Giãn tuyến sữa thường xẩy ra nhất đối với các phụ nữ từ 40-50 tuổi và ảnh hưởng đến 1/4 số phụ nữ ở tuổi còn kinh nguyệt và cả sau mãn kinh.
Bộ ngực của người phụ nữ cấu tạo từ các mô liên kết bao gồm một hệ tuyến sữa- những đường dẫn nhỏ li ti đưa sữa về núm vú. Chứng giãn tuyến sữa xẩy ra khi một tia sữa ở phía dưới núm vú giãn ra và chứa đầy dịch. Sau đó do dịch đặc và sánh, tuyến sữa có thể bị tắc hoặc bị nghẽn.
Chứng giãn tuyến sữa không phải là triệu chứng nguy cơ ung thư, đó là một hiện tượng thay đổi bình thường ở ngực. Tuy nhiên, khi không hiểu rõ những nguyên nhân gây ra triệu chứng tốt nhất là vẫn nên đi khám .
Dấu hiệu và triệu chứng
Giãn tuyến sữa là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất của chảy dịch núm vú bất thường. Cho dù bệnh không gây dấu hiệu và triệu chứng, một số chị em có thể cảm thấy:
· Mủ trắng đục, hơi có màu xanh hoặc đen từ núm vú chảy ra
· Cứng ở trong núm vú và xung quanh mô ngực
· Tấy đỏ
· Nổi cục hoặc dày
· Núm vú bị thụt xuống
Một ổ nhiễm khuẩn như viêm vú cũng có thể phát triển trong ống dẫn sữa gây viêm và sốt. Các dấu hiệu và triệu chứng thông thường có thể tự đỡ.
Nguyên nhân
Bệnh xẩy ra khi các ống sữa gần núm vú bị tắc nghẽn và viêm. Những nguyên nhân có thể bao gồm:
· Thay đổi hormone. là chuyện bình thường và thường làm thay đổi khác biệt ở ngực, đặc biệt là khi có tuổi
· Hút thuốc. Nghiên cứu cho thấy nicotin có thể làm độc cho đối với các ống sữa gây nghẽn và viêm
· Tụt núm. Thường xuyên tụt núm vú có thể dẫn đến giãn ống dẫn sữa . Một núm vú mới bị tụt cũng có thể làm tắc tuyến sữa, gây viêm và nhiễm trùng. Núm vú mới tụt cũng có thể là dấu hiệu của một bệnh, như ung thư chẳng hạn .
· Thiếu vitamin A có thẻ gây những thay đổi bất thường trong ngực, như giãn ống dẫn sữa.
Những yếu tố nguy cơ
Hút thuốc: Những phụ nữ hút thuốc thường có nguy cơ giãn ống sữa cao hơn. Việc sử dụng nicotin đã gây những thay đổi bất bình thường trong ống dẫn sữa ở vú. Càng hút thuốc lâu ngày, nguy cơ càng nhiều.
Số lần có thai: Càng có thai nhiều lần, nguy cơ càng cao
Nhiễm trùng: Nếu những ai đã có lần bị viêm vú , nguy cơ giãn ống sữa là rất cao.
Bệnh giãn ống sữa không ảnh hưởng đến nguy cơ ung thư vú
Khi nào cần đến lời khuyên của thầy thuốc?
Cho dù bệnh giãn ống sữa không phải là dấu hiệu của ung thư vú . Nhưng việc gặp bác sĩ sớm để đánh giá những thay đổi trong vú là điều rất quan trọng. Nếu bạn có triệu chứng giãn ống sữa nên đi khám để biết tình trạng bệnh sớm.
Chiếu chụp và chuẩn đoán
Bệnh giãn ống sữa thường không có triệu chứng. Bệnh thường được phát hiện tình cờ khi chụp vú hoặc làm sinh thiết vì những lí do khác. Nếu như nghi ngờ có triệu chứng giãn ống sữa bác sĩ sẽ hỏi thêm bạn một vài câu hỏi như :
- Bạn có những triệu chứng gì ở cả hai bên vú?
- Có bị cứng hoặc đỏ vú không?
- Có bị nổi cục hoặc cứng trong vú không?
- Có những triệu chứng gì khác như sốt chẳng han?
Nếu có dịch chảy ra ở đầu vú, bạn cần để ý:
- Dịch có màu gì?
- Có nhiều không?
- Chảy từ một tia hay nhiều tia?
- Chảy tự nhiên hay phải nặn mới có dịch?
Hãy chú ý quan sát những gì xảy ra ở bộ ngực. Bác sĩ cần biết tiền sử bệnh và các triệu chứng đã có bao lâu rồi.
Dựa trên những thông tin bạn cung cấp và kết quả thăm khám còn cần một số xét nghiêm thêm như:
· Siêu âm, cho phép bác sĩ hình dung được các mô vú để đánh giá các đường dẫn sữa ở dưới núm vú
· X quang giúp bác sĩ tìm nguyên nhân chảy dịch(mủ)
· Kiểm tra dịch từ núm vú. Để làm xét nghiêm bác sĩ lấy một ít dịch từ núm vú và gửi đến phòng xét ngiệm
Biến chứng
Giãn tuyến sữa ít có biến chứng và thường gây khó chịu hơn là nguy hiểm, thường là:
· Chảy dịch từ núm vú làm cho người bệnh có cảm giác khó chịu, gây ẩm ướt thấm ra áo, làm bẩn áo gây tâm lý ngượng ngùng.
· Khó chịu. Giãn ống sữa có thể gây cho các mô xung quanh núm vú đỏ, sưng và cứng.
· Nhiễm trùng. Một ổ nhiễm khuẩn như viêm vú có thể phát triển trong ống vú bị giãn, đôi khi gây đau và sốt.
· Liên quan đến ung thư vú. Bạn có thể lo lắng về những thay đổi trong vú sẽ là dấu hiệu của ung thư. Cho dù bệnh giãn ống sữa đôi khi cũng có thể gây tổn thương mô xung quanh ống sữa bị giãn làm cho người bệnh cảm thấy như có cục u cứng, điều này thực sự có liên quan đến ung thư vú.
Chữa trị
Giãn ống sữa thường tự đỡ mà không cần chữa trị, tuy nhiên nếu các triệu chứng quá khó chịu có thể điều trị như sau:
· Kháng sinh, Bác sĩ có thể cho một liều kháng sinh từ 10-14 ngày để chống nhiễm trùng. Thậm chí khi các triệu chứng đã đỡ hẳn vẩn cần uống một đợt thuốc tổng thể. Trong khi đợi tác dụng của kháng sinh có thể dùng thêm thuốc chống viêm, giảm đau như acetaminophen (Tylenol, hoặc một số loại thuốc khác) hoặc ibuprofen (Advil, Motrin...) để cảm thấy dễ chịu hơn.
· Phẫu thuật. Nếu kháng sinh và các biện pháp tự chăm sóc không có tác dụng, có thể phẫu thuật để loại bỏ những ống sữa bị giãn. Bằng một vết rạch nhỏ xíu ở bên cạnh quầng vú(chỗ có màu xẫm). Tuy nhiên rất hiếm khi cần đến phẫu thuật đối với bệnh giãn ống sữa.
Tự chăm sóc
Một số bài thuốc dân gian, hoặc phương pháp tự chăm sóc có thể làm đỡ khó chịu cho người bệnh. Có thể tự chăm sóc mình theo các bước như sau:
· Sử dụng gạc ấm đắp lên vùng núm vú có thể giảm đau và sưng
· Hãy dùng miếng gạc sạch đệm ở áo lót để thấm dịch, không để dịch chảy thấm ra áo ngoài
· Mặc áo trong hỗ trợ. Cần mặc áo trong loại tốt để giữ cho ngực không bị kéo xuống, sẽ thấy dễ chịu hơn, ngoài ra áo trong còn giúp để giữ miếng gạo thấm dịch
· Khi ngủ cố gắng nằm nghiêng về phía đối diện với bên vú bị giãn ống sữa, như vậy người bệnh sẽ dễ chịu hơn và làm cho vú đỡ sưng.