1001 nguyên nhân gây mụn
Mụn là một bệnh của da. Mụn là kết quả của nhiều yếu tố tác động lẫn nhau gây nên. Nguyên nhân gây mụn liên quan đến hai yếu tố chính: nội tiết tố (hormon) và các vi khuẩn sống ở nang lông (vi khuẩn P. ance).
Lứa tuổi dậy thì, các hormon sinh dục tăng cao khiến tuyến bã (tuyến nhờn) hoạt động mạnh. Khi có nhiều bã nhờn được tiết ra, miệng tuyến bã có thể bị tắc nghẽn dẫn đến hình thành mụn. Không chỉ ở tuổi dậy thì mà trước chu kì kinh nguyệt, lượng hormon bị xáo trộn nên chị em cũng dễ bị mụn. Ngoài ra, một vài năm trước mãn kinh, lượng hormon thay đổi bất thường cũng có thể gây ra hiện tượng mọc mụn.
Bình thường, vi khuẩn P. ance không gây hại. Tuy nhiên, khi có quá nhiều chất nhờn và lỗ chân lông bị bít kín sẽ tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn này sinh sôi, gây viêm nhiễm dẫn đến hình thành mụn mủ và nặng hơn là mụn bọc.
Uống thuốc đặc trị về một loại bệnh nào đó cũng có thể bị tác dụng phụ làm da bị mụn. Ngoài ra, các nguyên nhân như: di truyền, mất ngủ, sự tích tụ độc tố trong cơ thể, stress, chế độ ăn uống thiếu hợp lý… cũng là nguyên nhân gây mụn.
Hy vọng gì việc thuốc tránh thai trị mụn, làm đẹp da?
Tác dụng trị mụn làm đẹp da của thuốc tránh thai được diễn giải như sau: Do thuốc tránh thai chứa chất dẫn xuất estrogen- hormon giới tính nữ có tác động tích cực với da. Chất này làm giảm mức độ sản xuất chất nhờn trên da, hạn chế tối thiểu sự xuất hiện của mụn. Sau khi sử dụng thuốc tránh thai một thời gian, da sẽ trở nên mịn màng, hồng hào đầy sức sống do cân bằng nội tiết tố, làm đẹp da ngay từ bên trong. Bã nhờn tiết ra ít hơn nên cũng giảm sự xuất hiện của mụn trứng cá, mụn đầu đen.
Thực tế, trên thế giới và cả ở Việt Nam, bác sĩ cũng kê đơn thuốc tránh thai trong điều trị mụn. Song việc dùng thuốc loại nào, liều lượng bao nhiêu phải theo đúng chỉ định của thầy thuốc. Ngay cả việc dùng để tránh thai vẫn phải đi khám để bác sĩ xem thích hợp sử dụng loại thuốc tránh thai nào và ít gây tác dụng phụ nhất.
Theo TS.BS. Phan Chí Thành, Chánh văn phòng Trung tâm đào tạo, Bệnh viện Phụ sản trung ương (Hà Nội), thuốc tránh thai là loại thuốc dùng với mục đích tránh thai và không thể dùng tùy tiện khi chưa có chỉ định của bác sĩ, đặc biệt trong trường hợp dùng với mục đích trị mụn.
Có những người có cơ địa không thích hợp nếu sử dụng thuốc tránh thai thường xuyên có thể gây hiện tượng nám da, sạm da, tàn nhang. Khi đó, việc xử lý mụn đã khó, việc trị nám tàn nhang do thuốc gây ra còn khó và tốn kém bộn phần.
Một vấn đề cần nhắc tới đó là, cũng giống như bất cứ loại thuốc nào khác, thuốc tránh thai có hai phần song song là lợi và hại. Thuốc tránh thai hàng ngày nếu sử dụng đúng cách, khoa học sẽ mang một số công dụng tốt cho cơ thể. Việc sử dụng không đúng, tùy tiện sẽ gây tác dụng phụ không mong muốn cho người dùng thuốc như: buồn nôn, nôn, rối loạn nội tiết, rối loạn kinh nguyệt, cương ngực, tăng cân, đau đầu, chóng mặt…Dùng thuốc tránh thai sai mục đích, quá liều còn gây hậu quả lâu dài như hiếm muộn, vô sinh, ung thư vú…
Một sai lầm tai hại là nhiều chị em vẫn nghĩ rằng dùng thuốc tránh thai khẩn cấp cho làn da đẹp hiệu quả nhanh hơn. Thói quen này cần phải từ bỏ ngay. Thuốc tránh thai khẩn cấp là thứ không thể lạm dụng. Dù dùng vào việc tránh thai đi chăng nữa cũng không được khuyên dùng chứ đừng nói là sử dụng bừa bãi chỉ để làm đẹp da. Thuốc tránh thai khẩn cấp không được phép uống quá 2 lần/tháng. Nếu uống quá liều, trong một thời gian dài, phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ sẽ phải đối diện với nguy cơ vô sinh.
Hiệu quả trước mắt nhưng nhiều tác dụng tai hại với sức khỏe
Với những bạn trẻ chưa lập gia đình chỉ muốn trị mụn loại nặng, an toàn nhất là nên đi khám bác sĩ chuyên khoa da liễu để được chữa trị đúng cách. Nếu bác sĩ thấy cần thiết sẽ cho dùng thuốc tránh thai và hướng dẫn dùng an toàn, hiệu quả, không được dùng tùy tiện thuốc tránh thai.
Đặc biệt lưu ý, thuốc tránh thai có thể gây tác dụng phụ đặc biệt nguy hiểm là nguy cơ hình thành cục máu đông ở hệ tim mạch. Biến chứng này có thể là căn nguyên gây viêm tĩnh mạch hoặc nghẽn mạch phổi, do đó cấm dùng viên ngừa thai ở phụ nữ có sự đông máu bất thường, có tiền sử viêm tĩnh mạch hay nghẽn mạch phổi, mắc bệnh van tim (đặc biệt van hai lá) vì dễ hình thành cục máu đông gây tai biến mạch máu não (nhất là khi có biến chứng rung nhĩ). Với các em nữ lứa tuổi học sinh, do cơ thể đang phát triển và có nhiều thay đổi trong chuyển hóa nên tốt nhất là không nên dùng loại thuốc can thiệp đến nội tiết như thuốc tránh thai, để tránh xảy ra các tình huống khó lường cho sức khỏe.
Đồng thời, thuốc tránh thai cũng chống chỉ định với một số trường hợp: phụ nữ hút thuốc lá, tăng huyết áp, phụ nữ bị đái tháo đường kèm theo biến chứng mạch máu, phụ nữ bị viêm gan, ung thư vú hay ung thư tử cung… Ngoài ra, khi đang uống viên thuốc ngừa thai phải ngưng ngay khi xuất hiện: nhức đầu nặng, các cơn động kinh, bất động lâu dài…
Để có làn da sạch đẹp, chị em không nên tự ý dùng bất kỳ loại thuốc nào theo kiểu “truyền miệng” vì nó có thể hợp với người này nhưng không hợp với người kia. Tốt nhất nên đi soi, khám da bởi các bác sĩ chuyên khoa để có hướng điều trị phù hợp và an toàn.
Ngoài ra để có làn da đẹp, giảm mụn, mọi người cần thực hiện chế độ sinh hoạt khoa học. Ăn uống điều độ, nên ăn nhiều rau quả để tăng cường chất bổ dưỡng và tránh táo bón. Không lạm dụng những gia vị cay nóng hoặc thức uống kích thích như cà phê, trà... Tránh lo lắng phiền muộn và rửa mặt sạch hằng ngày với nước sạch. Lưu ý tránh sử dụng xà bông, sữa rửa mặt không thích hợp với da mặt làm mụn nổi nhiều hơn. Khi đi ra ngoài đường cần đeo khẩu trang để tránh bụi, tia tử ngoại…