Mơ hồ về triệu chứng
“Trước đến nay, sức khỏe của tôi hoàn toàn bình thường, ăn được, ngủ được, thi thoảng có đôi ba ngày chán ăn rồi lại thôi. Nhưng không ngờ sau lần khám sức khỏe định kỳ bác sỹ lại kết luận tôi bị viêm gan B giai đoạn sớm”, bác Nguyễn Văn Nghiêm (55 tuổi, ở Q.Bình Thạnh, Tp.HCM) cho biết. Nhưng “cũng may là được phát hiện sớm, chứ nếu đểu lâu thì chữa trị càng khó hơn”, bác Nghiêm chia sẻ.
Các bác sĩ cho biết, phát hiện sớm xơ gan sẽ giúp phát hiện sớm bệnh viêm gan các loại. Tuy nhiên, do đặc trưng của bệnh, trong thời kỳ đầu, triệu chứng mắc xơ gan rất “nghèo nàn” và khó phát hiện.
Có đến 50% người viêm gan trong khoảng từ 1-5 năm là không có triệu chứng gì hoặc chỉ có những biểu hiện rất thông thường như hơi mệt mỏi, hoặc kém ăn một chút, rối loạn tiêu hóa hay nước tiểu hơi vàng… Vì vậy, có không ít trường hợp được chẩn đoán bị viêm gan trong khi cơ thể không thấy có nhiều biến đổi.
50% là do rượu
Xơ gan gặp ở cả người lớn và trẻ em. Tỷ lệ người mang virus viêm gan B ở nước ta từ 10-20% dân số, trong đó bệnh nhân viêm gan B chiếm 1-2%, xếp vào loại cao hàng đầu ở châu Á. 15 năm trước đây, 80% trường hợp xơ gan ở nước ta là do virus, 10% do rượu.
Nhưng hiện nay, tỷ lệ đã thay đổi nhiều, nguyên nhân do virus chỉ chiếm khoảng 40%, nguyên nhân do bia rượu chiếm tới 50%. Chất cồn và aldéhyt trong bia rượu đang trở thành mối nguy hiểm cho gan, ngay cả với các loại rượu thuốc (ngâm thảo mộc và động vật). Thực tế, các vị thuốc bổ trong rượu chỉ có thể hấp thu một phần cồn, nhưng với chất độc aldéhyt thì không thể hấp thu.
Không chỉ có rượu, lạm dụng thuốc, từ các loại thuốc thông dụng như paracetamol trị cảm cúm đến các loại thuốc kháng sinh điều có hại cho gan. Những ai có thói quen sử dụng thuốc Bắc, thuốc Nam điều trị cũng nên cẩn trọng với những vị thuốc chưa được kiểm tra độc tính đối với gan. Thực tế, đã có những trường hợp dùng tới 50-70 thang thuốc để chữa bệnh gan, bệnh không khỏi mà chỉ càng nặng thêm.
Khám định kỳ để phát hiện sớm
Xơ gan là bệnh tiến triển chậm, khi có triệu chứng rõ ràng thì bệnh đã rất nặng với nhiều biến chứng nguy hiểm, điều trị khó khăn. Chính vì vậy, cần phải phát hiện bệnh sớm và điều trị kịp thời.
Trước khi bị xơ gan, hầu hết bệnh nhân đều mắc các bệnh lý gan mật như viêm gan do virus, nghiện rượu. Các triệu chứng của xơ gan giai đoạn đầu thường là: hơi đau ở hạ sườn phải, bụng trướng nhẹ, giãn các vi mạch ở cổ, mặt…
Cách tốt nhất để phát hiện sớm viêm gan cách tốt nhất là khám bệnh định kỳ. Tuỳ theo hoàn cảnh từng người mà 1-5 năm đi khám một lần thử chức năng gan và phát hiện virú viêm gan B và C. Siêu âm gan cũng có thể giúp bạn phát hiện bệnh, tuy nhiên hình ảnh siêu âm gan trong viêm gan độ chính xác không cao. Khi đã mắc viêm gan, hàng năm hoặc 6 tháng/lần, bệnh nhân phải đi kiểm tra xét nghiệm chức năng gan định lượng virus viêm gan trong máu và siêu âm gan.