Tổng giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus trình kế hoạch này đến các quốc gia thành viên sau khi nói rằng nỗ lực điều tra bị cản trở vì thiếu dữ liệu thô về những ngày đầu dịch bệnh COVID-19 lây lan ở Trung Quốc.
Cuộc điều tra giai đoạn hai sẽ đòi hỏi điều tra về con người, động vật hoang dã tại các khu chợ ở Vũ Hán, bao gồm chợ đầu mối Hoa Nam, ông Tedros cho biết.
Cuộc điều tra cũng yêu cầu “kiểm toán các phòng thí nghiệm và cơ sở nghiên cứu hoạt động ở khu vực phát hiện những ca mắc đầu tiên được phát hiện vào tháng 12/2019”, ông Tedros nói.
Các nhà ngoại giao cho biết, tại cuộc họp lần này, Trung Quốc tiếp tục lên tiếng phản đối. “Kế hoạch này không phải cơ sở cho những nghiên cứu trong tương lai”, đại diện Trung Quốc nói.
Một nhóm chuyên gia do WHO dẫn đầu sau khi dành 4 tuần ở Vũ Hán cùng các nhà nghiên cứu Trung Quốc đã nói trong kết luận đưa ra hồi tháng 3 rằng virus corona mới có thể lây từ dơi sang người thông qua động vật trung gian khác.
Nhưng nhiều quốc gia, trong đó có Mỹ, và một số nhà khoa học yêu cầu phải điều tra thêm nữa, nhất là Viện Virus học Vũ Hán, nơi đã tiến hành nhiều nghiên cứu về dơi.
“Tìm nguồn gốc virus là bài tập khoa học phải tách biệt với chính trị. Để làm điều đó, chúng tôi chờ đợi Trung Quốc hỗ trợ giai đoạn tiếp theo của tiến trình khoa học này bằng cách chia sẻ tất cả dữ liệu liên quan trên tinh thần minh bạch”, ông Tedros nói.
Trung Quốc nói lý thuyết cho rằng virus có thể thoát ra từ phòng thí nghiệm ở Vũ Hán là “vớ vẩn” và nhiều lần cho rằng “chính trị hoá” vấn đề sẽ cản trở cuộc điều tra.
Tại cuộc họp báo thường kỳ hôm qua, khi được hỏi về phát biểu trong cuộc trước đó của ông Tedros kêu gọi Trung Quốc cung cấp thêm dữ liệu, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên nói rằng một số dữ liệu không thể được sao chép hay đưa ra khỏi Trung Quốc vì liên quan đến thông tin cá nhân.
Ông Triệu cũng bác bỏ lời ông Tedros rằng đã có “nỗ lực thúc đẩy sớm” để loại bỏ lý thuyết nói rằng virus đã rò rỉ từ phòng thí nghiệm virus ở thành phố miền trung Trung Quốc. Ông Triệu nói thêm rằng nhóm chuyên gia đến Vũ Hán hồi tháng 3 “đã đồng ý rằng giả thuyết rò rỏ từ phòng thí nghiệm gây ra đại dịch là cực kỳ khó xảy ra”.
Để đi đến kết luận đó, ông Triệu nói rằng nhóm nghiên cứu đã thăm nhiều cơ sở nghiên cứu và phòng thí nghiệm sinh học ở Vũ Hán, để có những “trao đổi khoa học thực chất và chuyên sâu”.
