Hơn 129 tỷ đồng sau 3 tuần phát hành, số lượng suất chiếu giảm mạnh, mất vị trí đầu bảng tổng sắp doanh thu chắc chắn là những con số nằm ngoài kỳ vọng của đạo diễn, nhà sản xuất Đất rừng phương Nam.

Có nhiều lý do khiến đứa con tinh thần của Nguyễn Quang Dũng và Trấn Thành không thể thiết lập những kỷ lục mới về doanh thu. Trong đó, những tranh cãi liên quan đến yếu tố lịch sử dẫn đến bị phản ứng gay gắt, khán giả kêu gọi tẩy chay cũng là một trong số nguyên nhân quan trọng nói trên.

Tạo độ bàn luận để mang lại hiệu ứng truyền miệng cho phim khi ra rạp là yếu tố cần và đủ trong quá trình truyền thông một tác phẩm điện ảnh. Song ranh giới giữa bàn luận và tranh cãi khá mong manh. Nếu ê-kíp phim lẫn nhà phát hành thiếu cẩn trọng, có thể là con dao hai lưỡi, kéo doanh thu của tác phẩm đi xuống.

Tranh cãi kéo doanh thu của 'Đất rừng phương Nam' đi xuống

Trong bối cảnh phòng vé Việt ảm đạm, nhiều tác phẩm thất thu liên tiếp, Đất rừng phương Nam được kỳ vọng là cú hích trong quý cuối cùng của năm nay. Tác phẩm hội tụ đủ yếu tố để có thể ghi danh vào bảng vàng top 5 phim Việt ăn khách mọi thời: ê-kíp tên tuổi, dàn diễn viên ăn khách, nhà phát hành ưu ái, không có phim đối thủ. Tiếp nữa là phim được dựng từ tiểu thuyết và bộ phim truyền hình kinh điển cùng tên đã ăn sâu vào tiềm thức khán giả.

Đúng như dự đoán, trong 3 ngày đầu chiếu sớm, bộ phim công phá bảng tổng sắp doanh thu với 45 tỷ đồng. Số lượng suất chiếu áp đảo, có thời điểm lên tới gần 5.000 suất/ngày. Với những con số ấn tượng nói trên, Đất rừng phương Nam được dự đoán nhanh chóng vượt mốc 200 tỷ đồng sau khi rời rạp.

Tuy nhiên, chỉ sau 3 ngày ra rạp, trên mạng xã hội xuất hiện những tranh cãi liên quan đến các hội nhóm Thiên Địa hội - Nghĩa Hòa đoàn, bị cho là sai lệch lịch sử, doanh thu phim bắt đầu có sự ảnh hưởng. Làn sóng kêu gọi tẩy chay, phản đối bộ phim lan rộng. Dẫu nhà sản xuất và đơn vị phát hành tìm mọi cách xử lý khủng hoảng, bằng việc chỉnh sửa tên gọi cùng các động thái khác. Song kết quả không như mong muốn. Tác phẩm của Nguyễn Quang Dũng chật vật để cán mốc 100 tỷ đồng.

Đến tuần thứ 3, phim giảm sức nóng. Theo số liệu thống kê từ Box Office Vietnam (đơn vị thống kê phòng vé độc lập), tác phẩm chỉ mang về khoảng 3-5 tỷ đồng mỗi ngày.

Sau khi Người vợ cuối cùng của Victor Vũ ra mắt, thành tích của Đất rừng phương Nam càng kém ấn tượng hơn. Số lượng suất chiếu giảm mạnh, lượng vé bán ra thấp theo từng ngày. Đến tối 3/11, doanh thu của phim đạt mốc 129 tỷ đồng, xếp thứ ba bảng tổng sắp. Với tốc độ tăng trưởng hiện tại, bộ phim chỉ dừng lại ở mức khoảng 150 tỷ đồng sau khi rời rạp.

Như đã nói ở trên, một trong số các nguyên nhân khiến phim không thể thắng lợi như kỳ vọng đến từ những tranh cãi xoay quanh tác phẩm. Đáng nói, tranh cãi này nằm ở phạm vi rộng và dần gây ra nhiều hệ luỵ nằm ngoài sự kiểm soát của ê-kíp.

Trên thực tế, đây không phải là lần đầu một bộ phim Việt chịu ảnh hưởng từ những tranh cãi. Gần nhất, tác phẩm Em và Trịnh (đạo diễn Phan Gia Nhật Linh, 2022) cũng từng bị phản ứng gay gắt do bị cho là xây dựng sai lệch câu chuyện về cuộc đời của Trịnh Công Sơn cùng những “bóng hồng” xoay quanh ông.

Doanh thu phim không đủ hòa vốn, danh ca Khánh Ly lên tiếng chỉ trích, giáo sư Michiko Yoshii thông qua luật sư gửi công văn yêu cầu nhà sản xuất phim công khai xin lỗi về việc sử dụng hình khi chưa xin phép là hệ quả cuối cùng của tác phẩm sau những ồn ào, tranh cãi.

Sự bàn tán là con dao hai lưỡi đối với phim Việt

Từ câu chuyện của Đất rừng phương Nam hay Em và Trịnh, nhà sản xuất phim Việt, ê-kíp phát hành cũng như những đơn vị liên quan sẽ rút ra nhiều bài học, theo chuyên gia Nguyễn Phong Việt.

“Sự bàn tàn về mặt dư luận để tạo ra hiệu ứng là cần thiết đối với một tác phẩm điện ảnh khi phát hành. Tuy nhiên, tranh cãi cũng là con dao hai lưỡi, có thể giết chết một bộ phim. Nhà sản xuất phải thật sự cẩn trọng trong từng chi tiết của dự án, đặc biệt là các phim có yếu tố nhân vật, bối cảnh lịch sử. Tôi thấy đáng tiếc cho thành tích doanh thu của Đất rừng phương Nam. Nếu phim không có những tranh cãi liên quan đến hội nhóm Thiên Địa hội - Nghĩa Hòa đoàn, doanh thu bộ phim hoàn toàn có thể vượt ngoài 200 tỷ đồng”, chuyên gia chia sẻ.

Ông Việt cho hay ở góc độ của nhà làm phim, phát hành, họ luôn mong muốn tác phẩm trở nên viral, tạo được độ bàn luận, hiệu ứng truyền miệng khi ra rạp. Thông qua đó, đoàn phim có thể lôi kéo khán giả đến với màn ảnh rộng. Song truyền thông, marketing ra sao để lôi cuốn người xem mà không sa đà vào những tranh cãi, có thể gây phản ứng ngược là bài học mà những người hoạt động trong lĩnh vực phim ảnh phải tính toán cẩn trọng.

“Khán giả bây giờ không dễ để dắt mũi. Họ thông minh hơn nhà sản xuất và đội ngũ marketing phim. Theo thời gian, sức mạnh của mạng xã hội và mong muốn thể hiện góc nhìn, quan điểm cá nhân từ người xem ngày càng cao. Các nhân tố trên sẽ là công cụ hữu hiệu để lan tỏa phim. Nếu dư luận tốt, bộ phim có thể đạt doanh thu cao và ngược lại".

"Trường hợp gần nhất là bộ phim Lật mặt 6: Tấm vé định mệnh của Lý Hải. Chưa bàn đến nội dung phim hay, dở, nhưng cách mà vợ chồng Lý Hải - Minh Hà làm truyền thông, khiến khán giả thương. Từ đó, khán giả ùn ùn kéo nhau ra rạp và bộ phim trở thành tác phẩm có doanh thu cao trong series Lật mặt. Ở Việt Nam, cảm xúc thương - ghét của người xem rất quan trọng đối với một tác phẩm điện ảnh”, chuyên gia kết luận.