Hồ sơ mà Tiền Phong có được cho thấy khi cựu Chủ tịch VN Pharma Nguyễn Minh Hùng gặp Võ Minh Cường (giám đốc Cty Hàng hải Quốc tế H&C)để bàn việc nhập thuốc H-Capita của Cty Helix Canada thì Cường đã móc nối với một người tên Raymundo ở Philippines. Raymundo lúc ấy chỉ cung cấp cho Cường giấy bán hàng tự do của thuốc H-Capita ở Canada và Giấy chứng nhận thực hành sản xuất tốt GMP của Bộ Y tế Canada cấp.
Chỉ với hai giấy này thì Hùng và Cường không thể xin Cục Quản lý dược cấp visa cho H-Capita được. Từ đây, Hùng chỉ đạo thuộc cấp thuê dược sĩ Phạm Minh Thông viết hồ sơ kỹ thuật thuốc H-Capita, đồng thời làm “Tiêu chuẩn và phương pháp kiểm nghiệm thuốc”. Điều đáng nói, là Phạm Minh Thông viết hồ sơ chỉ dựa trên giấy bán hàng tự do và lấy hoạt chất tương tự với thuốc H-Capita có sản xuất ở Việt Nam để làm nên bộ hồ sơ kỹ thuật, hướng dẫn sử dụng cũng như tiêu chuẩn và kiểm nghiệm.
Có được “bảo bối” này, VN Pharma đã hợp thức hồ sơ nộp Cục Quản lý dược để xin visa nhập thuốc về Việt Nam. Theo điều tra, trong hồ sơ nộp lên Cục quản lý dược có một số nội dung không thống nhất như giấy bán hàng tự do và tiêu chuẩn và phương pháp kiểm nghiệm thuốc cũng như hướng dẫn sử dụng. Trong đó, thành phần tá dược, hạn dùng, nhiệt độ bảo quản... ghi sai tên hoạt chất chính.
Là người kết nối và tiến hành các thủ tục ban đầu để đưa thuốc H-Capita về cho Hùng, khi khai với cơ quan điều tra, Võ Mạnh Cường thừa nhận là không biết nguồn gốc cũng như nơi nào sản xuất ra thuốc ung thư H-Capita. Quá trình điều tra cơ quan chức năng còn phát hiện ra trên các thùng hàng thuốc H-Capita có dán tem kiểm tra an ninh tại sân bay Ấn Độ và dán tem vận chuyển từ sân bay Ấn Độ về Singapore. Những bất thường này đã được An ninh Việt Nam gửi Ấn Độ, Singapore và Canada về hỗ trợ tương trợ tư pháp nhưng đến nay chưa có kết quả?!
Trong một động thái khác, qua xác minh mã số, mã vạch in trên vỏ hộp thuốc H-Capita, Cục Tiêu chuẩn đo lường chất lượng Bộ Công Thương cũng xác định mã vạch, mã số trên vỏ hộp thuốc H-Capita không được đăng ký bởi quốc gia nào. Ngoài ra, kết quả điều tra giấy chứng nhận hàng tự do và giấy chứng nhận thực hành sản xuất thuốc tốt GMP là giả.
Ngày 30/9/2014, Bộ Ngoại giao có công văn gửi Cục An ninh chính trị nội bộ- Bộ Công an trả lời kết quả xác minh địa chỉ 392 Wilson Ave, Toronto - Canada không có công ty nào tên Helix Pharmaceuticals Inc, có số, ngày đăng ký kinh doanh như hồ sơ nộp ở Cục quản lý dược. “Như vậy có cơ sở để xác định lô thuốc H-Capita do Công ty VN Pharma nhập khẩu vào Việt Nam vào ngày 11/4/2014 là thuốc không rõ nguồn gốc xuất xứ”- kết luận điều tra của Bộ Công an nêu rõ.
Tiếp đó, ngày 22/4/2015, Hội đồng giám định Bộ Y tế cũng đã có kết luận giám định thuốc H-Capita trên và kết luận thuốc kém chất lượng, không được sử dụng làm thuốc chữa bệnh cho người.
Bằng chứng là các kiểm nghiệm chỉ tiêu về mô tả màu sắc và tạp chất liên quan đều không đạt theo tiêu chuẩn cơ sở. Theo đó, màu sắc theo tiêu chuẩn cơ sở phải là màu đỏ nhưng viên thuốc có màu hồng. “Phần tạp chất liên quan, phần tạp không định danh lớn nhất” theo tiêu chuẩn cơ sở phải dưới 0,1% nhưng thuốc thành phẩm có chỉ tiêu lên tới 0,17%.
Ngoài ra, tờ hướng dẫn sử dụng, nhãn vỉ thuốc, nhãn hộp thuốc H-Capita có những nội dung không trùng khớp với tờ hướng dẫn sử dụng, nhãn vỉ thuốc và nhãn hộp thuốc như trong thiết kế hồ sơ đơn hàng nhập khẩu thuốc thành phẩm chưa có số đăng ký đã được Cục quản lý dược phê duyệt. Điều đáng nói là khi kiểm tra, cơ quan chức năng phát hiện tờ hướng dẫn sử dụng thực tế và tờ được phê duyệt ghi khác nhau về thành phần tá dược, thậm chí không ghi số điện thoại, số fax của nhà sản xuất.
Những bằng chứng về thuốc giả càng lộ rõ khi cơ quan chức năng kiểm tra một số hộp thuốc H-Capita của lô thuốc 93.000 hộp này cho thấy, có hộp thuốc có 2 tờ hướng dẫn sử dụng, có hộp không có tờ nào; nhiều vỉ thuốc rỗng không có viên nào. Nhiều hộp đóng 4 vỉ trong khi theo quy cách là 3 vỉ/hộp. “Điều này cho thấy thuốc H-Capital được sản xuất, gia công không được kiểm nghiệm đảm bảo chỉ tiêu, chất lượng trước khi xuất xưởng”, bản kết luận nêu.
“Nếu nói khi cấp phép không biết thuốc này là thuốc giả thì vô lý. Công ty nước ngoài cung cấp thuốc là công ty ma như thế, chỉ cần lên mạng tìm tên thuốc H-Capita là ra ngay có công ty nào phân phối hay không, làm sao có thể dễ dàng qua mặt Cục Quản lý dược như vậy được. Tôi nghi ngờ có sự bao che ở đây. Đáng lo nữa là có 7 mặt hàng khác do VN Pharma nhập về đã bán hết rồi”.
Bà Phạm Khánh Phong Lan - Đại biểu quốc hội
Nguyên thẩm phán Nguyễn Minh Cảnh đặt vấn đề những bị cáo trong vụ VN Pharma sao không bị truy tố về tội buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh theo điều 157 BLHS 1999 mà lại bị truy tố về tội buôn lậu? Theo ông Cảnh, nếu bị truy tố về tội buôn bán hàng giả theo điều 157 BLHS 1999 thì khung hình phạt sẽ cao hơn, xứng với tội danh của các bị cáo hơn là khung 12 năm tù của tội buôn lậu mà tòa đã tuyên cho các chủ mưu trong vụ VN Pharma.
