Chứng tích lịch sử một thời
Ngày 21/7/1954, Hiệp định Geneva được ký kết, đất nước tạm thời chia đôi ở vĩ tuyến 17, với sông Bến Hải và cầu Hiền Lương làm ranh giới quân sự giữa hai miền Nam - Bắc.
![]() |
Hiền Lương - Bến Hải: Điểm đến lịch sử không thể bỏ qua. |
Trước đó, vào năm 1952, cầu Hiền Lương được người Pháp xây dựng với chiều dài 178 mét, gồm 7 nhịp và 894 tấm ván. Trong bút ký Cầu ma, nhà văn Nguyễn Tuân từng miêu tả: "Chiều dài cầu, miền Bắc - miền Nam mỗi bên giữ 89 thước nhưng ván cầu thì 450 tấm thuộc về Bắc, và như thế ta hơn mấy tấm".
![]() |
Cột cờ cũng được xây dựng theo mẫu thiết kế năm 1962 với chiều cao tương tự. |
Từ năm 1960, cây cầu này được sơn hai màu vàng (bờ Nam) và xanh (bờ Bắc), với một vạch sơn trắng ở giữa để phân định ranh giới. Nhà văn Nguyễn Tuân gọi đây là "cầu ma", "cầu giả vờ" vì nó tồn tại nhưng không có bóng người qua lại suốt những năm dài đất nước chia cắt.
Những cuộc chiến không tiếng súng
Dưới sự kiểm soát của hai chính quyền đối lập, nhiều "cuộc chiến" đặc biệt đã diễn ra tại đây:
Cuộc chiến màu sắc: Hai bên liên tục sơn lại cầu theo màu của mình, cuối cùng thống nhất thành hai màu vàng - xanh.
Cuộc chiến loa phóng thanh: Hai bờ liên tục đấu khẩu qua hệ thống loa công suất lớn.
![]() ![]() ![]() ![]() |
Cầu Hiền Lương nhìn từ trên cao. |
Cuộc chiến cột cờ: Phía Bắc dựng cột cờ cao nhất giới tuyến (38,6m) với lá cờ rộng 134m². Trong giai đoạn 1956 - 1967, các chiến sĩ công an giới tuyến đã treo 267 lá cờ với nhiều kích cỡ khác nhau.
Công cuộc phục dựng và phát triển du lịch
Năm 1967, chính quyền miền Nam cũ đã ném bom đánh sập cầu Hiền Lương. Đến năm 2001, cây cầu được phục dựng nguyên bản theo thiết kế cũ, bên cạnh cây cầu mới dài 230m, rộng 11,5m được xây dựng năm 1996.
![]() ![]() ![]() ![]() |
Điểm đến thu hút nhiều du khách thăm quan, du lịch. |
Cột cờ Hiền Lương cũng được khôi phục theo mẫu thiết kế năm 1962, với phần đài bên dưới được bổ sung tranh gốm sứ tái hiện những khoảnh khắc hào hùng của quân và dân ta.
Khu di tích Hiền Lương - Bến Hải ngày nay bao gồm nhiều công trình quan trọng: Nhà liên hợp và Nhà trưng bày "Vĩ tuyến 17 và khát vọng thống nhất", nơi lưu giữ tư liệu lịch sử; Hệ thống loa phóng thanh bờ Bắc, minh chứng cho cuộc đấu tranh kiên cường bằng âm thanh; Đồn Công an Hiền Lương, tái hiện hình ảnh những người lính bảo vệ cột cờ; Cụm tượng đài "Khát vọng thống nhất", biểu tượng của tinh thần đoàn kết dân tộc.
Điểm đến lịch sử - văn hóa đáng nhớ
Hiền Lương - Bến Hải là nơi lưu giữ ký ức chiến tranh và là địa danh du lịch đặc biệt, giúp du khách hiểu rõ hơn về lịch sử dân tộc. Ngày nay, nơi đây trở thành điểm tham quan lý tưởng cho những ai yêu thích tìm hiểu về những năm tháng đấu tranh gian khổ của đất nước.
![]() ![]() ![]() ![]() |
Mỗi ngày, địa điểm này đón hàng nghìn lượt du khách đến tìm hiểu và thăm quan. |
Dương Văn Khánh (du khách), sau hành trình xuyên Việt, đã chia sẻ cảm xúc khi đến đây: "Đứng tại cột cờ Hiền Lương, tôi cảm thấy vô cùng xúc động và tự hào trước những chiến đấu, hy sinh của cha ông".
Đôi bờ Hiền Lương - Bến Hải sẽ mãi là biểu tượng của ý chí kiên cường, khát vọng hòa bình và sự thống nhất của dân tộc Việt Nam.