Chương trình Giới thiệu âm nhạc Chăm được tổ chức tại sân Thái Học, Khu di tích quốc gia đặc biệt Văn Miếu - Quốc Tử Giám ngày 3/12. Sự kiện là hoạt động bên lề của hội thảo Di sản văn hóa sống và phát triển bền vững nhằm quảng bá những di sản phi vật thể đến với rộng rãi công chúng.
Đông đảo nghệ nhân và thành viên thuộc cộng đồng người Chăm hiện diện tại Văn Miếu. Họ đem đến hai nội dung chính gồm giới thiệu nhạc cụ truyền thống và trình diễn làn điệu dân ca mang đậm nét văn hóa Chămpa.
 |
Các nghệ nhân tái hiện lại những giai điệu quen thuộc của người Chăm. |
Người Chăm sớm gắn kết với cư dân các quốc gia ở Đông Nam Á qua con đường thương mại, tôn giáo và giao lưu văn hóa. Quá trình giao lưu, tiếp biến văn hóa Ấn Độ, người Chăm đã “bản địa hóa” nhiều yếu tố để tạo thành bản sắc đặc trưng của người Chăm qua cách thức hành lễ và các tập quán tín ngưỡng trong đời sống hằng ngày.
Chính vì vậy, di sản văn hóa Chăm là sợi chỉ để kết nối với cộng đồng ASEAN trong giao lưu văn hóa và phát triển du lịch ở Việt Nam. Theo quan niệm của người Chăm, mọi vật thể đều có linh hồn, điều này giúp cho âm nhạc của người Chăm gắn kết với con người một cách sâu sắc hơn.
Nghệ nhân Đàm Đăng Nhiêm giới thiệu và trình diễn cho du khách các loại nhạc cụ dân tộc như đàn Kanhi, kèn Saranai, trống Paranưng…
Tại chương trình, du khách được thưởng thức hai khúc dân ca Thei mai và Tình làng gốm nổi tiếng của dân tộc Chăm. Dưới sự thể hiện của các nghệ nhân, hai ca khúc hiện lên với phong cách, giai điệu sôi động, vui tươi.
 |
Sự kiện thu hút đông đảo du khách trong và ngoài nước tham gia. |
Hai tác phẩm này được sáng tác nhằm lan tỏa thông điệp, nâng cao ý thức bảo tồn loại hình Di sản văn hoá phi vật thể nghề làm gốm Bàu Trúc được UNESCO ghi danh vào đầu năm 2023.
Các nghệ nhân tham gia chương trình khẳng định, các giá trị của di sản văn hóa đã đến gần hơn với công chúng, từ đó kiến tạo cơ hội để di sản không những được bảo tồn mà còn được phát huy mạnh mẽ, mang đến nguồn thu mới, cải thiện sinh kế và đời sống người dân.
Ngoài lắng nghe các giai điệu độc đáo, người dân còn có cơ hội được trải nghiệm và trò chuyện cùng các nghệ nhân về loại hình nhạc cụ truyền thống của văn hóa Chăm.
Trước đó tại hội thảo sáng 1/12, bà Nikki Locke, Trưởng Ban Dự án Di sản văn hóa cho sự phát triển đồng đều của Hội đồng Anh toàn cầu cho rằng, cần có thêm sáng kiến để khuyến khích và thúc đẩy tinh thần tự nguyện hành động vì di sản văn hóa trong các cộng đồng. Việc thực hiện dự án nên ưu tiên tiếp cận nhóm người cao tuổi, trí thức trong các tộc người bởi họ là những người có sức ảnh hưởng lớn, đẩy mạnh truyền thông về vai trò quan trọng và năng lực của chính người dân địa phương trong việc bảo tồn di sản văn hóa vốn thuộc về chính họ.
Trong khuôn khổ hội thảo Di sản văn hóa sống và phát triển bền vững, sáng ngày 2/12, đông đảo du khách tham dự chương trình giới thiệu di sản âm nhạc Ba Na. Các loại nhạc cụ và văn hóa truyền thống của người Ba Na được giới thiệu như cồng chiêng, múa xoang.
Ngoài những nhạc cụ phổ biến, du khách còn được tìm hiểu các loại nhạc cụ gắn liền với đời sống và sinh hoạt của người Ba Na như đàn Ní, đàn K’ni, đàn Goong được làm bằng những vật liệu gần gũi có sẵn trong tự nhiên như gỗ, tre, bầu khô. Những nhạc cụ này tuy chế tác còn thô sơ, nhưng lại rất độc đáo về hình thức và âm thanh thể hiện. Vì thế mà âm nhạc dân gian của người Ba Na độc đáo, mang bản sắc riêng.
