Đầu tư chứng khoán là hình thức góp vốn vào một công ty bằng cách mua cổ phiếu của công ty đó. Sở hữu cổ phiếu đồng nghĩa với việc bạn sở hữu một phần của công ty và có quyền lợi tương ứng như chia cổ tức, tham gia vào đại hội đồng cổ đông… Khi công ty phát triển tốt, giá trị cổ phiếu sẽ tăng lên, qua đó mang lại lợi nhuận cho khoản đầu tư của bạn. Vậy, ưu và nhược điểm của việc đầu tư chứng khoán là gì?
Lịch sử cho thấy thị trường chứng khoán đã mang lại lợi nhuận hậu hĩnh cho các nhà đầu tư theo thời gian. Nhưng thị trường có lên thì cũng có xuống, dẫn tới việc nhà đầu tư có thể có lời nhưng cũng có khi thua lỗ. Nói cách khác, trong đầu tư chứng khoán, rủi ro và lợi nhuận luôn song hành với nhau.
 |
Ưu điểm của đầu tư chứng khoán
Đầu tư chứng khoán mang lại nhiều lợi ích:
● Kiếm lời từ nền kinh tế đang phát triển: Khi nền kinh tế phát triển, thu nhập của doanh nghiệp cũng tăng theo. Điều này rất dễ hiểu: tăng trưởng kinh tế tạo ra việc làm, tạo ra thu nhập và tạo ra doanh thu. Tiền lương càng cao thì nhu cầu của người tiêu dùng càng tăng lên, từ đó thúc đẩy doanh thu của doanh nghiệp. Việc hiểu rõ và nắm vững các giai đoạn của chu kỳ kinh doanh, bao gồm mở rộng, đạt đỉnh, suy thoái và chạm đáy, là điều rất quan trọng.
● Vượt qua lạm phát: Về mặt lịch sử, trong dài hạn, cổ phiếu thường mang lại mức lợi nhuận hàng năm khá cao. Ví dụ: tính đến ngày 31 tháng 1 năm 2022, lợi nhuận trung bình 10 năm của chỉ số S&P 500 là 15,43%. Con số này cao hơn tỷ lệ lạm phát trung bình hàng năm. Tuy nhiên, điều này đòi hỏi bạn phải đầu tư trong khoảng thời gian khá dài. Với phương pháp này, bạn có thể mua và nắm giữ cổ phiếu ngay cả khi giá cổ phiếu tạm thời giảm xuống.
● Dễ mua: Sự tồn tại của thị trường chứng khoán giúp nhà đầu tư có thể dễ dàng mua cổ phiếu của các doanh nghiệp. Bạn có thể mua cổ phiếu thông qua một công ty môi giới. các nhà hoạch định kế hoạch tài chính hoặc mua cổ phiếu trực tuyến. Sau khi mở tài khoản, bạn có thể mua cổ phiếu trong vài phút. Nếu bạn là chủ doanh nghiệp nhỏ, bạn thậm chí có thể đầu tư vào cổ phiếu thông qua doanh nghiệp của mình.
● Không cần nhiều tiền để bắt đầu đầu tư: Hầu hết các nhà môi giới bán lẻ như Charles Schwab cho phép bạn mua và bán cổ phiếu mà không phải trả bất cứ khoản phí môi giới (hoa hồng) nào cho công ty. Một số nhà môi giới như Fidelity thì không đòi hỏi tài khoản phải đáp ứng yêu cầu số dư tối thiểu. Nếu cổ phiếu bạn muốn mua quá đắt, bạn cũng có thể mua cổ phiếu lẻ nếu nhà môi giới của bạn cung cấp phương thức đầu tư này.
● Kiếm tiền từ tăng trưởng giá cổ phiếu và cổ tức: Hầu hết các nhà đầu tư đều có ý định kiếm lời từ việc mua thấp bán cao. Họ đầu tư vào các công ty đang phát triển nhanh và được đánh giá cao về giá trị. Điều đó thu hút cả những người giao dịch trong ngày lẫn các nhà đầu tư theo chiến lược mua và nắm giữ. Trong khi các nhà giao dịch trong ngày hy vọng tận dụng được các xu hướng ngắn hạn, thì nhóm nhà đầu tư theo chiến lược mua và nắm giữ lại mong đợi thấy thu nhập và giá cổ phiếu của công ty tăng trưởng theo thời gian. Cả hai nhóm nhà đầu tư này đều tin rằng kỹ năng chọn cổ phiếu của họ cho phép họ hoạt động tốt hơn thị trường. Các nhà đầu tư khác có thể lại ưa thích dòng tiền mặt thường xuyên hơn. Nhóm nhà đầu tư này sẽ nhắm tới cổ phiếu của các công ty trả cổ tức. Những công ty này thường tăng trưởng với tốc độ vừa phải.
● Thanh khoản cao: Trên thị trường chứng khoán, nhà đầu tư có thể bán cổ phiếu của mình bất cứ lúc nào. Các nhà kinh tế sử dụng thuật ngữ “thanh khoản” để chỉ việc bạn có thể nhanh chóng chuyển đổi cổ phiếu của mình thành tiền mặt với chi phí giao dịch thấp. Điều này rất quan trọng nếu bạn đột nhiên cần tiền hoặc bạn muốn nhanh chóng bán cổ phiếu khi giá cả biến động mạnh để tránh nguy cơ bị lỗ.
Nhược điểm của đầu tư chứng khoán
Đầu tư chứng khoán có nhiều lợi ích, nhưng cũng tồn tại những hạn chế:
● Rủi ro: Bạn có thể mất toàn bộ khoản đầu tư của mình. Nếu một công ty hoạt động kém, các nhà đầu tư sẽ bán ra, khiến giá cổ phiếu lao dốc. Khi bán cổ phiếu với giá thấp hơn giá mua, bạn sẽ mất khoản đầu tư ban đầu. Nếu bạn không chấp nhận khả năng bị mất khoản đầu tư ban đầu, vậy thì bạn hãy xem xét mua trái phiếu thay vì cổ phiếu.
● Cổ đông phổ thông được trả tiền sau cùng khi công ty phá sản: Cổ đông ưu đãi, người nắm giữ trái phiếu hoặc chủ nợ được trả tiền trước tiên nếu công ty phá sản. Xin nhấn mạnh, điều này chỉ xảy ra nếu một công ty phá sản. Một danh mục đầu tư được đa dạng hóa tốt sẽ giúp bạn luôn an toàn nếu bất kỳ công ty nào trong số đó chẳng may phá sản.
● Mất thời gian: Nếu bạn tự đầu tư chứng khoán, bạn phải nghiên cứu từng công ty để xác định mức lợi nhuận tiềm năng trước khi mua cổ phiếu của công ty đó. Bạn phải học cách đọc báo cáo tài chính, báo cáo thường niên cũng như theo dõi các tin tức liên quan tới công ty. Bạn cũng phải theo dõi thị trường chứng khoán trên diện rộng, vì ngay cả giá cổ phiếu của công ty tốt nhất cũng sẽ lao dốc trong giai đoạn thị trường điều chỉnh hoặc khi thị trường sụp đổ.
● Thuế: Nếu giao dịch của bạn thua lỗ, bạn sẽ được khấu trừ thuế. Tuy nhiên, nếu giao dịch của bạn có lãi, bạn sẽ phải đóng thuế cho khoản thu nhập mà bạn nhận được.
● Biến động cảm xúc: Giá cổ phiếu tăng giảm từng giây. Mọi người thường có xu hướng mua cao khi tham lam và bán thấp vì sợ hãi. Tốt nhất là chỉ định kỳ kiểm tra, thay vì liên tục theo dõi biến động giá cổ phiếu.
● Cạnh tranh với các nhà đầu tư tổ chức và nhà đầu tư chuyên nghiệp: Các nhà đầu tư tổ chức và nhà giao dịch chuyên nghiệp có nhiều thời gian và kiến thức đầu tư hơn. Họ cũng có các công cụ giao dịch, mô hình tài chính và hệ thống máy tính phức tạp để hỗ trợ cho hoạt động đầu tư của mình.
Đầu tư chứng khoán có cả ưu điểm và nhược điểm. Trong lịch sử, cổ phiếu đã tạo ra lợi nhuận cao trong dài hạn nhưng đầu tư vào cổ phiếu cũng đi kèm với rủi ro đáng kể. Rủi ro khi đầu tư chứng khoán có thể được phân tán thông qua việc đa dạng hóa danh mục đầu tư bằng cách nắm giữ cổ phiếu thuộc các nhóm vốn hóa, lĩnh vực và khu vực địa lý khác nhau.
