Sự tác động của hóc-môn lên hành vi và sinh lý bắt nguồn từ não, nơi nó được sản sinh từ vùng dưới đồi, sau đó chuyển tới tuyến yên để giải phóng vào dòng máu.
Theo Hội Tâm lý học Hoa Kỳ, nồng độ hóc-môn này thường cao hơn khi bị căng thẳng.
Trong một thập kỷ qua, có nhiều nghiên cứu tập trung vào sự tác động của oxytocin lên cơ thể và trí nhớ. Dưới đây là 11 hiệu quả tuyệt vời của oxytocin mà bạn nên biết.
1. Oxytocin thúc đẩy sự gắn bó
Theo một nghiên cứu năm 2007 được đăng trên tạp chí Psychological Science thì phụ nữ mang thai có nồng độ oxytocin cao hơn trong 3 tháng đầu của thai kỳ sẽ gắn bó chặt chẽ hơn với đứa con sau khi bé được sinh ra. So với những phụ nữ khác, phụ nữ có nồng độ oxytocin cao trong suốt thai kỳ và trong tháng đầu tiên sau sinh sẽ thích thú hơn với các hành vi – như hát, cho con bú và tắm cho con– điều đó thúc đẩy mối quan hệ giữa mẹ và con.
2. Oxytocin củng cố mối quan hệ
So sánh nồng độ oxytocin trong nước tiểu và một hóc-môn có liên quan vasopressin ở những đứa trẻ là con đẻ và con nuôi sống tại các trại mồ côi ở Nga và Romani, các nhà nghiên cứu thấy rằng nồng độ oxytocin tăng ở những đứa trẻ là con đẻ sau khi cho tiếp xúc với mẹ của chúng. Nghiên cứu được đăng năm 2005 trên tạp chí Proceedings of the National Academy of Sciences cho thấy nồng độ oxytocin vẫn không thay đổi ở những đứa trẻ là con nuôi trong tình huống tương tự. Đây là cơ sở tâm lý học giải thích tại sao những đứa trẻ là con nuôi lại khó hình thành mối quan hệ vững chắc.
3. Oxytocin làm giảm căng thẳng
Nghiên cứu thực hiện trên chuột đồng cỏ thấy những con chuột bị tách khỏi anh chị em ruột của chúng có dấu hiệu lo âu, căng thẳng và trầm cảm đã thuyên giảm triệu chứng sau khi được tiêm oxytocin. Theo nghiên cứu được giới thiệu năm 2007 tại hội nghị của Hội Khoa học thần kinh, hiệu quả của hóc-môn này rõ hơn trong những tình huống căng thẳng.
4. Oxytocin kết tinh trí nhớ về xúc cảm
Một nghiên cứu được đăng trên tạp chí Proceedings of the National Academy of Sciences đã ủng hộ giả thiết của các tác giả cho rằng oxytocin làm tăng trí nhớ giai đoạn đầu về người mẹ của nam giới. Một nhóm gồm 31 nam giới được hít dạng tổng hợp của hóc-môn này, kết quả là hóc-môn đã làm tăng trí nhớ về sự nuông chiều của những bà mẹ nếu mối quan hệ mẹ con của họ rất tốt.
5. Oxytocin cải thiện việc sinh đẻ và nuôi con bằng sữa mẹ
Oxytocin được giải phóng với lượng lớn khi sinh con, tăng cường co bóp tử cung để mở cổ tử cung và cho phép đứa trẻ được sinh qua đường âm đạo. Từ đầu những năm 1900, bác sĩ đã dùng oxytocin tổng hợp (có tên thương mại là Pitocin) để gây đẻ chỉ huy. Sau khi sinh con, hóc-môn tiếp tục kích thích co bóp tử cung để đẩy sản dịch và sẽ giải phóng nhiều hơn khi bị kích thích núm vú do con bú, tăng tiết sữa.
6. Oxytocin làm tăng ham muốn tình dục
Trong một nghiên cứu năm 2001 được đăng trên tạp chí Physiological Review, những con chuột sau khi được tiêm oxytocin vào dịch não tủy đã cương dương tự phát. Sự kết hợp các hóa chất trong não gồm cả oxytocin được giải phóng khi nam giới phóng tinh. Những hóa chất này có thể làm tăng ham muốn tình dục với bạn tình.
7. Oxytocin cải thiện các kỹ năng xã hội
Một nghiên cứu được đăng trên tạp chí Proceedings of the National Academy of Sciences cho thấy người bị tự kỷ hít oxytocin đã cải thiện rõ rệt khả năng giao tiếp với người khác. Theo các nghiên cứu trước thì nồng độ oxytocin tự nhiên thấp hơn ở người bị bệnh tự kỷ.
8. Oxytocin tạo ra bản năng bảo vệ
Nghiên cứu được đăng trên tạp chí Science cho thấy oxytocin tạo ra bản năng bảo vệ chống lại những người ngoài cuộc có thể đe dọa nhóm xã hội nào đó, như những người lính bảo vệ đồng đội của họ. Các nghiên cứu trước trên động vật đã thấy hóc-môn này thúc đẩy hành vi bảo vệ, nhưng đây là nghiên cứu đầu tiên chứng minh sự bảo vệ tương tự ở người.
9. Oxytocin giúp dễ ngủ
Oxytocin được giải phóng trong não trong những tình huống không căng thẳng đã thúc đẩy giấc ngủ đến một cách tự nhiên. Mối liên quan này rất có ý nghĩa vì oxytocin chống lại tác dụng của cortisol (là một hóc-môn căng thẳng).
10. Oxytocin tăng cường sự khoan dung
Trong nghiên cứu năm 2007 được đăng trên tạp chí Public Library of Science ONE, những người tham gia được hít oxytocin hoặc giả dược qua đường mũi, sau đó đưa ra quyết định chia tiền với một người lạ. Kết quả là những người hít oxytocin dễ khoan dung hơn 80% và hóc-môn này dường như cũng tác động tới lòng vị tha.
T. Mai
Theo HND