Ông Trump nói ông rút lui vì căng thẳng xung quanh vụ Nga nổ súng và bắt giữ tàu hải quân của Ukraine hôm chủ nhật vừa rồi gần vùng Crimea, khu vực Nga sáp nhập từ Ukraine từ năm 2014.
Tuy nhiên, cũng cần nhớ rằng quyết định của ông chủ Nhà Trắng được đưa ra trong lúc cuộc điều tra của giới chức tư pháp Mỹ về chiến dịch tranh cử tổng thống Mỹ năm 2016 và mối liên hệ với Nga đang vào hồi gay cấn. Cựu luật sư của ông Trump là Michael Cohen hôm thứ Năm đã thừa nhận nói dối quốc hội về một đề xuất dự án bất động sản ở Nga có liên quan đến ông Trump.
“Dựa trên thực tế rằng các con tàu và thủy thủ đoàn chưa được trả về Ukraine từ Nga, tôi đã quyết định điều tốt nhất cho các bên quan tâm là hủy bỏ cuộc gặp đã lên kế hoạch từ trước tại Argentina với tổng thống Vladimir Putin. Tôi hy vọng vào một cuộc gặp khác đầy đủ ý nghĩa hơn ngay khi tình hình này (Ukraine) được giải quyết”, ông Trump viết trên Twitter, ngay khi trên chuyên cơ Air Force One bay tới Argentina dự hội nghị G-20. Trước đó chỉ một giờ, ông đã nói với các phóng viên rằng ông có thể gặp ông Putin và rằng “đó là thời điểm tốt để hội đàm”.
Việc hủy bỏ cuộc gặp với tổng thống Nga là một bước ngoặt trong thái độ của ông Trump. Trước đây ông thường xuyên nhấn mạnh rằng ông muốn có mối quan hệ nồng ấm với ông Putin. Khi hai bên gặp nhau tại Phần Lan hồi tháng Bảy, ông Trump tránh chỉ trích ông Putin, chấp nhận bị “la ó” ở quê nhà.
Giới chức Nga đã bày tỏ sự ngạc nhiên trước quyết định của tổng thống Mỹ. Người phát ngôn điện Kremlin Dmitry Peskov nói với hãng tin RIA Novosti rằng phủ tổng thống Nga lấy làm tiếc về quyết định của ông Trump và rằng Nga sẵn sàng liên lạc với ông Trump.
“Hủy gặp có nghĩa là cuộc đàm thoại về các vấn đề quốc tế chủ chốt bị đình hoãn vô thời hạn”, ông Peskov nói.
Theo Reuters, ông Trump đã dựa vào ý kiến của các cố vấn, những người có giọng lưỡi cứng rắn hơn thường ngày về Nga” để đưa ra quyết định. Trên chuyên cơ Air Force One, tổng thống Mỹ đã lần lượt nghe báo cáo từ ngoại trưởng Mike Pompeo, chánh văn phòng Nhà Trắng John Kelly và cố vấn an ninh quốc gia John Bolton, theo người phát ngôn Nhà Trắng Sarah Sanders.
Ông Bolton là nhân vật đã thúc giục ông Trump rút lui khỏi hiệp ước hạn chế tên lửa hạt nhân tầm trung với Nga, vốn tồn tại từ thời Chiến tranh lạnh.
Về vụ việc liên quan đến Ukraine, các quan chức Mỹ cho đến nay vẫn là bên, ngoài Ukraine, bày tỏ “quan ngại” nhiều nhất. Hôm thứ Năm, tổng thống Ukraine Petro Poroshenko cáo buộc rằng ông Putin muốn sáp nhập cả Ukraine và kêu gọi NATO triển khai tàu chiến đến biển Azov, nằm giữa Nga và Ukraine.
Chính trong bối cảnh đó, hội đàm với ông Putin không phải là lựa chọn hay cho ông Trump trong khi ông đang bị săm soi về một kế hoạch trước đó, xây dựng một tòa tháp Trump ở Moscow.
Luật sư Cohen hôm thứ Năm thú nhận đã nói dối quốc hội Mỹ về chuyện một đề xuất dự án từ tập đoàn Trump Organization trong việc xây dựng một cao ốc ở thủ đô Moscow của Nga. Ông Trump vì việc này đã “mắng” Cohen là “kẻ dối trá” và “ gã nhược phu”.
Khác biệt về vấn đề Ukraine, vai trò của Nga ở Syria luôn là những vấn đề gai góc trong quan hệ Nga-Mỹ trong thời gian gần đây.
Về quyết định hủy bỏ cuộc gặp với ông Putin của ông Trump, thượng nghị sỹ đảng Dân chủ Bob Menendez nói ông Trump đã đánh mất “một cơ hội chuộc lỗi, đứng lên vì giá trị Mỹ, vì luật pháp quốc tế, vì lợi ích an ninh quốc gia, và ông ta đã có cơ hội nhưng thay vào đó, ông ta đã từ bỏ nó”.
