển Khánh Hòa giàu đa dạng sinh học, tiềm năng, đa dạng nguồn tài nguyên thiên nhiên biển, bao gồm cả cảnh quan biển đảo - tiền để cho phát triển đa dạng các ngành/lĩnh vực kinh tế biển, nhất là du lịch biển, cảng biển, đánh cá, nuôi hải sản.

Đặc biệt, Khánh Hòa có vị thế địa chiến lược đặc biệt của huyện đảo Trường Sa, quân cảng Cam Ranh, cảng biển nước sâu trung chuyển quốc tế Vân Phong, cùng với các giá trị toàn cầu của vịnh đẹp Nha Trang và là một trong 5 trung tâm nghề cá của cả nước. Bởi vậy, khai thác, sử dụng biển, đảo để phát triển kinh tế biển hiệu quả và bền vững gắn với bảo đảm an ninh quốc phòng trên biển trong bối cảnh phức tạp ở Biển Đông đã được tỉnh Khánh Hòa đặt vào vị trí ưu tiên xuyên suốt, mang tầm vóc chiến lược.

Thời gian qua, các ngành/lĩnh vực kinh tế biển của Khánh Hoà đã có những bước phát triển mới, đóng góp nguồn thu lớn cho ngân sách địa phương. Tuy nhiên, những kết quả chung đạt được vẫn chưa tương xứng với tiềm năng, lợi thế của tỉnh và chưa đạt được các mục tiêu đề ra.

Để giải quyết vấn đề này tại Hội thảo Khoa học Khánh Hòa 370 năm xây dựng và phát triển, PGS.TS Nguyễn Chu Hồi Phó Chủ tịch thường trực Hội Nghề cá Việt Nam(VINAFIS), đã đề ra một số nhóm giải pháp/biện pháp cụ thể.

Thứ nhất, ưu tiên bảo toàn nguồn vốn tự nhiên biển. Khánh Hòa có tiềm năng bảo tồn biển rất cao, và khu bảo tồn biển được xem là một công cụ quản lý hữu hiệu để bảo toàn nguồn vốn tự nhiên và tính bền vững của các vùng biển, để duy trì và phát triển các ngành kinh tế biển dựa vào bảo tồn thiên nhiên, như nghề cá, du lịch và các dịch vụ đi kèm.

Trước mắt, Khánh Hòa cần triển khai thực hiện tốt Kế hoạch phục hồi vịnh Nha Trang và nhân rộng mô hình Rạn Trào ở cấp cộng đồng. Cần mở rộng diện tích bảo tồn biển ở vùng biển ven bờ kết hợp du lịch sinh thái biển và nghề cá giải trí. Triển khai công tác quản lý khu bảo tồn biển đảo Nam Yết thuộc huyện đảo Trường Sa gắn với hoạt động quốc phòng, an ninh. Áp dụng rộng rãi mô hình “đồng quản lý nguồn lợi thủy sản” theo tinh thần của Luật Thủy sản 2017.

Thứ hai, quản lý tổng hợp biển và vùng bờ biển theo cách tiếp cận không gian. Tiến hành “Quản lý tổng hợp lưu vực sông và vùng bờ”, bao gồm kiểm soát chất thải, trong đó có rác thải nhựa theo góc nhìn “từ nguồn ra biển". Đây cũng là phương thức quản lý biển và kinh tế biển theo không gian để thực hiện gắn kết với Mục tiêu Phát triển bền vững mà Việt Nam cam kết thực hiện đến năm 2030.

Thứ ba, phục hồi, tái tạo các hệ sinh thái biển - ven biển đã bị suy thoái. Tập trung vào trồng mới và khôi phục các hệ sinh thái biển đã bị suy thoái nhằm tái tạo, bảo vệ khu vực sinh sản và phát triển của các loài sinh vật biển, bảo tồn các giá trị tự nhiên của chúng phục vụ mục đích phát triển du lịch sinh thái, v.v. Đây cũng là nhóm giải pháp ứng phó với biến đổi khí hậu và nước biển dâng, ưu tiên thích ứng và giảm thiểu tác động.

Thứ tư, bảo tồn đa dạng sinh học biển, đảo gắn với du lịch sinh thái và sinh kế bền vững. Để bảo tồn được đa dạng sinh học biển, đảo cần có phương án sử dụng hợp lý các lợi ích có được từ việc bảo tồn đa dạng sinh học trong các vùng biển và trên các đảo, như: phát triển du lịch sinh thái cấp cộng đồng, v.v… Thông qua đó, các cộng đồng dân cư được tham gia các hoạt động bảo tồn và được sử dụng các giá trị có được từ bảo tồn để chuyển đổi nghề nghiệp và cải thiện sinh kế bền vững cho họ. Vì trên một số đảo ven bờ ở Khánh Hòa đều có các cụm dân cư sinh sống, cho nên cần chú ý cải thiện sinh kế và mức sống của người dân sống trong và lân cận các khu vực biển, đảo.

Thứ năm, nâng cao nhận thức về tài nguyên, môi trường và chủ quyền biển, đảo. Tuyên truyền, giáo dục thực sự là động lực cho phát triển kinh tế biển bền vững, cải thiện sinh kế và hỗ trợ xoá đói giảm nghèo cho các cộng đồng địa phương ven biển và trên các đảo, góp phần giữ vững môi trường hòa bình trên Biển Đông.

Trong buổi Hội thảo Khoa học còn có nhiều ý kiến của các diễn giả uy tín như: Tiến sĩ Trần Đình Thiên, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu Kinh tế Việt Nam cho rằng, Khánh Hòa cần Quy hoạch lại, phát triển tỉnh trên tất cả các tuyến và các cấp, nhận diện lại tiềm năng và lợi thế phát triển của tỉnh, xác định rõ “điều kiện cần và đủ” bảo đảm chuyển hóa “lợi thế so sánh” thành “lợi thế cạnh tranh”. Trên cơ sở đó, hiện thực hóa tiềm năng – lợi thế thành lợi ích phát triển. Thứ hai, tỉnh cần tăng cường liên kết, tạo sức mạnh cộng hưởng. Thứ ba, tỉnh cần xác định vị thế mới, với sự hỗ trợ tích cực và hiệu quả từ Trung ương.

Phát biểu tại Hội thảo khoa học, ông Nguyễn Văn Tưởng, Chủ tịch Công ty Trầm Hương Khánh Hòa cho rằng: Trầm Hương chứa đựng trong nó những giá trị đa dạng trên nhiều khía cạnh: văn hóa, lịch sử, tôn giáo, âm nhạc, nghệ thuật, văn học, dược liệu, hương liệu, ẩm thực, thủ công mỹ nghệ, ngoại giao và kinh tế, được thừa nhận và trân trọng bởi nhiều quốc gia, nhiều nền văn hóa và tôn giáo lớn trên toàn thế giới. Những giá trị đó là nền tảng để Trầm hương trở thành một sản vật tiêu biểu cho Việt Nam trong kỷ nguyên mới, là nguồn cảm hứng phát triển kinh tế Việt Nam, chinh phục thế giới. Chỉ có Trầm hương Khánh Hòa sở hữu mùi hương tinh tế vượt lên trên tất cả do những điều kiện đặc biệt về khí hậu, thổ nhưỡng của vùng đất này tạo nên.

Theo Ông Nguyễn Văn Tưởng, dược tính, lợi ích của Trầm hương đối với sức khỏe thể chất và tinh thần của con người được ngành công nghiệp dược phẩm và mỹ phẩm thế giới phát hiện và ứng dụng trong nhiều thập kỷ qua. Các chiết xuất của Trầm là thành phần chính hoặc là chất dẫn cho các loại hương liệu của nhiều dòng nước hoa, tinh dầu và mỹ phẩm cao cấp. Những dòng nước hoa có thành phần chủ đạo từ tinh dầu Trầm hương luôn được liệt vào phân khúc sản phẩm cao cấp, ưa chuộng trên toàn thế giới, có giá trị hàng trăm USD mỗi 10 ml. Với những giá trị đặc biệt của Trầm hương Khánh Hòa, một chiến lược tổng thể về phát triển kinh tế gồm kinh tế rừng, kinh tế biển cần được hình thành để tạo ra đột phá kinh tế cho Khánh Hòa, cho Việt Nam.