Thêm phát hiện về sự độc đáo của đàn Nam Giao thời Tây Sơn tại Huế

TPO - Cùng với việc phát hiện nhiều dấu tích quan trọng liên quan đến đàn Nam Giao triều Tây Sơn tại Huế qua hai giai đoạn tổ chức khảo cổ học, giới khoa học còn chỉ ra điểm khác biệt, độc đáo của công trình cổ này mà chưa từng gặp đối với các loại hình đàn tế giao trên thế giới.
Thêm phát hiện về sự độc đáo của đàn Nam Giao thời Tây Sơn tại Huế ảnh 1

Bảo tàng Lịch sử Quốc gia Việt Nam và Sở Văn hóa - Thể thao (VHTT) tỉnh TT-Huế vừa tiến hành hội nghị báo cáo sơ bộ đợt khảo cổ giai đoạn 2 tại di tích núi Bân, phường An Tây, TP Huế.

Thêm phát hiện về sự độc đáo của đàn Nam Giao thời Tây Sơn tại Huế ảnh 2

Trước đó, được sự cho phép của Bộ VH-TT&DL, Bảo tàng Lịch sử Quốc gia Việt Nam phối hợp Sở VHTT tỉnh TT-Huế tổ chức khai quật khảo cổ giai đoạn 2 di tích quốc gia núi Bân.

Thêm phát hiện về sự độc đáo của đàn Nam Giao thời Tây Sơn tại Huế ảnh 3

Với diện tích thực hiện rộng hơn 219m2, đoàn khảo cổ tiến hành đào 7 hố ở các mặt hướng Nam, Tây, Tây Bắc, Bắc, Đông Bắc, Đông Nam của di tích núi Bân, cùng với đó là việc mở thêm hai hố ở tầng thứ 3 của ngôi đàn chạy qua khu vực trung tâm đàn tế.

Thêm phát hiện về sự độc đáo của đàn Nam Giao thời Tây Sơn tại Huế ảnh 4

Việc khảo cổ đã xuất lộ thêm nhiều dấu tích về các đoạn móng bờ kè, bậc cấp, đường ta luy, các dấu vết chân đế đàn Nam Giao triều Tây Sơn tại Huế.

Thêm phát hiện về sự độc đáo của đàn Nam Giao thời Tây Sơn tại Huế ảnh 5

Theo ông Nguyễn Ngọc Chất - Phó trưởng Phòng Nghiên cứu-Sưu tầm (Bảo tàng Lịch sử Quốc gia), kết quả nghiên cứu, khai quật, với diễn biến địa tầng và những vết tích nền móng kiến trúc được làm xuất lộ đã đem đến những nhận thức mới, có giá trị trong việc xác định quy mô, kết cấu nguyên gốc của đàn tế thời Tây Sơn ở núi Bân.

Thêm phát hiện về sự độc đáo của đàn Nam Giao thời Tây Sơn tại Huế ảnh 6

“Kết quả đó đã góp phần xác nhận núi Bân chính là nơi lập đàn tế trời đất, lên ngôi Hoàng đế của Bắc Bình vương Nguyễn Huệ, đồng thời cũng là nơi xuất phát điểm của cuộc hành binh thần tốc, táo bạo, bất ngờ tiêu diệt 29 vạn quân Thanh xâm lược”, ông Chất cho biết.

Thêm phát hiện về sự độc đáo của đàn Nam Giao thời Tây Sơn tại Huế ảnh 7
Thêm phát hiện về sự độc đáo của đàn Nam Giao thời Tây Sơn tại Huế ảnh 8

Hội nghị báo cáo sơ bộ về kết quả đợt khảo cổ giai đoạn 2 tại núi Bân cũng đã đưa ra các kết luận về kỹ thuật xây dựng, quy mô, kết cấu, niên đại xây dựng đàn tế…

Thêm phát hiện về sự độc đáo của đàn Nam Giao thời Tây Sơn tại Huế ảnh 9

Theo đó, do thời gian gấp gáp trong việc tạo lập đàn, núi Bân được ban xẻ tạo thành ba tầng đàn có hình nón cụt. Vì bề mặt núi có nhiều vị trí bị lõm hụt, không được bằng phẳng, vì vậy nơi đây được bồi đắp bằng đất laterite, đất sét vàng thuần hoặc lẫn sỏi cuội nhỏ và đá dăm, đầm kỹ tạo mặt phẳng. Ở phần chân đế đàn, đa số đều được xén thẳng, tạo thành các cạnh đế, những vị trí bị lõm hụt được xếp bó đá hoặc gạch vỡ tận dụng để tạo thành bó móng vòng quanh chân đế.

Thêm phát hiện về sự độc đáo của đàn Nam Giao thời Tây Sơn tại Huế ảnh 10

“Kết quả khai quật lần thứ hai, với diện tích khai quật được mở rộng (hơn 200m2) cùng diễn biến địa tầng và vết tích kè móng xuất lộ đã đem đến những nhận thức mới, xác định rõ ràng hơn quy mô, kết cấu của đàn tế tại núi Bân. Trong đó, điểm khác biệt, độc đáo chính là đế đàn hình bát giác, chưa từng gặp đối với các loại hình đàn tế giao trên thế giới”, ông Nguyễn Ngọc Chất thông tin.

Di tích núi Bân (tên gọi khác là hòn Thiên hay Thiêng, núi Ba Tầng, núi Ba Vành..., cao 43m, nằm ở phía nam núi Ngự Bình, phường An Tây, TP Huế) là di tích hiếm hoi còn lại của triều đại Tây Sơn trên vùng đất Huế, là nơi diễn ra những sự kiện lịch sử vô cùng quan trọng và oai hùng, gắn liền với cuộc đời, sự nghiệp và tên tuổi của Anh hùng dân tộc Quang Trung - Nguyễn Huệ. Năm 1988, Bộ VH-TT (nay là Bộ VH-TT&DL) đã xếp hạng núi Bân là Di tích Lịch sử quốc gia. Từ việc tiếp tục phát hiện nhiều dấu tích quan trọng liên quan đến đàn Nam Giao dưới triều Tây Sơn tại Huế mới đây, các nhà nghiên cứu đề xuất cần sớm chuẩn bị tư liệu, xây dựng hồ sơ xin công nhận núi Bân là Di tích Quốc gia đặc biệt.

Tin liên quan