Trong y học cổ truyền, đau đầu được gọi là “đầu thống” gây nên bởi ngoại cảm hoặc nội thương tạp bệnh và được phân ra thành nhiều thể bệnh khác nhau. Có một liệu pháp rất độc đáo là lựa chọn các loại hoa đơn thuần hoặc phối hợp với các vị thuốc làm phương thang để trị liệu. Dưới đây, xin được dẫn ra một số ví dụ điển hình:
Bài 1: Cúc hoa trắng 100g, rượu trắng 1.000ml. Cúc hoa loại bỏ tạp chất, cho vào túi vải buộc kín miệng rồi đem ngâm trong bình rượu trắng, sau 7 ngày thì dùng được, mỗi ngày uống 2 lần, mỗi lần 15 - 20ml. Công dụng: Thanh can minh mục, sơ phong giải độc, dùng thích hợp cho trường hợp đau đầu kinh niên, hay tái phát, hoa mắt, mờ mắt, bụng ngực bồn chồn không yên.
Bài 2: Cúc hoa dại (dã cúc hoa) 10g, lá dâu 10g, đạm đậu xị 15g, ba vị tán vụn, hãm với nước sôi trong bình kín, sau 20 phút thì dùng được, uống thay trà trong ngày. Công dụng: Sơ phong tán nhiệt, thanh can giải độc, dùng tốt cho đau đầu thể Phong nhiệt.
Bài 3: Cúc hoa 10g, thục địa 15g, kỷ tử 15g, ba vị tán vụn, hãm với nước sôi trong bình kín, sau 20 phút thì dùng được, uống thay trà trong ngày. Công dụng: Bổ thận dưỡng can, bổ huyết tán phong. Dùng thích hợp cho đau đầu thể Can dương thượng cang.
Bài 4: Cúc hoa 10g, Long tỉnh trà (một loại trà của Trung Quốc, nếu không có dùng trà khô thường dùng thay thế) 3g, hãm uống thay trà trong ngày. Công dụng: Sơ tán phong nhiệt, thanh can minh mục, dùng tốt cho đau đầu thể Can dương thượng cang.
Bài 5: Hạnh nhân 6g, cúc hoa 6g. Hạnh nhân bỏ vỏ và đầu nhọn giã nát rồi đêm hãm với nước sôi cùng cúc hoa trong bình kín, sau 15 phút thì dùng được, uống thay trà trong ngày. Công dụng: Khứ phong thanh nhiệt, dùng cho đau đầu thể Phong nhiệt.
Bài 6: Cúc hoa 30g, lá dâu phơi sương 30g, vừng đen 30g, các vị tán vụn, hãm với nước sôi uống thay trà trong ngày. Công dụng: Khứ phong thanh nhiệt, bồi bổ can thận, dùng cho đau đầu thể Phong nhiệt và Can dương thượng cang.
Bài 7: Hoa hồng 4 - 5 bông, hoa đậu răng ngựa 12g, hãm uống thay trà trong ngày. Công dụng: Lý khí hoạt huyết, bình can khứ phong, thích hợp cho đau đầu thể Can dương thượng cang.
... Hoa hồng
Bài 8: Cúc hoa 9g, bạch chỉ 9g, hãm với nước sôi, uống thay trà trong ngày. Công dụng: Khứ phong thắng thấp, chỉ thống, dùng thích hợp cho đau đầu thể Phong thấp.
Bài 9: Hoa đỗ quyên tươi lượng vừa đủ, giã nát, đắp vào phía sau gáy hoặc vị trí đau trong 3 giờ, mỗi ngày 1 lần. Công dụng: Khứ phong, trừ thấp, chỉ thống, thích hợp với đau đầu thể Phong nhiệt hoặc Phong thấp.
...đỗ quyên kết hợp với các vị thuốc Đông y có tác dụng chữa một số chứng đau đầu.
Bài 10: Hoa thủy tiên 5g, cúc hoa 15g, hãm uống thay trà trong ngày. Công dụng: Sơ phong thanh nhiệt, trừ thấp tiêu thũng, dùng cho đau đầu thể Phong nhiệt.
Thạc sĩ Hoàng Khánh Toàn