Bác sĩ chuyên khoa 1 Huỳnh Công Trứ, Phó giám đốc Bệnh viện Đa khoa Tâm Trí Đồng Tháp cho biết viêm ruột thừa cấp là biến chứng thường gặp trong thai kỳ cần phải phẫu thuật ngay. Viêm ruột thừa ở thai phụ thường nặng và diễn biến nhanh hơn người bình thường vì tình trạng thai nghén vốn đã làm tổn thương ruột thừa, dễ dẫn đến thủng ruột và gây viêm phúc mạc toàn thể. Bệnh có thể ảnh hưởng tới thai, làm sảy thai hoặc đẻ non.
Viêm ruột thừa là cấp cứu ngoại khoa phổ biến, chiếm 30 đến 60% ca phẫu thuật cấp cứu ổ bụng. Phương pháp điều trị duy nhất là phẫu thuật. Bệnh tiến triển nhanh nên cần chẩn đoán sớm và phẫu thuật kịp thời để tránh các biến chứng nguy hiểm, thậm chí tử vong. Cắt ruột thừa bằng kỹ thuật nội soi áp dụng cho những bệnh nhân bị viêm ruột thừa cấp chưa có biến chứng, đau ở hố chậu phải, thời gian đau bụng dưới 24 giờ. Người bị bệnh mạch vành, người cao tuổi mắc bệnh mãn tính, người có tiền sử phẫu thuật viêm phúc mạc, nhiễm khuẩn tại chỗ thành bụng không được chỉ định áp thực hiện kỹ thuật này.
Bác sĩ Đoàn Hữu Nghĩa, Phó Trưởng Khoa sản cho biết Bệnh viện Tâm Trí Đồng Tháp đã tiếp nhận và điều trị cho nhiều nữ bệnh nhân bị viêm ruột thừa cấp khi đang mang thai. Các trường hợp phát hiện khi thai còn nhỏ, triệu chứng viêm ruột thừa có biểu hiện như ở người bình thường: đau hố chậu bên phải, có phản ứng thành bụng, sốt nhẹ từ 37,5 đến 38 độ C, buồn nôn, thử máu thấy số lượng bạch cầu tăng…
Phụ nữ có thai thường khó khám ruột thừa vì tử cung to đẩy manh tràng và ruột thừa lệch khỏi vị trí bình thường, do đó điểm đau không còn điển hình nữa. Để dễ dàng phát hiện, bác sĩ phải đặt bà bầu nằm nghiêng bên trái để tử cung đổ sang trái và lộ hố chậu phải, khi ấn vào bệnh nhân kêu đau thì đúng là ruột thừa bị viêm. Bệnh nhân có thể nằm ngửa rồi dùng tay đẩy tử cung sang phải, tử cung chạm vào ruột thừa, gây đau nhói hố chậu phải nếu là viêm ruột thừa.
Các trường hợp thai đã lớn, điểm đau có thể ở cao hơn như dưới góc gan phải hoặc vùng thượng vị quanh rốn. Bác sĩ lưu ý: Phụ nữ mang thai ở 3 tháng đầu có hiện tượng nôn do viêm ruột thừa dễ bị nhầm với nôn do ốm nghén. Ngoài ra dễ bị nhầm với viêm phần phụ phải, chửa ngoài dạ con, nang buồng trứng xoắn hoặc dọa sảy thai.
Ở cuối thai kỳ, viêm ruột thừa không gây co cứng thành bụng mà lại gây co và đau tử cung phía phải nên dễ nhầm lẫn là xuất huyết sau rau hoặc chuyển dạ. Nếu viêm ruột thừa xảy ra đồng thời với một biến cố về sản khoa kể trên, việc chẩn đoán và xử lý sẽ rất khó khăn và phức tạp.
Ngay sau khi đẻ, sản phụ vẫn có thể bị viêm ruột thừa. Lúc này, bệnh dễ bị bỏ qua hoặc chẩn đoán chậm do cơ thành bụng bị nhão, phản ứng không rõ khi khám, khiến bệnh tiến triển nặng.
Theo bác sĩ Nghĩa, tất cả trường hợp viêm ruột thừa cấp phát hiện trong 36 giờ đầu dù diễn biến thế nào cũng phải mổ vì nếu để lâu dễ gây biến chứng. Nguyên tắc này áp dụng cho mọi người, dù là trẻ sơ sinh, trẻ lớn hay người già, thai phụ. Cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa thầy thuốc ngoại khoa và sản phụ khoa. Sau khi đã mổ cắt ruột thừa viêm, sản phụ cần nằm nghỉ tại giường và dùng các loại thuốc an toàn cho mẹ và thai nhi.
