Chuã nhêåt 16/6/2024 Nhòn ra thïë giúái 12 BAOÁ TIÏNÌ PHONG PHATÁ HAN H TÊTË CA à CACÁ NGAY TRONG TUÊNÌ [ HA  MY ] (theo theguardian.com, ngaây 07/06/2024) Taåi cuöåc hoåp thûúâng niïn cuãa Hiïåp höåi Ung thû Lêm saâng Myä nùm 2024, caác baác sô, nhaâ khoa hoåc vaâ nhaâ nghiïn cûáu àaä chia seã nhûäng phaát hiïån múái vïì caách giaãi quyïët cùn bïånh. Sûå kiïån taåi thaânh phöë Chicago, vúái sûå tham gia cuãa khoaãng 44.000 chuyïn gia y tïë, coá hún 200 baâi nghiïn cûáu têåp trung vaâo chuã àïì nùm nay. Dûúái àêy laâ toám tùæt caác nghiïn cûáu chñnh. CHÛÚNG TRÒNH THÛà NGHIÏÅM VÙÆC-XIN UNG THÛ ÀÊÌU TIÏN TRÏN THÏË GIÚÁI Sau nhiïìu thêåp kyã phaát triïín, vùæcxin ung thû cuãa NHS (Dõch vuå Y tïë Anh) ngaây caâng cho thêëy nhûäng dêëu hiïåu hiïåu quaã vaâ tiïìm nùng giuáp bïånh nhên chöëng laåi cùn bïånh naây suöët àúâi. Theo kïët quaã thûã nghiïåm maâ caác baác sô àaä goåi laâ “cûåc kyâ êën tûúång”, vùæc-xin ung thû mRNA àûúåc caá nhên hoáa àêìu tiïn trïn thïë giúái daânh cho khöëi u aác tñnh àaä giuáp giaãm möåt nûãa nguy cú tûã vong hoùåc bïånh quay trúã laåi. Dûä liïåu àûúåc trònh baây taåi höåi nghõ cho thêëy, nhûäng bïånh nhên àûúåc tiïm vùæc-xin sau khi loaåi boã khöëi u aác tñnh úã giai àoaån 3 hoùåc 4 coá nguy cú tûã vong hoùåc bïånh taái phaát sau ba nùm giaãm túái 49%. Cuöåc thûã nghiïåm thûá hai cho thêëy vùæc-xin coá thïí caãi thiïån àaáng kïí khaã nùng söëng soát cho bïånh nhên ung thû vuá sau phêîu thuêåt. Trong khi ngaây caâng nhiïìu thûã nghiïåm vùæc xin àûúåc triïín khai trïn toaân cêìu, NHS thöng baáo rùçng haâng nghòn bïånh nhên úã Anh seä nhanh choáng àûúåc àûa vaâo caác nghiïn cûáu nhû möåt phêìn cuãa kïë hoaåch “mai möëi” àêìu tiïn trïn thïë giúái, àûúåc goåi laâ Bïå phoáng Vùæc xin Ung thû. Trong chûúng trònh naây, bïånh nhên seä àûúåc tiïëp cêån ngay vúái caác thûã nghiïåm lêm saâng cho caác loaåi vùæc-xin maâ caác chuyïn gia tin rùçng seä laâ möåt bònh minh múái cuãa caác phûúng phaáp àiïìu trõ ung thû. XEÁT NGHIÏÅM DÛÅ ÀOAÁN NGUY CÚ UNG THÛ NGAÂY CAÂNG CHÑNH XAÁC Hai xeát nghiïåm múái àaä àûúåc ra nhùçm cung cêëp dêëu hiïåu caãnh baáo súám cho hai loaåi ung thû phöí biïën nhêët trïn thïë giúái - ung thû tuyïën tiïìn liïåt vaâ ung thû vuá. Xeát nghiïåm àêìu tiïn, daânh cho ung thû tuyïën tiïìn liïåt, phên tñch mêîu DNA àûúåc thu thêåp qua nûúác boåt. Noá hoaåt àöång bùçng caách tòm kiïëm caác tñn hiïåu di truyïìn trong nûúác boåt coá liïn quan àïën ung thû tuyïën tiïìn liïåt vaâ àem laåi kïët quaã chñnh xaác hún so vúái caác baâi kiïím tra tiïu chuêín. Xetá nghiïmå thû á hai la â xetá nghiïmå mauá , nhùmç dû å àoaná nguy cú ung thû vu á taiá phatá ba nùm trûúcá khi khöië u xuêtë hiïnå trïn phim chupå . Bûúcá àötå pha á nayâ co á thï í giupá nhiïuì phu å nûä àaánh baåi cùn bïånh naây vônh viïîn. AI KHUYÏËN KHÑCH MOÅI NGÛÚÂI ÀI KHAÁM UNG THÛ Möåt nghiïn cûáu àaánh giaá viïåc sûã duång cöng cuå dûåa trïn trñ tuïå nhên taåo àïí hûúáng dêîn bïånh nhên laâ rêët coá triïín voång trong viïåc giuáp bïånh nhên lïn lõch vaâ chêín àoaán ung thû nïëu hoå boã lúä caác lõch heån trûúác àoá. Nghiïn cûáu coá sûå tham gia cuãa 2.400 bïånh nhên taåi möåt trung têm ung thû úã quêån Bronx, New York (Myä), núi hêìu hïët moåi ngûúâi àïën tûâ cöång àöìng dên töåc thiïíu söë vaâ caác höå gia àònh coá thu nhêåp thêëp. Noá sûã duång MyEleanor, möåt cöng cuå aão bùæt àêìu caác cuöåc troâ chuyïån dûåa trïn AI, àûúåc caá nhên hoáa àïí tû vêën bïånh nhên. Hún möåt nûãa söë bïånh nhên (57%) àaä sûã duång MyEleanor. Trong söë nhûäng ngûúâi àaä tham gia, 58% àaä choån chuyïín sang nhaâ tû vêën con ngûúâi àïí lïn lõch nöåi soi. Caác nhaâ nghiïn cûáu kïët luêån rùçng cöng cuå naây coá thïí giuáp giaãm tyã lïå ung thû ruöåt maâ ngûúâi dên trong caác cöång àöìng naây gùåp phaãi. THUÖËC LAÂM TAN KHÖËI U RUÖÅT VA NGÙN CHÙÅN UNG THÛ PHÖÍI PHAÁT TRIÏÍN Möåt söë loaåi thuöëc àaä àem laåi kïët quaã tñch cûåc trong viïåc chöëng laåi bïånh ung thû. Theo caác baác sô, möåt loaåi thuöëc trõ liïåu miïîn dõch, pembrolizumab, coá khaã nùng “laâm tan chaãy” caác khöëi u, giuáp tùng àaáng kïí cú höåi chûäa khoãi möåt söë bïånh ung thû ruöåt vaâ thêåm chñ coá thïí thay thïë nhu cêìu phêîu thuêåt. Mötå thû ã nghiïmå lêm sanâ g cho thêyë viïcå sû ã dunå g thuöcë trûúcá khi phêuî thuêtå thay vò hoaá trõ àa ä dênî àïnë sûå gia tùng söë lûúnå g bïnå h nhên àûúcå xacá nhênå la â khöng conâ ung thû. Trong khi àoá, dûä liïåu àûúåc trònh bayâ taåi höåi nghõ cho thêëy 60% bïånh nhên àûúåc chêín àoaán mùæc caác daång ung thû phöíi sau khi sûã duång thuöëc lorlatinib vêîn coân söëng 5 nùm sau àoá maâ bïånh khöng tiïën triïín thïm. Tyã lïå naây chó laâ 8% úã nhûäng bïånh nhên àûúåc àiïìu trõ bùçng thuöëc tiïu chuêín. Caác baác sô ca ngúåi kïët quaã thûã nghiïåm laâ “chûa tûâng thêëy”, noái thïm rùçng loaåi thuöëc naây àaä ngùn chùån bïånh ung thû phöíi phaáttriïín lêu hún bêët kyâ phûúng phaáp àiïìu trõ naâo khaác trong lõch sûã y tïë. Caác baác sô cuäng cho biïët thuöëc giaãm cên laâ vuä khñ múái trong cuöåc chiïën chöëng ung thû toaân cêìu, vúái “tiïìm nùng khöíng löì” trong viïåc ngùn ngûâa caác ca bïånh múái vaâ thu nhoã khöëi u, sau khi nghiïn cûáu cho thêëy nhûäng loaåi thuöëc tiïm naây coá thïí laâm giaãm 1/5 nguy cú phaát triïín cùn bïånh. NHÛÄNG NGÛÚÂI SÖËNG SOÁT SAU UNG THÛ COÁ THÏÍ MANG THAI VA SINH CON THAÂNH CÖNG Ung thû khúãi phaát súám laâ troång têm thaão luêån chñnh úã Chicago. Möåt nghiïn cûáu cho thêëy tyã lïå ngûúâi treã mùæc bïånh úã Anh àaä tùng 24% trong hai thêåp kyã, con söë lúán hún bêët kyâ nhoám tuöíi naâo khaác. Xu hûúáng naây àaä thuác àêíy möëi quan têm múái vïì khaã nùng sinh saãn: viïåc duy trò khaã nùng mang thai thûúâng rêët quan troång àöëi vúái nhûäng ngûúâi treã tuöíi àûúåc chêín àoaán mùæc bïånh ung thû. Möåt söë phûúng phaáp àiïìu trõ, bao göìm hoáa trõ, xaå trõ vaâ phêîu thuêåt, coá thïí coá taác àöång taåm thúâi hoùåc vônh viïîn àïën khaã nùng sinh saãn cuãa möåt ngûúâi. Caác nhaâ nghiïn cûáu àaä xem xeát kïët quaã mang thai vaâ sinh con lêu daâi úã nhûäng ngûúâi söëng soát sau khi àiïìu trõ ung thû vuá. Hoå nhêån thêëy hêìu hïët bïånh nhên (73%) cöë gùæng sinh con sau khi àiïìu trõ àïìu coá thai ñt nhêët möåt lêìn. n Höåi nghõ ung thû lúán nhêët thïë giúái úã Chicago (Myä) chia seã nhûäng phaát hiïån êën tûúång vïì vùæc-xin, thûã nghiïåm thuöëc vaâ AI trong viïåc àiïìu trõ ung thû. Nhûnä g nghiïn cûuá àötå pha á trong àiïuì trõ ung thû Hanâ Quöcë àï ì xuêtë cacá be á gaiá ài hocå súmá hún àï í tùng ty ã lï å sinh Theo baoá caoá cuaã cacá nha â phên tñch taiå Viïnå Taiâ chñnh Cöng Hanâ Quöcë , viïcå taoå ra khoanã g cacá h tuöií giûaä nam va â nû ä ú ã trûúnâ g hocå se ä taoå sû å thu hutá lúná hún khi hoå àïnë tuöií kïtë hön. Tuyïn böë nayâ dûaå trïn quan niïmå rùnç g, vò hoå trûúnã g thanâ h chêmå hún, àanâ öng thûúnâ g se ä thñch phuå nû ä tre ã hún. Vï ì ly á thuyïtë , nhûnä g ngûúiâ phu å nû ä nayâ thûúnâ g kïtë hön vúiá nhûnä g ngûúiâ àanâ öng lúná tuöií hún. “Nïëu xeát khaã nùng phaát triïín cuãa nam giúái chêåm hún so vúái nûä giúái, viïåc àïí treã em gaái nhêåp hoåc súám hún möåt nùm coá thïí goáp phêìn giuáp àaân öng vaâ phuå nûä thêëy nhau hêëp dêîn hún khi hoå àïën àöå tuöíi thñch húåp àïí kïët hön”, baáo caáo vïì tònh traång suy giaãm dên söë lao àöång cho biïët. “Nïëu coá yá àõnh heån hoâ, thò nhiïìu khaã nùng seä coá yá àõnh kïët hön. Tuy nhiïn, àiïìu àoá khöng nhêët thiïët dêîn àïën thaânh cöng. Àïí caãi thiïån àiïìu naây, caác chñnh saách bao göìm sùæp xïëp caác cuöåc gùåp gúä, caãi thiïån kyä nùng xaä höåi vaâ höî trúå phaát triïín caá nhên àïí tùng sûác hêëp dêîn cuaã mötå ngûúiâ àöië vúiá ngûúiâ khacá giúiá ”. Àïì xuêët naây laâ möåt trong nhiïìu yá tûúãng àûúåc àûa ra nhùçm giaãi quyïët tònh hònh nhên khêíu hoåc cuãa Haân Quöëc. “Viïåc möåt baáo caáo nhû vêåy àaä àûúåc cöng böë taåi möåt quöëc gia dên chuã maâ khöng coá bêët kyâ sûå phï duyïåt naâo – thêåm chñ búãi möåt viïån nghiïn cûáu do nhaâ nûúác àiïìu haânh - laâ àiïìu nûåc cûúâi”, baâ Shin Gyeong-a, giaáo sû xaä höåi hoåc taåi Àaåi hoåc Hallym, cho biïët. Öng Lee Jae-myung, lanä h àaoå àanã g àöië lêpå chñnh, mö taã cacá khuyïnë nghõ cuaã baoá caoá la â “vö ly”á va â noiá thïm: “Chuná g ta cênì thûcå hiïnå cacá biïnå phapá cú banã va â chi tiïtë àï í chönë g laiå ty ã lï å sinh thêpë ”. Trïn manå g, nhûnä g lúiâ chó trñch vênî tiïpë tucå . Mötå ngûúiâ dunâ g manå g xa ä höiå Naver nhênå xetá : “Ho å thûcå sû å chó àang coi con ngûúiâ , tre ã em, nhû mötå cöng cuå sinh sanã ? Thêtå àaná g ghï túmã .” Mötå ngûúiâ khacá viïtë rùnç g àï ì xuêtë nayâ “tï å hún ca ã viïcå baoã ho å àûnâ g sinh con”, trong khi nhûnä g ngûúiâ khacá phanâ nanâ rùnç g tiïnì cuaã ngûúiâ nöpå thuï ë àa ä àûúcå sû ã dunå g àï í taiâ trúå cho baoá caoá . “Thay vaoâ ào,á ho å nïn àï ì xuêtë cacá chñnh sacá h àï í taoå möi trûúnâ g phu â húpå cho viïcå nuöi dayå con caiá ”, mötå ngûúiâ dunâ g cho biïtë . Àapá laiå nhûnä g lúiâ chó trñch, viïnå cho biïtë baoá caoá , mùcå du â do nha â nûúcá taiâ trú,å chûaá àûnå g quan àiïmí cuaã cacá tacá gia ã va â khöng nhêtë thiïtë phanã aná h quan àiïmí chñnh thûcá cuaã viïnå vï ì cacá biïnå phapá cuaã chñnh phu ã nhùmç tùng tyã lï å sinh. Tyã lï å sinh 0,72 treã em trïn mötå phu å nû ä cuaã Hanâ Quöcë la â thêpë nhêtë thï ë giúiá . Ty ã lïå nayâ thêmå chñ conâ thêpë hún ú ã thu ã àö Seoul, núi chñnh quyïnì dû å àoaná dên sö ë se ä giamã xuönë g conâ 7,9 triïuå ngûúiâ vaoâ nùm 2052, tûâ mûcá 9,4 triïuå ngûúiâ vaoâ nùm 2022. Xu hûúná g nayâ àûúcå cho la â do chi phñ nuöi dayå vaâ giaoá ducå tre ã em cao, thiïuë nha â ú ã gia á phaiã chùng cunä g nhû kyâ vonå g xa ä höiå rùnç g phu å nû ä se ä cönë g hiïnë hïtë mònh cho gia àònh thay vò giûä cên bùnç g vúiá sû å nghiïpå . Thaná g trûúcá , chñnh quyïnì thu ã àö Seoul cho biïtë ho å se ä cung cêpë 1 triïuå Won (18,5 triïuå VND) cho cacá cùpå vú å chönì g huyã bo ã quy trònh triïtå sanã . Trong khi ào,á chñnh phuã quöcë gia àang xem xetá tùng cacá ûu àaiä taiâ chñnh àïí sinh con lïn túiá 135 triïuå Won (2,5 tyã VND). Muaâ he â nayâ , mötå chûúng trònh thñ àiïmí se ä gûiã 100 ngûúiâ giupá viïcå nha â va â ngûúiâ tröng treã ngûúiâ Philippines seä àïnë Hanâ Quöcë nhùmç giamã bútá apá lûcå cho nhûnä g phu å nû ä ài lamâ , nhûnä g ngûúiâ lo sú å ho å se ä phaiã nghó viïcå nïuë co á con. n Öng Elliot Pfebve, bïånh nhên àêìu tiïn úã Anh àûúåc tiïm vùæc xin caá nhên cho bïånh ung thû ruöåt Sau ba nùm theo doäi, dûä liïåu vùæc-xin cho thêëy ung thû khöng tiïën triïín úã nhûäng ngûúâi mùæc khöëi u aác tñnh Möåt cú quan nghiïn cûáu cuãa chñnh phuã Haân Quöëc àaä gêy phêîn nöå sau khi àïì xuêët rùçng caác beá gaái nïn bùæt àêìu hoåc tiïíu hoåc súám hún möåt nùm so vúái caác beá trai, vò biïån phaáp naây coá thïí laâm tùng tyã lïå sinh cuãa àêët nûúác. Viïån nghiïn cûáu àïì xuêët caác beá gaái bùæt àêìu ài hoåc súám hún möåt nùm so vúái caác beá trai àïí mûác àöå trûúãng thaânh sau naây seä phuâ húåp nhau hún [ NGOCÅ DIÏPÅ ] (theo koreajoongangdaily.joins.com, ngaây 07/06/2024)
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==