Ngày 20/01/2020, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Nghị định số 11/2020/NĐ-CP quy định về TTHC thuộc lĩnh vực KBNN (Nghị định 11), bao gồm 3 Chương, 18 Điều. Nghị định 11 có hiệu lực thi hành kể từ ngày 16/03/2020. Nghị định 11 tạo cơ sở pháp lý hoàn chỉnh, đồng bộ để điều chỉnh tất cả các TTHC thuộc lĩnh vực KBNN theo hướng cải cách, đơn giản hóa và phù hợp với các cơ chế, chính sách mới được ban hành nhằm tạo ra một cơ chế quản lý có hiệu quả, tạo thuận lợi cho các đơn vị, cá nhân trong quá trình giao dịch thu, chi với KBNN
Các TTHC được quy định trong Nghị định 11
Các TTHC tại Nghị định 11 được quy định đẩy đủ các yếu tố cấu thành theo quy định tại Nghị định số 63/2010/NĐ-CP ngày 08/06/2010 của Chính phủ về kiểm soát TTHC và Nghị định số 97/2017/NĐ-CP ngày 07/08/2017 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của các Nghị định liên quan đến kiểm soát TTHC; đồng thời, đảm bảo nguyên tắc rà soát, đánh giá lại nội dung TTHC đang thực hiện; thực hiện cải cách, đơn giản hóa, rút ngắn thời gian thực hiện và ứng dụng công nghệ thông tin để đảm bảo vừa đáp ứng tốt nhu cầu quản lý thu chi NSNN, vừa tạo điều kiện thuận lợi cho các đơn vị giao dịch với KBNN.
Đối với TTHC thuộc lĩnh vực thu và hoàn trả thu NSNN, Nghị định 11 bổ sung một số nội dung như quy định rõ thời hạn giải quyết là không quá 30 phút kể từ khi KBNN (hoặc ngân hàng hoặc cơ quan thu) nhận đủ hồ sơ của người nộp NSNN; bổ sung việc nộp tiền vào NSNN theo phương thức điện tử qua Cổng thông tin điện tử của Tổng cục Hải quan. Để quản lý tốt đối tượng nộp NSNN và tăng cường thanh toán không dùng tiền mặt, Nghị định 11 quy định việc hoàn trả NSNN bằng tiền mặt chỉ được thực hiện đối với các cá nhân, không áp dụng đối với tổ chức.
Đối với các TTHC thuộc lĩnh vực chi NSNN, Nghị định 11 quy định bao gồm: thủ tục kiểm soát cam kết chi NSNN qua KBNN; thủ tục kiểm soát thanh toán các khoản chi thường xuyên, chi sự nghiệp có tính chất thường xuyên, chi chương trình mục tiêu quốc gia, chương trình mục tiêu sử dụng kinh phí sự nghiệp; thủ tục kiểm soát thanh toán vốn đầu tư thuộc nguồn vốn NSNN; thủ tục kiểm soát, thanh toán chi phí quản lý dự án đầu tư của các dự án sử dụng vốn NSNN qua KBNN; thủ tục kiểm soát chi vốn nước ngoài qua KBNN; thủ tục hạch toán vốn ODA, vốn vay ưu đãi vào NSNN.
Theo đó, đối với nhóm TTHC thuộc lĩnh vực chi NSNN, Nghị định 11 đã rà soát, sửa đổi, bổ sung một số nội dung như bổ sung quy định về gửi, nhận và trả kết quả kiểm soát chi NSNN qua Trang thông tin dịch vụ công của KBNN; rút ngắn thời hạn giải quyết TTHC; gộp một số mẫu tờ khai và bãi bỏ một số chỉ tiêu không cần thiết trên mẫu tờ khai; bãi bỏ một số thành phần hồ sơ không cần thiết...
Các TTHC thuộc lĩnh vực đăng ký và sử dụng tài khoản tại KBNN bao gồm: Thủ tục đăng ký, sử dụng tài khoản, bổ sung tài khoản và thay đổi mẫu dấu, mẫu chữ ký của đơn vị giao dịch tại KBNN; thủ tục tất toán tài khoản của đơn vị giao dịch mở tại KBNN; thủ tục đối chiếu, xác nhận số dư tài khoản của đơn vị giao dịch tại KBNN.
Theo đó, đối với nhóm TTHC thuộc lĩnh vực đăng ký và sử dụng tài khoản tại KBNN, Nghị định11 sửa đổi, bổ sung quy định việc gửi hồ sơ và làm thủ tục qua Trang thông tin dịch vụ công của KBNN; rút ngắn thời gian giải quyết các TTHC hoặc quy định cụ thể thời hạn giải quyết TTHC là 01 ngày kể từ khi KBNN nhận đủ hồ sơ của đơn vị giao dịch; gộp một số mẫu đơn, mẫu tờ khai và bãi bỏ một số chỉ tiêu không cần thiết trên mẫu đơn, mẫu tờ khai...
Về nhiệm vụ, quyền hạn của các bộ, ngành, địa phương:
Bộ Tài chính có trách nhiệm tổ chức chỉ đạo, quản lý, giám sát, thanh tra, kiểm tra việc thực hiện các TTHC thuộc lĩnh vực KBNN; đồng thời, hướng dẫn cụ thể mức và nội dung khoản chi thực hiện cam kết chi; các khoản chi thực hiện hình thức thanh toán trước, kiểm soát sau; nội dung khoản thu NSNN sử dụng mẫu chứng từ nộp NSNN. KBNN có trách nhiệm chấp hành các quy định về TTHC thuộc lĩnh vực KBNN, đảm bảo thời hạn giải quyết của các TTHC theo đúng quy định tại Nghị định; chuẩn bị các điều kiện cần thiết để triển khai đầy đủ dịch vụ công trực tuyến.
Các bộ, cơ quan ngang bộ, các ngành, địa phương có trách nhiệm chỉ đạo các đơn vị trực thuộc chấp hành nghiêm các quy định về quản lý NSNN, quản lý đầu tư công, xây dựng và các quy định về TTHC thuộc lĩnh vực KBNN quy định tại Nghị định này; đẩy mạnh ứng dụng CNTT để sử dụng các dịch vụ công trong quá trình thực hiện các TTHC trong lĩnh vực KBNN; xây dựng cơ sở dữ liệu về các khoản thu phí, lệ phí thuộc phạm vi quản lý và tổ chức kết nối, trao đổi dữ liệu với các cơ quan, đơn vị có liên quan khác theo quy định của pháp luật.
Các đơn vị giao dịch có trách nhiệm chấp hành các quy định vể TTHC thuộc lĩnh vực KBNN được quy định tại Nghị định 11; chịu trách nhiệm về quyết định chi; quy trình, hình thức và kết quả lựa chọn nhà thầu theo quy định của Luật Đấu thầu và các văn bản hướng dẫn Luật; tính chính xác của đơn giá, khối lượng, giá trị đề nghị thanh toán; chịu trách nhiệm và chấp hành đúng chế độ, tiêu chuẩn, định mức do cơ quan nhà nước có thẩm quyền quy định; tiêu chí kỹ thuật, số lượng của tài sản mà đơn vị sử dụng NSNN mua sắm theo quy định của pháp luật; các nội dung ghi trên bảng kê nội dung thanh toán/tạm ứng; bảng thanh toán cho đối tượng thụ hưởng và các hồ sơ tài liệu khác có liên quan; chịu trách nhiệm ký hợp đồng với nhà cung cấp hàng hóa, dịch vụ phù hợp với quyết định phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu của cấp có thẩm quyền; ban hành quy chế chi tiêu nội bộ phù hợp với quy định về giao quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm của đơn vị; phê duyệt quyết toán đoàn ra phù hợp với quyết định cử đi công tác nước ngoài của cấp có thẩm quyền và dự toán đoàn ra do thủ trưởng đơn vị phê duyệt.
Liên quan đến trách nhiệm của các đơn vị giao dịch với KBNN, Nghị định 11 cũng quy định rõ các đơn vị sử dụng NSNN (trừ các đơn vị thuộc khối an ninh, quốc phòng) có trách nhiệm chuẩn bị đầy đủ các điều kiện cần thiết để sử dụng dịch vụ công khi thực hiện các TTHC thuộc lĩnh vực KBNN, cụ thể đến ngày 31/03/2020, triển khai tại tất cả các đơn vị sử dụng NSNN có giao dịch với KBNN cấp tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương; KBNN cấp thành phố, quận, thị xã thuộc tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương và đến ngày 31/12/2020, triển khai tại tất cả các đơn vị sử dụng NSNN có giao dịch với các đơn vị KBNN trên toàn quốc.
Đối với trường hợp chưa đủ điều kiện để sử dụng dịch vụ công trực tuyến mức độ 4 theo lộ trình như trên, các đơn vị sử dụng NSNN phải có văn bản gửi KBNN nơi giao dịch để tổng hợp, báo cáo Bộ Tài chính xem xét, quyết định cụ thể các đơn vị được tiếp tục thực hiện TTHC theo phương thức trực tiếp tại trụ sở KBNN, trong thời hạn 03 tháng kể từ thời hạn cuối cùng đơn vị phải tham gia dịch vụ công trực tuyến mức độ 4 với KBNN theo lộ trình như trên./.