Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) vừa khởi động chiến dịch sau khi có tin tình báo cho thấy “sự hiện diện của các phần tử khủng bố và cơ sở hạ tầng khủng bố trong khu vực Jabalya ở phía bắc Dải Gaza, cũng như nỗ lực của Hamas nhằm tái xây dựng khả năng hoạt động tại khu vực này”. Trong thực tế, cuộc tấn công mới này đã lan rộng hơn rất nhiều so với trại tị nạn Jabalya.
Xe tăng của quân đội Israel di chuyển trong khu vực gần biên giới phía nam Israel với Dải Gaza vào ngày 6/10. Ảnh: AP
Bốn nguồn tin nói với CNN rằng, Nội các Israel chưa thông qua đề xuất bao vây do tướng về hưu Giora Eiland đưa ra. Tuy nhiên, chiến dịch hiện tại có nhiều điểm tương đồng với kế hoạch mà ông Eiland đã trình bày với Nội các Israel và Knesset (Quốc hội Israel).
Một cựu quan chức quân đội cấp cao nói với CNN rằng, Nội các đã thông qua “một phiên bản” của đề xuất của ông Eiland, được biết đến với tên gọi “Kế hoạch của vị tướng”. Ông Eiland nói với CNN rằng tuyên bố này “khá chính xác” nhưng có những điểm khác biệt đáng kể giữa đề xuất của ông và những gì đang được thực hiện trên thực tế.
“Thực tế gần như toàn bộ khu vực bắc Gaza đang trong tình trạng sơ tán, hàng ngàn gia đình đã phải chạy trốn giữa những cuộc không kích dữ dội và các chiến dịch quân sự trên bộ”.
Chương trình Lương thực Thế giới
Chiến dịch này diễn ra vào thời điểm Chính phủ Israel đang xem xét nhiều kế hoạch để thay đổi tình hình chiến tranh ở Dải Gaza. Tháng trước, ông Eiland đề xuất buộc tất cả dân thường rời khỏi phía bắc Gaza, bao gồm thành phố Gaza, và sau đó cắt đứt mọi nguồn cung cấp vào khu vực. Mục tiêu là ép thay đổi cuộc chiến, làm đảo lộn tính toán của lãnh đạo Hamas Yahya Sinwar.
Đề xuất của ông Eiland không có kế hoạch cho phép dân thường quay trở lại phía bắc Gaza, Thiếu tướng về hưu Gershon Hacohen, người tham gia vào việc soạn thảo đề xuất này, nói với CNN. Tình hình đó có vẻ chắc chắn sẽ dẫn đến những cáo buộc về thanh lọc sắc tộc - điều đã được nêu lên bởi các học giả như Omer Bartov, giáo sư gốc Israel chuyên nghiên cứu về diệt chủng tại Đại học Brown (Mỹ).
Ông Eiland nói với CNN rằng, Nội các Israel “thực sự đang hành động theo khuyến nghị của tôi với ý định kiểm soát phía bắc Dải Gaza, nhưng tôi đã đề xuất thực hiện một cuộc bao vây (sau khi sơ tán dân thường) và ngăn chặn mọi nguồn cung cấp vào khu vực này”.
Ngày 7/10, người phát ngôn quân đội Israel ra lệnh cho tất cả người Palestine ở các cộng đồng cực bắc của Dải Gaza - Beit Hanoun, Jabalya và Beit Lahia - di chuyển đến Al Mawasi, một “khu vực nhân đạo” ở phía nam Gaza, nơi đã bị không kích dữ dội trong nhiều tháng qua. Hôm 12/10, quân đội Israel bổ sung các khu vực sơ tán bắt buộc, thả tờ rơi và đăng trên mạng xã hội X, yêu cầu người dân trong khu vực Nazla và nhiều khu vực khác của Jabalya rời đi. Quân đội “đang hoạt động với lực lượng mạnh mẽ chống lại các tổ chức khủng bố và sẽ tiếp tục làm như vậy trong một thời gian dài. Bạn phải rời khỏi khu vực ngay lập tức qua đường Salah al-Din đến khu vực nhân đạo”, người phát ngôn Avichay Adraee viết trên X.
“Mọi thứ kiệt quệ, mọi người kiệt sức”
Nguồn cung cấp thực phẩm vào phía bắc Gaza, vốn rất ít ỏi, dường như đã hoàn toàn ngừng lại kể từ khi quân đội Israel bắt đầu chiến dịch mới tại đây trong tuần vừa qua. Chương trình Lương thực Thế giới (WFP) nói với CNN hôm 11/10 rằng, không có xe tải lương thực nào vào phía bắc Gaza kể từ đầu tháng. “Với các trạm tiếp nhận viện trợ chính vào phía bắc Gaza đã bị đóng cửa và các nhà bếp đối tác của WFP buộc phải ngừng hoạt động, WFP không còn khả năng phân phối lương thực dưới bất kỳ hình thức nào cho các gia đình đang rất cần”, WFP tuyên bố.
Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu nói với một ủy ban của Quốc hội Israel vào tháng trước rằng, “Kế hoạch của vị tướng” rất có lý, là một trong nhiều ý tưởng đang được xem xét để thay đổi cuộc chiến ở Dải Gaza. Người Palestine ở phía bắc Gaza cho biết, trong tuần họ đã phải chứng kiến một số hành động quân sự dữ dội nhất của cuộc chiến. Lo ngại về những lệnh lặp đi lặp lại trong năm qua yêu cầu di chuyển đến những khu vực ở Dải Gaza sau đó lại bị tấn công, nhiều người đang bỏ qua lệnh sơ tán mới này.
“Ngay cả những nhu cầu cơ bản của người dân bị bao vây cũng không được đáp ứng. Không có nước uống an toàn, không có thực phẩm đầy đủ hay lành mạnh, không có thuốc men, không có điều trị, và không có bệnh viện. Bệnh viện hoạt động với công suất tối thiểu và mọi thứ kiệt quệ, mọi người kiệt sức. Ngay cả những nơi an toàn cũng bị đánh bom bằng đạn pháo và tên lửa”, một cư dân Jabalya tên là Mohammad Ibrahim nói với CNN.
Bác sĩ Hussam Abu Saifiya, Giám đốc Bệnh viện Kamal Adwan ở phía bắc Gaza, cho biết, cơ sở của ông đã nhận được thông báo từ IDF hôm 8/10 rằng, các nhân viên y tế và bệnh nhân phải sơ tán khỏi bệnh viện “trong vòng 24 giờ”. Họ không được thông báo đi đâu. Bệnh viện Al Awda và Bệnh viện Indonesia cũng nhận được lệnh tương tự, theo các quan chức địa phương. Các bệnh viện cho biết, cuộc không kích dữ dội của Israel khiến họ không thể rời đi an toàn.
Trong khi đó, bảy nỗ lực trong tuần qua của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) nhằm tiếp cận phía bắc Gaza đã “bị từ chối hoặc cản trở”, Tổng giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus nói hôm 10/10. “Nhóm không thể thực hiện việc sơ tán bệnh nhân nguy kịch từ các bệnh viện Kamal Adwan, Al-Awda và Indonesia đến Al-Ahli và Al-Shifa, do bị trì hoãn hơn 10 giờ tại các trạm kiểm soát”, lãnh đạo WHO tuyên bố trên mạng xã hội X.