Thông tin này được đích thân Tổng thư ký Liên đoàn bóng đá Lào, bà Kanya Keomany đưa ra trong buổi họp báo hôm thứ Sáu tại Vientiane. Những cầu thủ này phần lớn đã từng khoác áo ĐTQG Lào. Trong nhiều năm, họ không chỉ dàn xếp tỷ số mà còn tác động tới việc lựa chọn nhân sự ở các trận đấu quốc tế.
Bóng đá là môn thể thao phổ biến nhất ở Lào nhưng chưa bao giờ khởi sắc. Những năm trở lại đây, cùng với sự đi lên của nền kinh tế, những người đứng đầu bóng đá Lào đã đặt ra những tham vọng lớn. Thế nhưng thành công còn chưa thấy, nền bóng đá xứ triệu voi liên tục bị hủy hoại bởi vấn nạn dàn xếp tỷ số.
Tại Á vận hội Incheon 2014, công ty phân tích cá cược thể thao Sportradar, đối tác của Ủy ban Đạo đức FIFA, nói rằng có nhiều dấu hiệu bất thường trong trận thua 0-3 trước Saudi Arabia và 0-4 trước Malaysia của U23 Lào tại vòng bảng.
Tháng 11/2016 tại giải AFC Solidarity Cup ở Malaysia, Ủy ban kỷ luật AFC đã đình chỉ 4 cầu thủ Lào vì nghi ngờ dàn xếp tỷ số. Đây là lần đầu tiên ở một giải đấu đang diễn ra có cầu thủ bị đình chỉ vì bán độ. Một tuyên bố của AFC sau đó cho biết sự kiện này là sự khởi đầu của đại án dàn xếp tỷ số ở bóng đá Lào.
ĐT Lào tập luyện tại Singapore trong giải đấu AFF Cup 2020. (Ảnh: Lao Football News)
Tháng 2/2017, AFC đã cấm 15 cầu thủ cùng quan chức của Lào tham gia bóng đá, sau khi họ bị phát hiện thao túng kết quả các trận đấu của ĐTQG Lào và câu lạc bộ Lào Toyota FC từ năm 2014. Trong số này bao gồm ngôi sao đội trưởng Saynakhonevieng Phommapanya, người góp mặt trong thất bại 0-9 trước Việt Nam tại AFF Cup 2007. Án phạt treo giò tạm thời sau được nâng lên thành suốt đời và trên phạm vi toàn thế giới.
Cũng năm 2017, thất bại 0-4 trước Hồng Kông tại sân vận động Mong Kok của ĐTQG Lào được kết luận là bị dàn xếp. Tháng 2/2020, Ủy ban Kỷ luật và Đạo đức của Liên đoàn Bóng đá Châu Á (AFC) đã ra quyết định treo giò vĩnh viễn Khampheng Sayavutthi và Lembo Saysana, hai nhân vật chính trong trận đấu đó. Đến tháng 7, thêm thủ môn Thipphonexay Inthavongsa bị lôi ra ánh sáng và anh này cũng nhận án phạt tương tự.
Ngay tại AFF Cup 2020 vừa kết thúc cũng dấy lên nghi ngờ ở ĐT Lào. Được coi là đội tuyển tốt nhất của Lào trong nhiều năm, bởi sự tham gia của tiền đạo nhập tịch từng chơi tại Ligue 1 Billy Ketkeophomphone và ngôi sao đang ở độ chín Soukaphone Vongchiengkham, Lào đặt mục tiêu vào bán kết. Thế nhưng thành tích của họ thật thảm hại, với 0 điểm, ghi 1 bàn và thủng lưới 14.
Sau trận thua Malaysia 0-4, trên Twitter chính thức của AFF Cup xuất hiện nhiều bình luận cáo buộc cầu thủ Lào bán độ. Điều này lặp lại ở thất bại 1-5 sau đó với Indonesia. Cả hai trận đấu, Lào đều không cho thấy quyết tâm và chịu thua dễ dàng.
Những năm qua, AFC rất nỗ lực làm trong sạch bóng đá. Về phía Lào, họ cũng sẵn sàng trừng phạt thẳng tay với các trường hợp bán độ. Ông Khampheang Vongkhanti, Phó Chủ tịch Liên đoàn Bóng đá Quốc gia Lào, nói rằng các cầu thủ liên tục được giáo dục về lòng yêu nước cùng tinh thần chiến đấu vì màu cờ sắc áo, đồng thời sẵn sàng loại bỏ những kẻ tư lợi bất chấp tài năng đến đâu.
Tuy nhiên, như nhà báo John Duerden lo ngại trên tờ NewsClick, đại dịch Covid-19 đang làm phức tạp cuộc chiến chống dàn xếp tỷ số. Trong bài viết của Duerden có trích lời Steve Darby, HLV từng có 2 năm dẫn dắt ĐTQG Lào, rằng các cầu thủ ở những nền bóng đá chưa phát triển dễ dàng tham gia bán độ bởi các đề nghị quá hấp dẫn. “Làm thế nào họ có thể từ chối khoản tiền tương đương 6 tháng lương trong lúc đang bị nợ lương nhiều tháng và có gia đình phải nuôi?”, Darby nói.
Trong bối cảnh Covid-19, thu nhập cầu thủ bị giảm nghiêm trọng vì các trận đấu không được diễn ra. Ví dụ, Lào Premier League 2020 và 2021 đều bị hủy trong bối cảnh đại dịch. Những trận hiếm hoi diễn ra là cơ hội để giới cá độ và những cầu thủ hám lợi làm điều gì đó. Vậy nên không bất ngờ nếu danh sách 45 cầu thủ Lào bị treo giò mới được công bố sẽ còn được nối dài.