1001 thắc mắc: Tại sao cá voi sát thủ không ăn thịt người?

Cá voi sát thủ điển hình luôn có những khoang màu đen trên lưng, đốm trắng ở ngực và 2 bên sườn, cũng như 1 mảng trắng khác nằm trên và đằng sau đuôi mắt. Chúng có kích thước khá lớn, một con đực trưởng thành thường dài từ 6 - 8m và nặng tới hơn 6 tấn (khoảng 5.9 - 6.5 tấn). Con cái nhỏ hơn, dài khoảng 5 – 7m, với cân nặng từ 3 đến 4 tấn. Trong khí đó, con non mới sinh “chỉ” nặng khoảng 180kg, và dài chừng 2.4 m.

"Sát thủ" trên biển

Cá voi sát thủ cũng đạt vị trí quán quân trong ngôi vị loài động vật biển có vú di chuyển nhanh nhất, với tốc độ tối đa có thể đạt tới 56 km/h.

Tuổi thọ của loài động vật này phân hóa tương đối rõ rệt theo giới tính. Con cái sở hữu tuổi thọ trung bình khoảng 50 tuổi (tối đa có thể lên tới 80 - 90 tuổi), và có thể sinh sản đến khoảng 40 tuổi. Trong khi những con đực thường chỉ sống được trung bình khoảng 29 năm, và tối đa là 50 - 60 năm.

Cá voi sát thủ có mặt ở tất cả các đại dương và hầu hết các vùng biển trên trái đất, tuy nhiên chúng thường thích săn mồi ở những vùng biển lạnh vĩ độ cao và tầng nước trên cùng. Chúng thông minh, mạnh mẽ, nhanh nhẹn, cực kỳ khéo léo và là “cơn ác mộng” của loài cá heo, cá mập trắng lớn, hải cẩu, sư tử biển…

Cá voi sát thủ đặc biệt thích tấn công những chú cá voi lưng gù non. Bằng cách săn mồi theo bầy (thường là cả một gia đình gồm 3-5 con hoặc thậm chí là hai gia đình cùng kết hợp), chúng tách con cá voi con ra khỏi cá voi mẹ và sau đó liên tục “thi triển” những cú húc đầu khủng khiếp, tấn công cá voi lưng gù con cho đến khi nó tử vong.

Cá voi sát thủ sở hữu những chiêu thức kết liễu đối phương hết sức phức tạp và cũng cực kỳ hiệu quả. Một trong số đó là “tuyệt chiêu” karate chop. Tiến sĩ hải dương học Ingrid Visser, chuyên gia nghiên cứu hành vi săn mồi của loài cá voi sát thủ hơn 20 năm qua, đã mô tả chiêu thức này như sau:

Cá voi sát thủ sử dụng cái đuôi cực khỏe của nó để “lái” con cá mập lên gần mặt nước. Chúng thậm chí còn không chạm vào con cá mập, mà chỉ sử dụng lực đẩy từ đuôi, tạo ra một con sóng ngầm đẩy cá mập lên phía sát mặt nước.

Sau khi cá mập đã bị đẩy lên sát mặt nước, cá voi sát thủ sẽ ngay lập tức vung vẩy, cuộn mình lên khỏi mặt nước và dùng chiếc đuôi chặt mạnh xuống đầu con mồi, khiến nó choáng váng, thậm chí bất tỉnh”.

Hoặc cá voi sát thủ lén lút tiếp cận con cá mập từ ngay bên dưới và bất ngờ tung ra đòn tấn công vào phía bụng. Với cú húc nặng không dưới 4 tấn, cá mập trắng lớn sẽ bị choáng. Tiếp theo, cá voi sát thủ chỉ cần túm lấy con cá mập xấu số, lật ngửa nó lên và thưởng thức bữa ăn giàu protein của mình.

Vì sao không tấn công con người?

Loài vật này đang đứng ở đâu trên thước đo về trí thông minh so với tất cả các loài vật trên Trái Đất. Chúng được xếp ngang hàng với các loài linh trưởng. Chúng có khả năng tự nhận thức. Chỉ riêng khả năng này thôi đã đưa cá voi sát thủ vào danh sách 10 loài động vật cao cấp, mà con người là một trong số đó.

Một con cá voi con sẽ ở bên cạnh mẹ mình ít nhất là 2 năm. Điều này không phải là hiếm trong thế giới động vật. Nhưng điều xảy ra trong hai năm này mới thực sự đặc biệt. Trong 2 năm này, cá mẹ dạy cá con tất cả mọi thứ về cuộc sống của giống loài mình, làm cách nào để sống sót và trưởng thành trong thế giới của chúng. 

Mặc dù rất nhiều loài động vật khác cũng làm điều tương tự, nhưng điều này rất hạn chế, và cách mà những con cá con được dạy dỗ thực sự rất chi tiết và mang tính đặc thù đặc biệt, thuộc một “đẳng cấp” hoàn toàn khác biệt. 

Cách dạy dỗ của chúng mang tính thế hệ. Tức là cá voi mẹ dạy lại cho cá con những kiến thức mà chính cá mẹ đã được truyền lại bởi mẹ của nó. Những thứ này không phải là kiến thức bản năng, mà đó là những thứ liên quan tới kinh nghiệm đã được học hỏi và truyền lại cho các thế hệ sau, để cho các thế hệ sau này không bị mắc phải những sai lầm mà thế hệ trước đã gặp phải. Điều này không xảy ra ở hầu hết các loài động vật.

Phần cấu tạo não của cá voi có tế bào thần kinh gần giống với của con người. Chính vì vậy, mọi cảm xúc, hành động và khả năng phán đoán của chúng đều rất cao và chính xác. Minh chứng là khi sống ở trong môi trường nuôi nhốt và huấn luyện, cá voi có khả năng thực hiện và làm theo sự hướng dẫn của con người.

Trong thế giới của mình, có những con cá voi sát thủ thích ăn cá mập. Có những con thích ăn cá đuối. Có những con lại không thích cá mập nhưng thích hải cẩu và các loại cá khác. Có những con lại chỉ ăn những loài cá voi khác như cá voi xám, cá nhà táng, cá voi trắng, thậm chí là kỳ lân biển.

Tuy nhiên, chúng lại không hề thích thịt người, bởi vì chúng chưa bao giờ được dạy rằng con người là thức ăn. Không giống với sư tử, chúng không săn đuổi bất cứ thứ gì đang di chuyển. Cá voi đã được thế hệ trước hay bởi những con trong đàn dạy thứ gì nên ăn và không nên ăn. Bộ xương của con người dài và dày hơn bất kì loài vật khác và chúng thì không thể nuốt chửng chúng ta.