“Tôi sợ một ngày nào đó không ai không nghe Kpop nữa" - Park Ji Won, giám đốc điều hành Hybe, công ty giải trí hàng đầu Kpop - nói về sự sụp đổ có thể xảy ra của thể loại âm nhạc này.
Kpop bùng nổ về mức độ phổ biến trong đại dịch COVID-19. Theo dịch vụ Hải quan Hàn Quốc, tổng giá trị xuất khẩu album Kpop là 301 tỷ won (231,4 triệu USD) vào năm 2022. Đây là con số cao nhất từ trước đến nay và tăng gấp ba lần so với năm 2019, khi tổng giá trị của album xuất khẩu đạt 74,6 triệu USD.
BTS – nhóm nhạc nổi tiếng thế giới, viết nên lịch sử cho Kpop. Ảnh: Pinterest.
Lý do cơn sốt Kpop đang dần trượt dốc
Trong cuộc khủng hoảng dịch bệnh toàn cầu, hàng triệu người hứng thú và yêu thích những nội dung giải trí của Hàn Quốc trên các nền tảng truyền thông như Twitter và YouTube khi ở nhà, thực hiện giãn cách xã hội. Tuy vậy, nhiều người cảm thấy mức độ phổ biến của Kpop đang có dấu hiệu suy giảm. Một số chuyên gia cho rằng sự vắng mặt tạm thời của nhóm nhạc nam nổi tiếng BTS là một trong những lý do lớn nhất.
Thời kỳ hoạt động đầy đủ thành viên, BTS đã lập nhiều kỷ lục vô tiền khoáng hậu như trở thành nghệ sĩ Hàn Quốc đầu tiên vươn đến vị trí cao nhất trên bảng xếp hạng Billboard Hot 100 và là nhóm nhạc Kpop đầu tiên giành được đề cử Grammy danh giá.
Bắt đầu từ anh Jin, BTS tạm dừng hoạt động nhóm để thực hiện nghĩa vụ quân sự bắt buộc tại Hàn Quốc. Bảy thành viên không thể đứng trên sân khấu cùng nhau trong 2 năm tới.
BTS tạm ngưng hoạt động nhóm, các thành viên sẽ lần lượt thực hiện nghĩa vụ quân sự. Ảnh: Twitter. Ảnh: Dispatch.
Nhà phê bình âm nhạc Kim Do Heon cho biết: “Kpop vẫn đang tận hưởng thời kỳ hoàng kim, bằng chứng là doanh số bán album và lượt xem khổng lồ trên YouTube. Nhưng ngành công nghiệp Kpop nên chuẩn bị kỹ càng cho tương lai để tránh bị các dòng nhạc khác soán ngôi”.
Ông Kim nói Kpop với Jpop khác nhau rõ rệt dù nhiều người vẫn đặt cạnh so sánh. Thời đỉnh cao của Jpop là vào những năm 1990, nhờ sự xuất hiện của những ngôi sao nổi bật như ban nhạc rock X-Japan.
“Jpop phụ thuộc rất nhiều vào người hâm mộ Nhật Bản, nhưng Kpop đã thu hút được lượng người hâm mộ trên toàn cầu bằng cách sử dụng các nền tảng truyền thông”, Kim Do Heon giải thích.
Năm 2021, Kpop đã tạo ra con số khổng lồ 7,8 tỷ lượt tweet trên Twitter, hàng loạt video âm nhạc của BTS và BlackPink đều dễ dàng thu về hàng trăm triệu lượt xem trên YouTube.
Tuy nhiên, giống như Jpop, Kpop vẫn chưa phải là xu hướng chủ đạo ở Mỹ – thị trường âm nhạc lớn nhất thế giới. Lee Hye Jin, trợ lý giáo sư lâm sàng về truyền thông tại Đại học Nam California (USC), Mỹ cho biết mặc dù có lượng người hâm mộ tập trung giúp thúc đẩy doanh số bán album, Kpop vẫn thiếu sự phổ biến.
“Số lượng stream tương đối ít là minh chứng cho việc Kpop không phổ biến rộng rãi” Lee nói. “Khi tôi dạy một khóa học về văn hóa đại chúng hoặc phương tiện truyền thông, chỉ khoảng 40% trong số học viên thể hiện sự quan tâm đến Kpop”.
Đồng tình với quan điểm này, Choi Joo Yeon (20 tuổi), fan Kpop cho biết hầu hết nghệ sĩ Kpop thế hệ thứ tư (gen 4) - đặc biệt là các nhóm nhạc nam - không được công chúng biết quan tâm, ngay ở tại thị trường nội địa. Gen 4 là thuật ngữ chỉ các nghệ sĩ thế hệ thứ tư thường, ra mắt vào năm 2018 trở đi.
“Đối với tôi, các nhóm nhạc này chỉ sống trong thế giới riêng chỉ có người hâm mộ của họ quan tâm”, Choi cho hay.
BlackPink có tái ký hợp đồng với YG không vẫn là điều khán giả quan tâm. Ảnh: Getty.
Khi nhắc về tương lai của Kpop tại Mỹ, Lee Hye Jin nhận định BTS và BlackPink – hai nghệ sĩ Kpop nổi tiếng nhất hiện nay – là “nhân tố quyết định”.
“Liệu tất cả thành viên BTS có thể tái hợp vào năm 2025 và bốn thành viên BlackPink có gia hạn hợp đồng với YG Entertainment, tiếp tục hoạt động nhóm hay không là hai vấn đề lớn”, theo cô đây là vấn đề ảnh hưởng lớn đến tương lai của Kpop tại Mỹ.
Định kiến sai lầm của Kpop
“Công chúng đang đổ dồn sự quan tâm vào khả năng hợp tác của hai gã khổng lồ giải trí - Hybe và SM. Sự hợp tác này ít có khả năng có tác động đến sự phổ biến của Kpop tại thị trường Mỹ hiện nay, mặc dù nó có thể có ảnh hưởng về lâu dài”.
Lee Hye Jin tin rằng Kpop nên tiếp tục nhắm đến thị trường Đông Nam Á. “Khi một nhóm nhạc Kpop xây dựng được cộng đồng người hâm mộ mạnh mẽ ở Đông Nam Á và chứng minh được sự nổi tiếng quốc tế nhờ lượt xem cao trên YouTube hoặc các thành tựu định lượng khác, nhóm nhạc đó cũng có thể khơi gợi sự quan tâm của khán giả Mỹ”.
Ngành công nghiệp Kpop cũng cần hiểu người hâm mộ tại thị trường quốc tế. “Ở quốc gia đa dạng về văn hóa như Mỹ, thế hệ trẻ thường mong đợi những người nổi tiếng tự lên tiếng và cân nhắc về các vấn đề xã hội, từ nhân quyền đến các vấn đề môi trường”, Lee Hye Jin đánh giá.
“Họ không giống những fan Hàn Quốc, những người chỉ muốn thần tượng của họ tránh xa rắc rối và chú tâm đến âm nhạc của họ. Tôi nghĩ rằng những khác biệt này nên được xem xét kỹ lưỡng để Kpop nâng cao hơn nữa vị thế của mình trên trường quốc tế”.
Các nhóm nhạc gen 4 chưa thể bứt phá khi tên tuổi của BTS và BlackPink vẫn đang bành trướng. Ảnh: KB.
Vấn đề ươm mầm nhân tài cũng cần được các công ty quản lý thực tập sinh thần tượng chú trọng, theo nhà phê bình âm nhạc Kim Do Heon: “Các công ty giải trí cần một hệ thống có thể giúp các thực tập sinh trở thành những nghệ sĩ tài năng và độc lập. Theo quan sát của khán giả, nhiều công ty vẫn đặt quyền kiểm soát, can thiệp quá sát sao với nghệ sĩ”.
Từ lâu, các công ty giải trí Kpop áp đặt hình thức, biến nghệ sĩ thành “gà công nghiệp” không hơn không kém. Họ làm các khâu từ A đến Z, sản xuất âm nhạc, vũ đạo, đồng thời áp đặt lệnh cấm hẹn hò hoặc các hình thức hạn chế khắc nghiệt buộc nghệ sĩ phải tuân theo nếu muốn hoạt động trong ngành giải trí. Ít nhóm nhạc có thể tự sản xuất, chủ động trong việc đưa đứa con tinh thần của mình đến với công chúng như BTS. Những cách làm này khiến một số nhà phê bình gọi thần tượng Kpop là “những con rối”.
“Họ phải nỗ lực rất nhiều để mang lại sự thay đổi có ý nghĩa và vượt qua định kiến”, Kim Kim Do Heon bày tỏ.
Kim Han Sol, 20 tuổi, fan Kpop chia sẻ thêm: “Là fan Kpop lâu năm, tôi thường cảm thấy rằng thế giới Kpop hướng tới các công ty hơn là nghệ sĩ và người hâm mộ. Tôi nghĩ nên chuyển trọng tâm đi đúng hướng để các ca sĩ có thể tỏa sáng hơn trên sân khấu”.