Hai công trình được vinh danh trong lần đầu trao giải là Ứng dụng công nghệ tiên tiến sản xuất vắc-xin phòng bệnh cho người của GS.TSKH Hoàng Thủy Nguyên và cố GS.TSKH Đặng Đức Trạch; công trình Công nghệ sản xuất tinh quặng sắt thép và vật liệu xây dựng không nung từ bùn đỏ của TS Vũ Đức Lợi và TS Nguyễn Văn Tuấn.
GS.VS Châu Văn Minh, Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam nói về ý nghĩa hai công trình: “Có người hỏi tôi tình hình bệnh bại liệt và bệnh dịch tả ở Việt Nam như thế nào? Tôi có thể tự tin trả lời rằng, trí tuệ và sự cống hiến trong nghiên cứu vắc-xin của GS.TSKH Hoàng Thủy Nguyên và GS.TSKH Đặng Đức Trạch đã giải quyết được căn bệnh nguy hiểm này không những ở Việt Nam mà còn trên một số quốc gia khác”. GS.TSKH Hoàng Thủy Nguyên cho biết thêm, Việt Nam đã thanh toán được bệnh bại liệt từ năm 2000 trong khi đó thế giới phải đến 2018 mới có thể thanh toán được bệnh bại liệt. GS Châu Văn Minh tiếp lời: “Về lượng chất thải bùn đỏ từ sản xuất Alumin ở Tây Nguyên có nguy hại như nào? Tôi cũng xin được trả lời, với sự cống hiến của các nhà hóa học, chất thải nguy hại đó trở thành nguyên liệu để sản xuất sắt, thép và vật liệu xây dựng tiên tiến thân thiện với môi trường”.
Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam phát biểu, với sự cống hiến của hai GS Hoàng Thủy Nguyên và GS Đặng Đức Trạch, Việt Nam chúng ta đã được thế giới công nhận thanh toán hoàn toàn bệnh bại liệt và bệnh dịch tả.
Với dự án sản xuất tinh quặng sắt thép và vật liệu xây dựng không nung từ bùn đỏ, các tác giả đã nghiên cứu biến chất thải này thành nguyên liệu sắt, mang lại lợi ích kinh tế, giải quyết được vấn đề môi trường, tận thu nguồn thải để thành vật liệu xây dựng là gạch không nung.
GS.VS Nguyễn Văn Hiệu, nguyên Chủ tịch Viện Khoa học và Công nghệ Việt Nam, ủy viên hội đồng giải thưởng tâm sự, ông đánh giá rất cao hai công trình được giải thưởng này. Ông cho biết, với công trình bùn đỏ, chúng ta đã có chìa khóa mở ra hướng giải quyết khối lượng bùn đỏ khổng lồ ở Tây Nguyên. “Nếu thảm họa bùn đỏ ở Tây Nguyên xảy ra thì mức độ nguy hiểm bằng nhiều lần thảm họa Formosa”. GS nói vui thêm, ông lo sợ lễ trao giải sang năm không có được công trình có ứng dụng xuất sắc như hai công trình lần này. Cũng tại lễ trao giải sáng qua, GS.VS Nguyễn Văn Hiệu đã phát động giải thưởng Trần Đại Nghĩa lần thứ 2, dự kiến trao giải ngày 20/5/2017.
