Đó là ý kiến của Đại sứ Việt Nam tại Mỹ Hà Kim Ngọc và Đại sứ Mỹ tại Việt Nam Daniel Kritenbrink khi trả lời báo chí nhân kỷ niệm 25 năm bình thường hóa quan hệ Việt – Mỹ.
Đại sứ Kritenbrink cho biết, quan hệ Việt Nam - Mỹ hiện nay đã phát triển rộng khắp trên các lĩnh vực, từ thương mại, phát triển, giáo dục, y tế, năng lượng, an ninh…Mỹ ủng hộ một nước Việt Nam vững mạnh, độc lập và thịnh vượng.
Trong khi đang hợp tác với nhau để bảo đảm hòa bình, thịnh vượng, an ninh, xây dựng niềm tin chiến lược giữa hai quốc gia, hai nước vẫn luôn nhớ đến và giải quyết những vấn đề trong quá khứ. Mỹ đã và đang giúp Việt Nam xử lý các vấn đề chiến tranh để lại, như xử lý chất độc da cam ở sân bay Đà Nẵng và Biên Hòa, tháo gỡ vật liệu chưa nổ ở miền Trung, và điều trị cho những người khuyết tật do chiến tranh.
Đại sứ cho biết hai bên sẽ tiếp tục hợp tác với nhau trong lĩnh vực là tìm kiếm những người mất tích ở cả hai phía trong cuộc chiến.
“Chúng tôi rất biết ơn Việt Nam về sự hợp tác liên tục trong suốt những năm qua để tìm kiếm những người Mỹ mất tích trong chiến tranh và đến nay đã tìm kiếm được 773 bộ hài cốt của quân nhân Mỹ”, Đại sứ Mỹ nói.
Ông cho biết phía Mỹ sẽ tiếp tục hỗ trợ Việt Nam để tìm kiếm bộ đội Việt Nam mất tích trong chiến tranh. Điều này sẽ giúp xây dựng lòng tin giữa hai quốc gia.
Mới đây nhất, ngày 8/7, Cơ quan Phát triển Quốc tế Mỹ (USAID) ký bản ghi nhớ với Cơ quan Việt Nam tìm kiếm người mất tích để cung cấp cho Việt Nam công nghệ hiện đại và tốt nhất để phân tích và tách chiết ADN nhằm hỗ trợ các nỗ lực của Việt Nam về tìm kiếm và xác định danh tính của hơn 200.000 quân nhân Việt Nam mất tích trong chiến tranh. Công tác tìm kiếm, khai quật và định danh hài cốt từ chiến tranh có vai trò cực kỳ quan trọng cả về văn hóa và tinh thần đối với cả hai nước.
Đại sứ Mỹ tại Việt Nam Daniel Kritenbrink trong cuộc gặp báo chí nhân dịp 25 năm bình thường hóa quan hệ Việt - Mỹ. (Ảnh: DN). “Tổng thống Donald Trump và hai người tiền nhiệm của ông đều khẳng định sự tôn trọng mỗi quốc gia dành cho nhau đối với độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ và thể chế chính trị của mỗi nước. Thành công của các bạn là thành công của chúng tôi, thịnh vượng của các bạn là thịnh vượng của chúng tôi. Chúng tôi hết sức lạc quan về những thành tựu chúng ta sẽ đạt được trong 25 năm tiếp theo”, Đại sứ Kritenbrink khẳng định.
Ba điểm nhấn
Đại sứ Việt Nam tại Mỹ Hà Kim Ngọc cho rằng quan hệ Việt – Mỹ có 3 điểm nhấn.
Thứ nhất, với tầm nhìn và quyết tâm chính trị của các thế hệ lãnh đạo hai nước, hai bên đã vượt qua nhiều khó khăn, trở ngại, gác lại quá khứ, hướng tới tương lai, xác lập quan hệ đối tác toàn diện, trên cơ sở tôn trọng Hiến chương Liên hợp quốc (LHQ), tôn trọng độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ và thể chế chính trị của nhau.
Những nguyên tắc này đã và đang được thể hiện xuyên suốt trong các lĩnh vực hợp tác giữa hai nước, trên cơ sở đó, hai bên đã thực hiện nhiều chuyến thăm cấp cao, thông qua các bản tuyên bố chung quan trọng, các thỏa thuận hợp tác, hình thành các cơ chế, khuôn khổ đối thoại song phương và đa phương.
Thứ hai, hợp tác Việt – Mỹ đã đạt được một tầm mức mà không ai có thể hình dung cách đây 25 năm, xét từ cả phạm vi và mức độ hợp tác. Không chỉ quan hệ chính trị, ngoại giao, mà các lĩnh vực khác, như kinh tế, thương mại, đầu tư, an ninh, quốc phòng, giáo dục, văn hóa, giao lưu nhân dân, khoa học công - nghệ; từ các lĩnh vực song phương, khu vực, cho đến hợp tác trên phạm vi toàn cầu… đều ghi nhận những kết quả vượt bậc.
Hợp tác kinh tế-thương mại–đầu tư trở thành trọng tâm và là động lực quan trọng cho sự phát triển của quan hệ song phương trong suốt 25 năm qua. Kim ngạch thương mại hàng hóa hai chiều đã tăng hơn 170 lần, từ 450 triệu USD năm 1995 lên 77,6 tỷ USD vào năm 2019. Mỹ hiện là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam và Việt Nam là thị trường xuất khẩu có tốc độ tăng cao nhất của Mỹ trong các đối tác Đông Nam Á.
Mặc dù chịu tác động của đại dịch COVID-19, thương mại hai chiều 6 tháng đầu năm 2020 vẫn tăng gần 10% so với năm 2019. Các doanh nghiệp Mỹ tiếp tục quan tâm, mở rộng đầu tư tại Việt Nam, trong khi ngày càng có nhiều doanh nghiệp Việt Nam quan tâm đầu tư tại Mỹ.
Quan hệ an ninh-quốc phòng chứng kiến những bước phát triển vững chắc, không chỉ về giải quyết hậu quả chiến tranh, mà còn mở rộng sang tác đào tạo quân y, hợp tác cứu trợ nhân đạo, hỗ trợ thảm họa, gìn giữ hòa bình.
Lần đầu tiên, Chính phủ Mỹ cấp ngân sách qua Bộ Quốc phòng để hỗ trợ Việt Nam tìm kiếm bộ đội mất tích trong chiến tranh. Việt Nam đã hai lần đón tàu sân bay Mỹ thăm chính thức vào tháng 3/2018 và tháng 3/2020. Hai bên tiếp tục mở rộng hợp tác an ninh trong các lĩnh vực như chia sẻ thông tin, nâng cao năng lực phòng chống khủng bố, an ninh mạng, an ninh nguồn nước...
Bên cạnh đó, giao lưu nhân dân không ngừng được tăng cường, thông qua việc hằng năm có hơn 800.000 lượt du khách Mỹ lựa chọn Việt Nam là điểm đến, hơn 31.000 du học sinh Việt Nam đang học tập, nghiên cứu tại Mỹ, đứng đầu trong số các nước Đông Nam Á. Hiện nay, hai bên cũng hợp tác tích cực trong ứng phó đại dịch COVID-19 và từng bước phục hồi kinh tế sau dịch bệnh.
Thứ ba, quan hệ Việt – Mỹ không chỉ có ý nghĩa đối với hai nước mà còn đóng góp tích cực cho việc duy trì hòa bình, ổn định, hợp tác và tôn trọng luật lệ tại Ấn Độ Dương-châu Á–Thái Bình Dương và trên thế giới.
Hai nước đã và đang tích cực phối hợp xử lý các vấn đề quốc tế và khu vực, trong đó có những vấn đề quan trọng như biển Đông, Mekong, bán đảo Triều Tiên, các diễn đàn ASEAN, Diễn đàn Hợp tác quốc tế châu Á-Thái Bình Dương (APEC), LHQ… Trong năm nay, mảng hợp tác này càng được thể hiện rõ nét khi Việt Nam là Chủ tịch ASEAN và là nước Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an LHQ.
Đại sứ Ngọc cho rằng quan hệ Việt – Mỹ có nhiều thuận lợi, thể hiện ở 3 điểm: Thứ nhất, chúng ta có quyết tâm chính trị và sự ủng hộ mạnh mẽ của cả hai bên đối với việc làm sâu sắc hơn nữa hợp tác Việt – Mỹ.
Thứ hai, còn nhiều dư địa để thúc đẩy quan hệ trong thời gian tới, như đầu tư, hợp tác giữa các địa phương, khoa học - công nghệ, ứng phó với các thách thức an ninh phi truyền thống, phối hợp xử lý các vấn đề quốc tế và khu vực…
Thứ ba, quá trình xây dựng lòng tin sau 25 năm đã đạt bước tiến lớn, tạo cơ sở cho hai bên xem xét, thúc đẩy các ý tưởng hợp tác mới trong thời gian tới, kể cả trong khuôn khổ song phương và đa phương.
Đại sứ cũng cho rằng hai nước cần tiếp tục phối hợp xử lý các thách thức do những biến động phức tạp của tình hình khu vực và thế giới, trong đó có việc duy trì hòa bình, ổn định, an ninh, tôn trọng luật pháp quốc tế, giải quyết hòa bình các tranh chấp ở biển Đông và khu vực châu Á–Thái Bình Dương nói chung; ứng phó hiệu quả với đại dịch COVID-19, phục hồi phát triển kinh tế và giao thương giữa hai nước; giải quyết một số vấn đề tồn đọng trong quan hệ hai nước.
