Trưa 18/4, bà Nguyễn Thị Hằng cho biết phải hủy bỏ 2.000m2 rau xà lách sắp sửa cho thu hoạch ở khu Đất Mới (Phường 7, TP. Đà Lạt) để trồng củ dền.
“Vườn xà lách này thương lái đã đặt mua 20 triệu đồng với điều kiện gia chủ phải chăm sóc cho đến lúc thu hoạch. Nay bỗng dưng vi rút lan nhanh hủy hoại cả vườn nên họ đòi tiền lại. Gia đình tôi chưa biết xoay xở ra sao?”, bà Hằng than thở.
Bà Hằng nhổ bỏ toàn bộ vườn xà lách để trồng cây khác Tương tự, anh Nguyễn Hải Lâm ở đường Thánh Mẫu (Phường 7) trồng 13.000 cây xà lách. 1 tháng sau, thấy rau xanh tốt, tiểu thương đặt cọc mua với giá 12 triệu đồng. Mới đây vi rút “quét” qua vườn khiến rau héo rũ chết dần. Biết không thể cứu vãn được, anh Lâm phải hoàn tiền lại cho tiểu thương; đồng thời nhổ bỏ toàn bộ xà lách để trồng bắp cải.
Bà Bùi Thị Bình (Tổ 1, Phường 7) còn bị thiệt hại nặng hơn bởi diện tích gieo trồng lên đến hơn 3.500m2 với 38 ngàn cây xà lách Cô rôn. “Người ta đã trả giá 32 triệu đồng và đặt cọc tiền. Nay rau héo rũ thế này buộc lòng phải trả cọc lại thôi”, bà Bình ngậm ngùi.
Với diện tích gieo trồng lên đến 1,5ha, mỗi tháng anh Nguyễn Quốc Minh Ngữ xuống giống tới 60 ngàn cây xà lách Mỹ và xà lách Rô men cao cấp. Trung bình mỗi tháng anh thu hoạch từ 6-8 tấn rau để đưa đi Hà Nội và TP HCM tiêu thụ.
3 tháng gần đây, do vườn xà lách bị nhiễm vi rút nên chỉ thu hoạch được 1 tấn/tháng, không đủ sản lượng để xuất theo hợp đồng đã ký. May mà khách hàng biết khu vực này đang bị vi rút hoành hành nên không phạt vì vỡ hợp đồng. Gia đình tôi đang lỗ vốn nặng, nếu bị phạt thì sống dở chết dở.
Bà Vũ Thị Thúy, Trưởng phòng Bảo vệ thực vật (BVTV) (Chi cục Trồng trọt & BVTV tỉnh Lâm Đồng) cho biết loại virus đốm héo cà chua TSWV này bắt đầu xuất hiện gây hại trên cây hoa và xà lách gần 1 năm nay. Địa bàn gây hại chủ yếu ở Thái Phiên, Vạn Thành, Phường 7, Phường 8... (TP. Đà Lạt) và một số vùng ở huyện Lạc Dương.
Đây là dòng virus lây nhiễm qua qua môi giới là bọ trĩ. Bọ trĩ chích hút vào lá, hoa và các bộ phận non của cây trồng đồng thời lây truyền virus. Khi nhiễm bệnh cây có biểu hiện vàng lá, nhăn nheo, không phát triển, thân cây khô héo dần và chuyển sang màu nâu. Bệnh nặng thì toàn bộ thân cây héo rũ, chết rải rác theo đám.
xà lách héo rũ tại vườn Thống kê bước đầu có hơn 70ha hoa cúc, 7ha hoa cát tường và khoảng 10 rau xà lách bị gây hại. Diện tích cây trồng bị bệnh không ngừng tăng mà lại chưa có thuốc đặc trị nên nông dân vô cùng lo lắng.
Hoa cát tường “Chúng tôi đã khuyến cáo các vườn ươm khi phát hiện cây nhiễm bệnh thì loại bỏ cả lô giống. Đối với các nhà vườn, nếu phát hiện cây nào bị bệnh thì nhổ bỏ ngay để ngăn ngừa lây lan. Mặt khác, thực hiện tốt chế độ luân canh với các cây trồng không phải ký chủ của vi rút, hạn chế trồng các giống nhiễm nặng; vệ sinh đồng ruộng để tránh sự lây lan do tàn dư cây trồng”, cán bộ Chi cục nói.
